Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Στις 6 Φεβρουαρίου, ελικόπτερο S70B Aegean Hawk του Πολεμικού Ναυτικού, μετά από αίτημα του Εθνικού Κέντρου Άμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ), πραγματοποίησε αεροδιακομιδή βρέφους που έχρηζε άμεσης νοσοκομειακής περίθαλψης, από τη νήσο Σίφνο.
Άλλη μία περίπτωση στην οποία εναέριο μέσο των Ενόπλων Δυνάμεων εκλήθη κι εκτέλεσε αποστολή αρμοδιότητος του ΕΚΑΒ. Όλοι γνωρίζουν ότι το κοινωνικό έργο των Ενόπλων Δυνάμεων είναι σημαντικό αλλά θα πρέπει να υπάρχουν κάποια όρια ώστε αυτό να μην αποβαίνει εις βάρος της επιχειρησιακής ετοιμότητος, επηρεάζοντας την διαθεσιμότητα των μέσων. Ιδίως σε εποχές στενότητος, όπως οι σημερινές.
Επειδή τα αριθμητικά στοιχεία αποτυπώνονται καλύτερα, αρκεί να αναφέρουμε ότι από το 1999 ισχύει νόμος που προβλέπει ότι το κόστος πτήσεως εναερίων μέσων των Ενόπλων Δυνάμεων που εκτελούν αποστολές για την υποστήριξη άλλων φορέων του Δημοσίου, πρέπει να επιστρέφεται ως δαπάνη στο Υπουργείο Εθνικής Αμύνης. Όλα αυτά τα χρόνια, οι επιστροφές ήταν σχεδόν μηδενικές. Ποιο είναι το συνολικό κόστος που θα έπρεπε να έχει επιστρέψει όλα αυτά τα χρόνια στο ΥΠΕΘΑ, από την χρήση ελικοπτέρων των τριών Κλάδων για διακομιδές ασθενών (EKAB) ή πυρόσβεσης; Εκτιμάται στο ύψος των 50 εκατ. ευρώ!
Αυτό το ποσό, το έχουν στερηθεί οι τρεις Κλάδοι από τα κονδύλια των λειτουργικών προϋπολογισμών τους. Και αυτό, επειδή το ευρύτερο Δημόσιο αδυνατεί να ανταποκριθεί σε βασικά του καθήκοντα – υποχρεώσεις προς το κοινωνικό σύνολο. Το αποτέλεσμα είναι η δέσμευση ελικοπτέρων Super Puma, Chinook, ακόμη και του μοναδικού επιχειρησιακού ΝΗ-90, για πάρεργα. Αλλά από αυτά τα ελικόπτερα, αναμένει η ηγεσία την κάλυψη ζωτικών αποστολών, όπως η ευθύνη της Έρευνας & Διάσωσης, η ανάπτυξη Δυνάμεων Ταχείας Αντιδράσεως κ.λπ.
Στην περίπτωση των αεροδιακομηδών του ΕΚΑΒ, μετά από τρία τραγικά δυστυχήματα με τα αποκτηθέντα επί τούτου Α-109Ε Power, τα τρία εναπομείναντα περιήλθαν το 2003 στην Πολεμική Αεροπορία η οποία ανέλαβε την ευθύνη. Τα ελικόπτερα επιχειρούν με την 358 Μοίρα Έρευνας Διάσωσης αλλά όπως όλο το υλικό σε ελικόπτερα, εκπαιδευτικά αεροσκάφη και αεροσκάφη τακτικών μεταφορών, “επλήγη” από την δραστική μείωση των λειτουργικών προϋπολογισμών των Γενικών Επιτελείων. Τα Α-109Ε περίπου εξαφανίσθηκαν και τα υπόλοιπα ελικόπτερα των τριών Κλάδων, επιφορτίσθηκαν με τα συγκεκριμένα καθήκοντα.
Στις 14 Νοεμβρίου 2019, κυρώθηκε με νόμο από τη Βουλή των Ελλήνων η τροποποίηση της Σύμβασης Δωρεάς, μεταξύ του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) και του Ελληνικού Δημοσίου, για την υλοποίηση έργων υποδομών, εξοπλισμού και εκπαίδευσης, που εντάσσονται στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας για την Υγεία του ΙΣΝ. Με την τροποποίηση, αποτυπώθηκαν οι σχετικές εξελίξεις μετά την κύρωση της Σύμβασης Δωρεάς, στις 20 Σεπτεμβρίου 2018.
Στον τομέα των αεροδιακομιδών του ΕΚΑΒ, αναθεωρήθηκε η αρχική απόφαση για την συντήρηση δύο εκ των υφισταμένων ελικοπτέρων Α-109Ε και την προμήθεια δύο νέων αεροπλάνων για τον συγκεκριμένο ρόλο. Τώρα πλέον, προκρίθηκε ως καταλληλότερη λύση η προμήθεια δύο νέων ελικοπτέρων, αντί της συντηρήσεως δύο υφισταμένων. Η συντήρηση των τεσσάρων εναερίων μέσων θα αναληφθεί από το Ελληνικό Δημόσιο διά της Πολεμικής Αεροπορίας. Τα δύο νέα αεροπλάνα και δύο νέα ελικόπτερα, προβλέπεται να παραδοθούν τον Μάρτιο του 2021.
Με τον τρόπο αυτόν, όχι μόνο θα λειτουργήσει μια βασική υπηρεσία που τυπικώς δεν αποτελεί ευθύνη των Ενόπλων Δυνάμεων αλλά αυτό θα γίνεται με πολύ χαμηλότερο λειτουργικό κόστος και θα αποφεύγεται η δέσμευση εκατοντάδων πολύτιμων ωρών πτήσεως ετησίως, από τα στρατιωτικά μέσα των τριών Κλάδων. Το ζήτημα είναι οι πόροι για την συντήρηση των μέσων, να προκύψουν από αύξηση του λειτουργικού προϋπολογισμού του ΓΕΑ. Διαφορετικά, δεν θα αλλάξει κάτι.
Συνεπώς, η αύξηση του αμυντικού προϋπολογισμού, δεν είναι απαραίτητη μόνο για την ενίσχυση της αμυντικής θωρακίσεως της χώρας. Συντελεί στην εύρυθμη λειτουργία γενικότερα κρατικών υπηρεσιών που αδυνατούν να ανταποκριθούν αυτοτελώς. Η επένδυση περισσότερων πόρων στις Ένοπλες Δυνάμεις, ενισχύει και το κοινωνικό έργο, επιτρέποντας εξασφάλιση οικονομιών κλίμακος.
