Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Για την συνάντηση με εκπροσώπους ελληνικών εταιρειών της Αμυντικής Βιομηχανίας που είχε στις 24 Απριλίου ο πρωθυπουργός, παρουσία κλιμακίου υπουργών της κυβερνήσεως και άλλων παραγόντων, όπως είπαμε ελάχιστα ανακοινώθηκαν επισήμως. Έχει ενδιαφέρον λοιπόν, πώς παρουσίασαν τα πράγματα και τί εικόνα μετέφεραν διάφορα δημοσιεύματα, ιδίως όταν κάποια εξ αυτών είναι εμφανές ότι μεταφέρουν την κυβερνητική οπτική και την επιθυμητή εικόνα προς καλλιέργεια στην κοινή γνώμη.
Με βάση τους εκπροσώπους εταιρειών που προσκλήθηκαν από τον πρωθυπουργό και διέρρευσαν στα δημοσιεύματα, αν εξαιρέσουμε τις δύο κρατικές ΕΑΒ και ΕΑΣ, μια πρώτη παρατήρηση είναι ότι περισσότερες από τις μισές, δεν έχουν σχεδιάσει, αναπτύξει, κατασκευάσει κανένα αμυντικό προϊόν!
Είναι εντυπωσιακή η παρουσία της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ένας όμιλος που περιγράφεται ότι έχει δραστηριότητες, «που εκτείνονται στους τομείς των υποδομών, της ενέργειας, των παραχωρήσεων, της διαχείρισης απορριμμάτων και της ανάπτυξης ακινήτων»…
Άλλη χαρακτηριστική περίπτωση, είναι αυτή εταιρείας, η οποία πέραν μιας εξειδικεύσεως σε συγκεκριμένα προϊόντα, «ενεργεί επίσης ως αντιπρόσωπος – τεχνικός σύμβουλος σε ξένες και εγχώριες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην προώθηση και πώληση προϊόντων και υπηρεσιών προς τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις».
Τί εκθέματα των Ενόπλων Δυνάμεων θα δούμε σε ελληνικά περίπτερα στην DEFEA 2025;
Σε άλλη περίπτωση ομίλου, το αντικείμενο είναι, «αποκλειστικοί εισαγωγείς και διανομείς μιας ευρύτατης γκάμας προϊόντων που περιλαμβάνει αυτοκίνητα, μοτοσυκλέτες, μηχανές θαλάσσης, επαγγελματικά οχήματα και μηχανήματα έργου, διεθνών κατασκευαστών παγκοσμίου φήμης».
Ιδιαίτερη αίσθηση, προκαλεί ο προσδιορισμός ως «πυλώνα της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας», εταιρείας μεγάλων έργων, η οποία όμως από πλευράς δειγμάτων παραγωγής, κατασκευάζει συγκροτήματα οπλικών συστημάτων μόνο βάσει σχεδίων ξένων κατασκευαστών, χωρίς να έχει σχεδιάσει κι αναπτύξει τίποτα η ίδια!
Η περίπτωση των ναυπηγείων είναι ιδιαίτερη, καθώς η όποια εκτέλεση ναυπηγικού έργου για τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, προϋποθέτει σύναψη συμφωνίας με ξένο οίκο, ο οποίος θα παραχωρήσει άδεια για δικά του σχέδια. Τα ίδια τα ναυπηγεία ως εταιρείες, δεν έχουν σχεδιάσει και ναυπηγήσει δικά τους πλοία.
Τέλος, πρέπει να εκλάβουμε την πρόσκληση σε κάποιες εταιρείες μικρής παραγωγής και με κάποιες διακρίσεις σε αναπτυξιακά προγράμματα, ως συμβολικές και για “ξεκάρφωμα”. Υπάρχουν αρκετές ακόμη και πιο αξιόλογες ίσως.
Ο πρωθυπουργός θα μπορούσε να εκδηλώσει απολύτως θεσμικά την πρωτοβουλία του, ξεκινώντας με πρόσκληση σε πρώτη φάση των εκπροσώπων της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας ΣΕΚΠΥ, ΕΕΛΕΑΑ, ΕΕΝ, που ούτως ή άλλως προέρχονται από διάφορες εταιρείες. Σε επόμενες συναντήσεις, μπορούσε να υπάρξει διευρυμένη εκπροσώπηση εταιρειών. Προσκαλώντας και εκπροσώπους εργολαβικών εταιρειών ή αντιπροσώπων από την πρώτη στιγμή, δημιουργείται άλλη εικόνα.
Η γενική εικόνα, είναι ότι ο πρωθυπουργός κάλεσε μεταξύ κάποιων λίγων παραγωγών της Αμυντικής Βιομηχανίας, εργολάβους και αντιπροσώπους, για να τους υποσχεθεί αναθέσεις στα εξοπλιστικά προγράμματα…
Από εκεί και πέρα, μπορούν να σχολιαστούν οι τοποθετήσεις του πρωθυπουργού, τουλάχιστον όπως μεταφέρονται στα διάφορα δημοσιεύματα. Ως προς την δέσμευσή του για στήριξη της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας διά συμμετοχής στα εξοπλιστικά προγράμματα, αναφέρθηκε ότι αυτό θα γίνει:
α) μέσω αυξήσεως της προστιθέμενης αξίας στα συστήματα που προμηθεύεται η χώρα είτε,
β) μέσω “βιομηχανικών επιστροφών”.
Οι συγκεκριμένες δύο προσεγγίσεις, είναι απολύτως θεμιτές αλλά και σαφές ότι δεν αφορούν τους παραγωγούς αμυντικών προϊόντων, διότι απευθύνονται στις εταιρείες οι οποίες απλώς αναμένουν να πάρουν κάποιο κατασκευαστικό μερίδιο από ξένους οίκους, στους οποίους θα ανατεθούν νέες συμβάσεις. Αυτό είναι κάτι που έγινε ευρέως και στο παρελθόν και με αυτή την μέθοδο οι εταιρείες, αύξησαν μεν για κάποια χρόνια τον κύκλο εργασιών τους όμως δεν κατέστησαν ικανές για σχεδίαση, ανάπτυξη και παραγωγή δικών τους σχετικών προϊόντων. Επί παραδείγματι, η METKA ανέλαβε και κατασκευάζει μεταλλικές κατασκευές – συγκροτήματα υποβρυχίων Type 214, αρμάτων μάχης Leopard 2 και συστημάτων Patriot, αλλά δεν απέκτησε καμμία δυνατότητα σχεδιάσεως, αναπτύξεως και κατασκευής οποιουδήποτε οπλικού συστήματος. Το ίδιο ισχύει για την IDE και την κρατική ΕΑΣ, μέσω της συμμετοχής τους στο πρόγραμμα Patriot.
Τέλος, η επισήμανση ότι ο πρωθυπουργός κάλεσε τους εκπροσώπους των εταιρειών να απευθύνονται ακόμη και στον ίδιο για προβλήματά τους και η διαρροή ότι θα ακολουθήσουν νέες συναντήσεις για την από κοινού χάραξη στρατηγικής, δείχνει ότι στην αντίληψη του “επιτελικού κράτους”, πέραν της προσωπικής απόψεως του πρωθυπουργού, δεν υπάρχει χώρος για θεσμικές τομές όπως η ικανοποίηση του αιτήματος περί συστάσεως Γενικής Γραμματείας ή Υφυπουργείου αμυντικής βιομηχανίας, που επανέλαβε ο ΣΕΚΠΥ.
