Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Χωρίς κάποια συμφωνία επί της προτάσεως για κοινή χρηματοδότηση αμυντικών δαπανών σε επίπεδο ΕΕ, έληξε η Σύνοδος Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 27 Ιουνίου. Στα συμπεράσματα διατυπώθηκε η υποστήριξη γενικώς στις υποθέσεις της Άμυνας αλλά Βερολίνο και Παρίσι εξέφρασαν σοβαρές αντιρρήσεις. Με το ελληνικό ενδιαφέρον να είναι αυξημένο, μετά την από κοινού πρόταση Μητσοτάκη – Τουσκ για ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα δημιουργίας αντιπυραυλικού – αντιαεροπορικού θόλου, οι δηλώσεις του Έλληνα πρωθυπουργού ήταν αρκετά συγκρατημένες.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε: «Όπως ξέρετε, αναμένουμε και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την κατάθεση συγκεκριμένων προτάσεων και επιλογών για το πώς μπορεί να ενισχυθεί η αμυντική συνεργασία σε όλα τα επίπεδα. Δεν σας λέω κάτι το οποίο δεν γνωρίζετε, προφανώς δεν υπάρχει, σήμερα που συζητάμε, συμφωνία για κοινή χρηματοδότηση ευρωπαϊκών αμυντικών δαπανών, αλλά είναι κάτι το οποίο δεν μπορεί κανείς να αποκλείσει ότι θα γίνει στο μέλλον.
Εγώ θα εξακολουθώ να επιμένω σε αυτή την κατεύθυνση. Δεν μπορεί να ισχυριζόμαστε ότι πρέπει να ενισχύσουμε την αμυντική δυνατότητα της Ευρώπης και να παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει μόνο από τους εθνικούς προϋπολογισμούς. Θέλω να θυμίσω ότι και πριν τη δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης υπήρχαν εντονότατες αντιδράσεις από πολλά κράτη μέλη, οι οποίες κάποια στιγμή κάμφθηκαν για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο.
Οπότε, νομίζω είμαστε στην αρχή ακόμα αυτής της διαδικασίας, όμως η κοινή αμυντική συνεργασία, σε πολλά επίπεδα, νομίζω ότι για πολλούς συναδέλφους μας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποτελεί τελικά μονόδρομο».
Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ, περιορίστηκε σε ένα λακωνικό και γενικόλογο σχόλιο: «Η Κάγια, η Ούρσουλα και ο Αντόνιο έγιναν αποδεκτοί. Τα σχέδια για την Άμυνα, έγιναν αποδεκτά. Ικανοποίηση. Για την Πολωνία και για την Ευρώπη».
2 δισ. € για “θόλους” από “το ράφι” ή θα κάνουμε κάτι διακλαδικό με εθνική συμμετοχή;
Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, τοποθετήθηκε ως εξής μετά την Σύνοδο: «Πρέπει η ΕΕ να αναλάβει κοινό χρέος για την χρηματοδότηση των εξοπλισμών; Απάντηση: όχι. Πρέπει να αναχρηματοδοτηθούν οι εθνικές αμυντικές δαπάνες από τον προϋπολογισμό της ΕΕ; Απάντηση: όχι».
Οι ηγέτες των χωρών που ασπάζονται την ιδέα κοινής χρηματοδοτήσεως αμυντικών δαπανών, θα πρέπει να στηριχθούν περισσότερο στην νέα πρόεδρο της Επιτροπής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ώστε να πιέσει προς αυτή την κατεύθυνση.
Ως συμβιβασμός θα πρέπει να θεωρείται η αναφορά σε “πρωτεύοντα (flagship) προγράμματα”, που φωτογραφίζουν μάλλον την πρόταση Μητσοτάκη – Τουσκ για τον αντιαεροπορικό θόλο, στα συμπεράσματα της συνόδου. Αναφέρεται συγκεκριμένα στα συμπεράσματα: «Θα βελτιώσουμε επειγόντως τις συνθήκες για αναβάθμιση της Ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας μέσω της δημιουργίας καλύτερης ολοκληρωμένης Ευρωπαϊκής αμυντικής αγοράς και διά της προωθήσεως κοινών προμηθειών. Καλωσορίζουμε πρωτεύοντα προγράμματα και αμυντικές πρωτοβουλίες από τα Κράτη Μέλη. Θα βελτιώσουμε την πρόσβαση της δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδοτήσεως, εξερευνώνοντας όλες τις επιλογές, μεταξύ των άλλων μέσω του ενισχυμένου ρόλου του Ομίλου Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, ως καταλύτη».
