Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Σε ομιλία του στις 10 Οκτωβρίου στο πλαίσιο του 9ου Ελληνο – Βρετανικού Συμποσίου, στο Πανεπιστήμιο του Cambridge (Jesus College) στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο ΥΕΘΑ Νίκος Δένδιας επεδίωξε να μεταδώσει την εικόνα “για τον κόσμο”, την οποία θα ήθελε να μοιράζονται οι δύο χώρες. Μια συζήτηση η οποία έχει ως σημείο εκκινήσεως την μεγάλη ιστορία και τις κοινές αξίες για τις οποίες οι δύο χώρες έχουν πολεμήσει μαζί στο παρελθόν.
Ελληνική θέση την οποία παρουσίασε ο ΥΕΘΑ, είναι ότι πέρα από την συμφωνία σε ζητήματα αιχμής της εξωτερικής πολιτικής και της ασφαλείας, συγκεκριμένως ως προς την ρωσική επιθετικότητα εναντίον της Ουκρανίας και κατ’ επέκταση της Ευρώπης και του ΝΑΤΟ, η Ρωσία «δεν είναι ο μόνος νταής στην πόλη». Προκάλεσε τους Βρετανούς να αξιολογήσουν την στάση της Τουρκίας, εν σχέσει και με την θέση ως “επιτήδειου ουδέτερου” που σχεδόν έχει λάβει, για να εκτιμήσουν αν Λονδίνο και Άγκυρα έχουν την ίδια άποψη για το πως θα ήθελαν να είναι ο κόσμος σε 20 ή 30 χρόνια.
Δεδομένου ότι η εξωτερική πολιτική και η διπλωματία είναι δυναμικά πεδία, η επιχειρηματολογία λαμβάνει συχνά έναν βαθμό σχοινοβασίας και γι’ αυτό ασφαλές “καταφύγιο” στις διμερείς και διεθνείς σχέσεις είναι να κινηθούν σε βασικές αρχές και άξονες. Επ’ αυτών των θεμελίων, ο ΥΕΘΑ κάλεσε το Ηνωμένο Βασίλειο να συνεργαστεί στενότερα με την Ελλάδα στα ζητήματα των προκλήσεων ασφαλείας που τίθενται από την κατάσταση στην Λιβύη και τα ευρύτερα θέματα της Ανατολικής Μεσογείου που σχετίζονται με την ενδοσυμμαχική επιθετικότητα εκ Τουρκίας, στην Επιχείρηση ASPIDES με ενεργό συμμετοχή αλλά και την από κοινού πρόσκληση προς την παραδοσιακή σύμμαχο Ινδία, για ενεργό συμμετοχή σε Ερυθρά, ακόμη δε και την Μεσόγειο.
Επί της ουσίας, το κάλεσμα Δένδια αφορά σύσφιξη της στρατηγικής συνεργασία στο πεδίο, δύο παραδοσιακών ναυτικών δυνάμεων.
Σημειωτέον ότι η περίπτωση της Ινδίας συνδέεται απολύτως με τους μεγάλους αγώνες των Συμμάχων στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ενώ Ινδοί στρατιώτες έχουν προσφέρει το αίμα τους το 1944-45, τόσο για την απελευθέρωση της Δωδεκανήσου όσο και για την διασφάλιση της Δημοκρατίας στην απελευθερωμένη Αθήνα, την επέτειο της οποίας εορτάζουμε σήμερα.
Γιατί χρειάζεται η Ελλάδα ταχέως Τακτικούς Βαλλιστικούς Πυραύλους
Αυτός ο ισχυρός ιστορικός δεσμός κοινών αγώνων για κοινές αξίες, δεν υφίσταται με όλους τους συμμάχους και εταίρους, όπως επί παραδείγματι οι Βαλτικές χώρες. Τέτοιο πλαίσιο άρχισε να δημιουργείται ουσιαστικώς μετά την ένταξή τους στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, με απώτερη επιδίωξη την αμυντική εξασφάλιση από την ρωσική απειλή.
Στην παρούσα χρονική συγκυρία, η Αθήνα διαπιστώνει ότι οι Βαλτικές χώρες υποστηρίζουν τις θέσεις της Τουρκίας σε κάθε εξέλιξη που προκύπτει σε επίπεδο τουλάχιστον ΕΕ, όπως τώρα με την Δράση Ασφαλείας Για την Ευρώπη (SAFE). Ορθώς Αθήνα και Λευκωσία αρνούνται την συμμετοχή της Τουρκίας αλλά πρέπει να είναι αντιληπτοί και οι λόγοι για τους οποίους οι άλλοι τηρούν την συγκεκριμένη στάση.
Η Τουρκία, δεν έχει αναπτύξει απλώς μια αμυντική βιομηχανία που προσφέρει ευκαιρίες εμπορικών συνεργασιών. Όπως έχουμε γράψει και στο παρελθόν, η Τουρκία έχει δείξει εμπράκτως την στήριξή της στην άμυνα και ασφάλεια των Βαλτικών χωρών, στέλνοντας μαχητικά αεροπλάνα σε αποστολές Αεροπορικής Αστυνομεύσεως (Air Policing) ενώ η Ελλάδα όχι. Τελευταία περίπτωση ήταν τον Οκτώβριο του 2024, όταν με αιτιολογικό τις αντίστοιχες υποχρεώσεις σε Αλβανία, Μαυροβούνιο και Βουλγαρία, όσο και λόγω δεσμεύσεων εκ της διαρκούς τουρκικής επιθετικότητος, η Αθήνα απέρριψε σχετικό αίτημα των Βαλτικών κρατών.
Η Τουρκία εξάλλου, στις διαπραγματεύσεις για μια συμφωνία καταπαύσεως του πυρός στην Ουκρανία, είναι μία από τις ελάχιστες χώρες που θεωρείται ότι έχει δυνατότητα αναπτύξεως μίας ταξιαρχίας 5.000 ανδρών ως μέρος μιας πολυεθνικής δυνάμεως επιτηρήσεως. Η Ελλάδα, έχει δηλώσει ότι δεν προτίθεται να λάβει μέρος.
Όμως η Ελλάδα μπορεί να αναπτύξει δεσμούς με τις Βαλτικές χώρες σε επίπεδο Αμυντικής Βιομηχανίας, εξετάζοντας κοινές προμήθειες μέσω της πρωτοβουλίας SAFE. Σημειωτέων ότι στον συγκεκριμένο χώρο μπορεί να επιδιωχθεί σύνδεση και εκμετάλλευση των Ελλήνων στελεχών σε εταιρείες των Βαλτικών κρατών, προς ανάπτυξη στενότερων συνεργασιών. Αξίζει να επισημανθεί επίσης ότι τα κράτη της Βαλτικής αποδίδουν έμφαση στην αμυντική καινοτομία, με τις ένοπλες δυνάμεις τους να τις απορροφούν ταχέως. Οι εικόνες από Εσθονούς στρατιώτες στο Μάλι το 2019 να συνοδεύονται από ανεπάνδρωτα ερπυστριοφόρα οχήματα (UGV) μεταφοράς φορτίων, είναι αντιπροσωπευτικές.
Η Ελλάδα έχει την οικονομική δυνατότητα να αφιερώσει περισσότερους πόρους για τέτοιας φύσεως προγράμματα, ηγούμενη κοινών προσπαθειών που θα συνδέσουν περισσότερο τις δύο χώρες σε επίπεδο Αμυντικής Βιομηχανίας – επιστημονικού προσωπικού και Ενόπλων Δυνάμεων – στρατιωτικών. Αυτά είναι τα ελάχιστα που μπορούν να γίνουν, εφόσον φυσικά ενδιαφέρεται η Ελλάδα να διαδραματίσει κάποιον ρόλο και με αυτούς τους Συμμάχους.
