Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Η πρόσφατη αναφορά του πρωθυπουργού στην στρατιωτική θητεία και την διαφαινόμενη αύξησή της κατά 3 μήνες στους υπηρετούντες στον Στρατό, συνοδεύθηκε από την γνωστή “σάλτσα” περί πιο “παραγωγικής” περιόδου για τους στρατευσίμους, μέσω της αναπτύξεως επαγγελματικών δεξιοτήτων. Αγαπημένο θεματάκι αριστερόπληκτων πολιτικών, που αν δεν κάνουμε λάθος… επικαιροποιήθηκε επί Γιάννου Παπαντωνίου, όταν άρχισαν οι προσλήψεις χιλιάδων ΕΠΟΠ ενώ ταυτοχρόνως μειώθηκε η θητεία των κληρωτών σε 12 μήνες. Ακολούθησε ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης που μείωσε την θητεία στους 9 μήνες το 2009, όταν η κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή αποφάσισε πρόωρες εκλογές και νόμιζαν κάποιοι πολιτικοί παλαιάς κοπής ότι θα μπορούσαν δι’ αυτού του τρόπου να κερδίσουν ίσως κάποιους ψήφους…
Οι μειώσεις θητείας στην πρόσφατη ιστορία, αδιαφορώντας επί της ουσίας για την γνώμη των στρατιωτικών ηγεσιών, ενίσχυσαν την “αίσθησ用ότι πρόκειται για “χαμένο χρόνο” και περίπου μαρτύριο των στρατευσίμων, οι οποίοι αντιμετωπίζονται ως απροσάρμοστα ανήλικα. Ο λαϊκισμός που σε τέτοιες περιπτώσεις θριαμβεύει, οδηγεί σε σκέψεις και ιδέες για “εμπλουτισμό” της στρατιωτικής θητείας με στοιχεία που υποτίθεται δίνουν επαγγελματικά εφόδια στον στρατεύσιμο. Κι έτσι, μονάδες και αξιωματικοί εμπλέκονται σε ανοησίες, σε καθήκοντα και δραστηριότητα που δεν έχουν καμμία απολύτως σχέση με την στρατιωτική εκπαίδευση αλλά παραπέμπουν σε… ΟΑΕΔ.
Φαίνεται ότι κανείς δεν έχει προσέξει ότι όλα αυτά τα πυροτεχνήματα σύντομα σβήνουν, επειδή αποτυγχάνει όχι η εφαρμογή τους απλώς αλλά η όλη ιδέα, με αποτέλεσμα να εγκαταλείπονται πάντα. Μέχρι να βρεθεί ο επόμενος λαϊκιστής που θα επαναλάβει τα ίδια, το στράτευμα θα τρέχει πάλι και θα δαπανά ενέργεια, χρόνο και πόρους για να επαναλάβει το “πείραμα”, που κάποια στιγμή θα εγκαταληφθεί και πάλι. Μάλλον ο πρωθυπουργός και οι συνεργάτες του δεν πρόσεξαν ότι διαδέχθηκαν μια κυβέρνηση αριστερών αντιλήψεων, δηλαδή κατά τεκμήριο “ειδική” και ευαίσθητη σε τέτοιες σαπουνόφουσκες, τις οποίες δεν έδειξε και καμμιά ιδιαίτερη ζέση να υλοποιήσει.
Για να μην μακρυγορούμε, η στρατιωτική θητεία των νέων είναι η στοιχειώδης υποχρέωση που αναλαμβάνει να εκπληρώσει ο νεαρός πολίτης έναντι της Πατρίδος του, προκειμένου να την διαφυλάξει όπως έκαναν γενεές επί γενεών, για να έχουμε φθάσει να υπάρχουμε εμείς και οι απόγονοι που δημιουργούμε. Σκοπός της στρατιωτικής θητείας είναι η στρατιωτική εκπαίδευση και εάν θέλει κάποια κυβέρνηση να την εμπλουτίσει με κάποιου είδους στοιχεία “κοινωνικής προσφοράς”, δεν έχει παρά να παραλλάξει κάποια αντικείμενα στρατιωτικής φύσεως και να τα προσαρμόσει ως γενικευμένη εκπαίδευση συνόλου, προκειμένου οι απολυθέντες να έχουν κάποια εφόδια χρήσιμα για τον εαυτό τους αλλά και τους διπλανούς τους, στα ειρηνικά έργα της καθημερινότητος.
Η εκπαίδευση στην παροχή πρώτων βοηθειών είναι απολύτως ζωτική γνώση, τόσο στον πόλεμο όσο και στην ειρήνη. Η ηγεσία μπορεί να σχεδιάσει ένα πρόγραμμα σταδιακής εκπαιδεύσεως των κληρωτών στρατευσίμων, σε ένα ή δύο επίπεδα παροχής πρώτων βοηθειών. Για τέτοιου είδους εκπαιδεύσεις μίας – δύο εβδομάδων, πολλοί παρακολουθούν εκπαιδευτικά σεμινάρια και πληρώνουν αδρά, επειδή αποτελούν εφόδια για την εργασία που τους ενδιαφέρει. Καθώς θα πλησιάζει η απόλυση, ο κληρωτός, θα μπορεί να δίνει εξετάσεις ώστε να λάβει ένα επίσημο πτυχίο από τον Στρατό, που θα πιστοποιεί την κατάκτηση του επιπέδου γνώσεως που θα έχει καθορισθεί. Η λήψη πτυχίου, συνιστά κίνητρο ώστε το προηγούμενο διάστημα ο κληρωτός να μην χάνει τα μαθήματα – σχολεία. Από την άλλη, ακόμη και αν δεν καταφέρει να πάρει το πτυχίο, είναι βέβαιο ότι θα έχει πάρει μια “μυρωδιά” από μια δεξιότητα η οποία μπορεί σε κάποια φάση της ζωής του να φανεί χρήσιμη σε αυτόν ή σε έναν συνάνθρωπό του.
Ναι με μια τέτοια εκπαίδευση ΟΛΩΝ των στρατευσίμων, ασφαλώς και θα απαιτηθούν αναπροσαρμογές στο πρόγραμμα εκπαιδεύσεως των μονάδων, οι διοικήσεις θα πρέπει να ρυθμίσουν το προσωπικό που θα “τρέχει” το αντικείμενο ενώ θα απαιτηθούν σημαντικά κονδύλια για την προμήθεια αναλωσίμων υλικών (γάζες, επίδεσμοι κ.λπ.) που καταναλώνονται στην εκπαίδευση προκειμένου αυτή να μην περιορίζεται στην θεωρία αλλά και να εξασκείται σε αποδεκτό βαθμό. Αλλά ας το δούμε, όπως τα έξοδα για το καθημερινό συσσίτιο.
Ένα άλλο “αντικείμενο” εκπαιδεύσεως που μπορεί να καθιερωθεί ως γενικευμένη εκπαίδευση των στρατευσίμων, είναι η κολύμβηση σε συνδυασμό με γνώσεις ναυαγοσωστικής. Ένας θλιβερός αριθμός συνανθρώπων μας πνίγεται ετησίως ενώ εκατομμύρια ξένοι τουρίστες φιλοξενούνται κάθε χρόνο και απολαμβάνουν την ελληνική θάλασσα. Όποιος νεοσύλλεκτος παρουσιάζεται και αποτυγχάνει σε μια βασική δοκιμασία κολυμβήσεως, θα πρέπει να εντάσσεται υποχρεωτικώς σε κατάλογο που θα υφίσταται την σχετική βελτίωση. Ωστόσο, για το σύνολο των στρατευσίμων θα μπορούσε να καθιερωθεί ένα σχολείο βασικών γνώσεων ναυαγοσωστικής, το οποίο ενδεχομένως να λάβει και μορφή κάποιου επιπέδου με απονομή πτυχίου.
Ούτως ή άλλως οι μονάδες διεξάγουν τον Αύγουστο στο πρόγραμμά τους την θαλασσία εκπαίδευση. Η προσθήκη μιας εβδομάδος ακόμη, όταν πρόκειται μάλιστα να διεξαχθεί ένα χρήσιμο αντικείμενο τέτοιας φύσεως, δεν φαίνεται να είναι αρνητική. Στην διάσωση, ακόμη και μια δυο βασικές γνώσεις, επί παραδείγματι το ότι είναι προτιμότερο να απωθήσεις έναν πανικοβλημένο που πνίγεται (για να μην τραβήξει κι εσένα στον βυθό) μπορεί να αποβεί σωτήρια ακόμη και για κάποιον που χωρίς να έχει ειδίκευση, θα σπεύσει να βοηθήσει τον συνάνθρωπό του που κινδυνεύει. Η πλαγία δε κολύμβηση, μπορεί να χρειασθεί και σε μια πολεμική κατάσταση, όχι μόνο στην ρυμούλκηση ενός διασωθέντος.
Μια άλλη ιδέα για αντικείμενο με χαρακτήρα “κοινωνικής προσφοράς”, είναι η εκπαίδευση των στρατευσίμων σε μια σύντομη σειρά διαλέξεων περί ανταποκρίσεως σε έκτακτες καταστάσεις κινδύνου και φυσικών καταστροφών. Δηλαδή εκπαίδευση στο “syllabus” των βασικών ενεργειών και τρόπων δράσεως σε περίπτωση μιας θεομηνίας, μιας πυρκαγιάς, ενός σεισμού, μιας τρομοκρατικής επιθέσεως σε αστικό κέντρο. Ο στρατιώτης που υπηρετεί, πρέπει να αντιληφθεί ότι η Πολιτεία διά της στρατιωτικής θητείας, μεριμνεί ώστε σε ανύποπτο χρόνο να τον εφοδιάσει με γνώσεις που μπορούν να κάνουν την διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου για τον ίδιο, τα αγαπημένα του πρόσωπα και τους συμπολίτες του γενικότερα.
Αναφέραμε κάποια χρήσιμα “αντικείμενα” για κάθε πολίτη αυτής της κοινωνίας, που η πλειοψηφία δεν κατέχει αλλά θα μπορούσε να τα κάνει κτήμα του, έστω και σε ένα βασικό επίπεδο, ο νέος που καλείται να κρατήσει τα όπλα που του εμπιστεύεται η Πατρίδα. Και αυτός, θα μπορεί να λέει στα παιδιά του με υπερηφάνεια, “το έμαθα στον στρατό“, όταν ως γονέας πλέον, θα αρχίσει να αντιλαμβάνεται την ευθύνη που επωμίζεται, αντί να αραδιάζει στα παιδιά του μόνο τα καλαμπούρια, την λούφα και την ταλαιπωρία από το… σκοπέτο που τράβηξε στην θητεία του.
Με τα παραπάνω παραδείγματα, δεν διεκδικούμε κανένα βραβείο πρωτοτυπίας αλλά θέλουμε να δείξουμε ότι πρέπει να υπάρχει επαφή με την πραγματικότητα, διαφορετικά η επιδίωξη ενός σκοπού δεν θα έχει ρεαλιστική βάση εάν αφίσταται του περιβάλλοντος εντός του οποίου αναμένεται η εκπλήρωση. Η στρατιωτική θητεία δεν πρέπει να επιβαρύνεται με ξένα για το στρατιωτικό προσωπικό αντικείμενα. Αν γινόταν σφυγμομέτρηση στους νέους, με το ερώτημα προτιμήσεως εκπαιδεύσεως στα ανωτέρω ενδεικτικά αντικείμενα ή εκπαίδευση στα “κολοκύθια” που έχουν στο μυαλό τους οι εξαγγέλοντες καραμουζοπαίκτες, μάλλον θα προτιμούσαν κάτι απτό που απευθύνεται σε όλους, από κάτι που θα είναι σχεδιασμένο για λούφα και για πολύ λίγους.
Προ πολλών ετών, ο Ελληνικός Στρατός είχε πρόβλεψη εκμαθήσεως ακόμη και αναγνώσεως και γραφής, σε στρατευσίμους. Οι εποχές αλλάζουν. Ο κόσμος πάει μπροστά. Σήμερα οι μπόμπιρες της Α΄ Δημοτικού κάνουν μάθημα Πληροφορικής. Οι νέοι που παρουσιάζονται για την εκπλήρωση της θητείας τους, μπορούν να αποκτήσουν χρήσιμα εφόδια για την ζωή τους ως πολίτες, εάν οι αρμόδιοι βάλουν το χέρι στην τσέπη και οργανώσουν καλύτερες προϋποθέσεις. Ας αφήσουν οι αρμόδιοι τις ονειρώξεις, τα ροζ συννεφάκια και τον λαϊκισμό στην στρατιωτική θητεία.
