Γράφουν οι Α.Δ., Εφ. Λγος (ΠΖ-ΕΔ) και Α.Μ., Εφ. Δνεας (ΚΔ)
Προτάσεις και ιδέες για την πρόσκτηση, βελτίωση και διατήρηση της μαχητικής και ψυχοπνευματικής ικανότητας ενός σύγχρονου εφέδρου οπλίτη-πολίτη.
Σε προηγούμενο άρθρο, κατατέθηκαν απόψεις για τον τρόπο και την σημασία αξιοποίησης εθελοντών εφέδρων από την ΔΕΠ και τις Ένοπλες Δυνάμεις γενικότερα.
Εν συντομία, παρατέθηκαν προτάσεις, η εφαρμογή των οποίων θα έδινε την πρόσβαση σε πρόθυμο και ΙΚΑΝΟ εφεδρικό προσωπικό, το οποίο θα μπορούσε να αξιοποιηθεί στα εκπαιδευτικά και επιχειρησιακά σχέδια της Ηγεσίας.
Εξάλλου, η ανάγκη παρεμβάσεων στον θεσμό της Εφεδρείας, εκφράσθηκε από τα πλέον επίσημα χείλη, και συγκεκριμένα από τον ίδιο τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας κ. Νικόλαο Δένδια, σε πρόσφατη τοποθέτησή του στην Βουλή των Ελλήνων.
Όλα επομένως δείχνουν ότι θα υπάρξει, αν δεν υπάρχει ήδη, κινητικότητα στο ζήτημα της εκπαίδευσης και διαχείρισης της Εφεδρείας.
Κατά την αναμονή, ωστόσο, ενεργειών της Πολιτείας, ένα πράγμα ΔΕΝ επιτρέπεται σε έναν πράγματι συνειδητοποιημένο πολίτη-οπλίτη, ο οποίος αντιλαμβάνεται την σημασία της συμμετοχής του στην Άμυνα της Πατρίδας: να παραμείνει αδρανής και στάσιμος.
Τουναντίον, αποτελεί καθήκον κάθε ενεργού πολίτη να διατηρείται σε κατάλληλη κατάσταση, προκειμένου να μπορεί ανά πάσα στιγμή να ανταπεξέλθει στην αποστολή που μπορεί η Πολιτεία να του αναθέσει.
Στο παρόν κείμενο, καταθέτουμε τα συμπεράσματα και τις προτάσεις μας, ως έχουν διαμορφωθεί από συμμετοχές μας σε επιστρατευτικές δραστηριότητες, αλλά και την εμπειρία μας για το πώς επηρεάζεται η καθημερινότητά μας από την υιοθέτηση ενός συγκεκριμένου τρόπου ζωής.
Ας ξεκινήσουμε αποσαφηνίζοντας το περιεχόμενο της υπό διερεύνηση έννοιας: ως «μάχιμο» πολίτη, τουλάχιστον στο πλαίσιο του παρόντος, θεωρούμε εκείνο το άτομο, το οποίο τελεί, και διατηρείται, σε κατάλληλη πνευματική, ψυχική, φυσική, τεχνική και γνωσιακή κατάσταση, ώστε να μπορεί άμεσα, ή τουλάχιστον εντός μικρού χρονικού διαστήματος, να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις ενός σύγχρονου πεδίου έντασης.
Είναι προφανές ότι ο παραπάνω ορισμός, δεν συνιστά ένα στατικό σημείο, αλλά μία συνεχιζόμενη προοδευτική διαδικασία επίτευξης, διατήρησης και περαιτέρω κατάκτησης. Είναι μία στάση ζωής, τα επιτεύγματα της οποίας δύσκολα αποκτώνται, και πολύ εύκολα χάνονται, και ως τέτοια επηρεάζει κάθε πτυχή της καθημερινότητας και της προσωπικότητας του ατόμου με πολλαπλά οφέλη για το ίδιο, την οικογένειά του αλλά και τους οικείους του.
Σε τελική ανάλυση, η συνεχής προσπάθεια αυτοβελτίωσης και η κατάσταση εγρήγορσης, δεν συμβάλλει μόνον στην ιδιότητα κάποιου ως εφέδρου οπλίτη, αλλά κυρίως στην ιδιότητά του ως πολίτη στα πλαίσια της σύγχρονης κοινωνίας μας. Συμβάλλει ιδιαίτερα στην δημιουργία ατόμων ικανών να ανταπεξέλθουν με θετικό τρόπο και ακμαίο πνεύμα σε κάθε σημαντική ή ασήμαντη δυσκολία που προκύπτει στην καθημερινότητά μας.
Η διαδικασία λοιπόν αυτή, όπως ανωτέρω αναφέρθηκε, έχει τις ακόλουθες διαστάσεις:
ΨΥΧΟΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ
Εδώ κατά την άποψή μας εντοπίζεται το κλειδί για την επίτευξη κάθε στόχου.
Συγκεκριμένα και για την περίπτωσή μας, ένας έφεδρος οπλίτης-πολίτης, οφείλει να έχει ξεκαθαρίσει πρωτίστως μέσα του, τους λόγους για τους οποίους αντιμετωπίζει τον εαυτό του ως τέτοιο. Ήτοι να γνωρίζει τους λόγους, ατομικούς ή συλλογικούς, για τους οποίους αποφασίζει να γίνει, αν δεν είναι ήδη, «μάχιμος», και να διατηρηθεί ως τέτοιος, και οι οποίοι λόγοι συνήθως είναι υπέρτεροι του εαυτού του ή του στενού ατομικού του συμφέροντος, και αποτελούν το κίνητρό του για την υποβολή του σε μία τέτοια πολυδιάστατη διεργασία.
Ταυτόχρονα ωστόσο, το άτομο οφείλει να διέπεται από αυτογνωσία, ταπεινότητα και ρεαλισμό. Οφείλει να αναγνωρίζει τις ελλείψεις του και τις ικανότητές του, να αντιλαμβάνεται τί πιθανότατα θα κληθεί να αντιμετωπίσει και να μην χαρακτηρίζεται από αχρείαστη αλαζονεία.
Διότι ναι μεν επιδιώκουμε να είμαστε ικανοί, αλλά κακά τα ψέματα, κανείς από εμάς, όπου για όσο και όπως και να έχει υπηρετήσει την θητεία του, δεν θα κληθεί να εκτελέσει εξειδικευμένες, κινηματογραφικού τύπου αποστολές. Η επίγνωση λοιπόν της πιθανής χρησιμότητάς μας, οδηγεί αυτόματα και στην κατάστρωση των επιδιωκόμενων στόχων.
Ταυτόχρονα ωστόσο, ο κάθε ένας από εμάς οφείλει να προετοιμάζεται ψυχικά και πνευματικά, και για την δύσκολη συνθήκη κατά την οποίαν θα κληθεί να εγκαταλείψει την συνηθισμένη καθημερινότητά του, και να μπει σε κατάσταση «μάχης». Να αποδεχθεί δηλαδή, μέσα από την δική του ενδοσκόπηση, ότι αυτά που τώρα θεωρούμε δεδομένα, μπορούν ανά πάσα στιγμή να ανατραπούν, και ο κάθε ένας από εμάς οφείλει να είναι έτοιμος να ανταποκριθεί.
Εξάλλου, στις περιπτώσεις κατά τις οποίες το σώμα φαίνεται να εγκαταλείπει, αυτό το οποίο μας ωθεί είναι τα ψυχικά και πνευματικά μας αποθέματα.
ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ
Μετά από την κατάλληλη ψυχοπνευματική προετοιμασία, έπεται η διαδικασία σωματικής βελτίωσης και διατήρησης.
Είναι αναγκαίο να επισημανθεί, ότι η διαδικασία αυτή, δεν πρέπει να σχετίζεται (μόνον) με οπτικά αποτελέσματα, καθώς απώτερος στόχος δεν είναι η εμφάνιση. Αλλά, λαμβάνοντας υπ’ όψιν παράγοντες όπως οι πιθανές απαιτήσεις σε περίπτωση ανάκλησής του στην δράση και η ηλικία του ατόμου.
Ως εκ τούτου, ο ενεργός έφεδρος οφείλει να επικεντρώνει τις προσπάθειές του στην ανάπτυξη αντοχής, δύναμης και εκρηκτικότητας, υιοθετώντας ένα σχετικά σχεδιασμένο πρόγραμμα εκγύμνασης.
Προφανώς, η οποιαδήποτε άσκηση συνιστά όφελος για τον σύγχρονο άνθρωπο. Ωστόσο, εστιάζοντας αποκλειστικώς και μόνον στο αντικείμενο του άρθρου, θεωρούμε ότι ένας εν εφεδρεία μαχητής θα πρέπει να ενημερωθεί από ανοικτές πηγές πληροφόρησης, για τις αντίστοιχες εμπειρίες σε σχέση με τις απαιτήσεις φυσικής κατάστασης που έχουν εμφανισθεί σε σύγχρονα πεδία επιχειρήσεων, και να τις προσαρμόσει στο δικό του ατομικό πρόγραμμα εκγύμνασης.
Οι ίδιοι δεν τυγχάνουμε επαγγελματίες γυμναστές, ώστε να υποδείξουμε λεπτομερώς ένα σχετικό πρόγραμμα. Το αρμόδιο προς τούτο Ανώτατο Συμβούλιο Αθλητισμού Ενόπλων Δυνάμεων, ξεκίνησε μία προσπάθεια σχετικής αρθρογραφίας το 2020, η οποία όμως έκτοτε δεν έχει συνεχισθεί. Ιδανικά, ως πλέον αρμόδιο θα μπορούσε να εκδώσει έναν σχετικό οδηγό απευθυνόμενο αποκλειστικά σε εφέδρους, ώστε να εκπαιδεύονται οι ειλικρινώς ενδιαφερόμενοι, με πολλαπλά οφέλη για τους ίδιους και το Στράτευμα.
Ενδεικτικά θα επισημάνουμε, ότι ιδιαίτερη σημασία στην εξάσκηση ενός εφέδρου οπλίτη διαδραματίζουν:
-Οι πεζοπορίες σε ορεινό περιβάλλον, με φόρτο.
-Η τακτική αερόβια άσκηση με την μορφή ενός τρεξίματος.
-Οι γνωστές και αγαπημένες ασκήσεις ενδυνάμωσης: κάμψεις, κοιλιακοί, ραχιαίοι, έλξεις, βαθιά καθίσματα, προβολές, που μπορούν να γίνουν ακόμη και στο σαλόνι του σπιτιού μας.
-Η στοχευμένη προπόνηση με ελεύθερα βάρη και συγκεκριμένες ασκήσεις, όπως «άρσεις θανάτου», squat κ.λπ.
-Η ενασχόληση με πολεμικές τέχνες κάθε είδους, που δυνητικά συνδυάζουν τα παραπάνω, όπως επίσης και με την γυμναστική τύπου CrossFit, σε συνδυασμό με ασκήσεις διατήρησης ευλυγισίας και διατάσεις.
Ενώ για τα παραπάνω, ιδιαίτερη πρόκληση θα ήταν η σταδιακή εκτέλεσή τους με φορέα πλακών και προσομοίωση ατομικής θωράκισης.
Σε κάθε περίπτωση, και επειδή το παρόν αποτελεί μόνον ενημερωτικό κείμενο, προτρέπουμε κάθε ενδιαφερόμενο να απευθυνθεί σε ειδικούς του χώρου, προς αποφυγή άσκοπης ταλαιπωρίας ή τραυματισμών.
ΓΝΩΣΙΑΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ
Η εποχή μας χαρακτηρίζεται από πληθώρα πληροφοριών. Έτσι, ποτέ πριν στην ανθρώπινη ιστορία δεν υπήρχε αντίστοιχη ευκολία πρόσβασης στις εμπειρίες ανθρώπων που έχουν γράψει για καταστάσεις που ελπίζουμε να μην ζήσουμε ποτέ.
Ως εκ τούτου, η απόκτηση και η μελέτη βιβλίων σχετικών με το στρατιωτικό αντικείμενο σε ευρεία έννοια, είναι και εύκολη και χρήσιμη. Και πιστέψ΄ τε μας. Κάθε κεφάλαιο ενός τέτοιου βιβλίου, μπορεί να περιέχει μία χρήσιμη γνώση, τεχνικού, τακτικού ή επιχειρησιακού επιπέδου, για κάθε πιθανό αντικείμενο.
Προτείνουμε μία λίστα μελέτης χωρισμένη ανά συγκεκριμένο αντικείμενο, ώστε ανά περίοδο να επικεντρώνεται κανείς στην λήψη γνώσης, και η οποία θα έχει πολλαπλάσια οφέλη αν συνδυαστεί ταυτόχρονα και με τις υπόλοιπες τρεις διαστάσεις.
Το διαδίκτυο εξάλλου, μπορεί επικουρικώς να βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση. Σε σχετικούς ιστότοπους, μπορεί κανείς να βρει πληθώρα υλικού, είτε με την μορφή κειμένου, είτε με την μορφή βιντεοληπτικού υλικού, είτε με την μορφή podcast κ.λπ.
Ωστόσο τονίζουμε ότι το άτομο οφείλει να διατηρεί κριτική ικανότητα κατά την αναζήτησή του, ώστε να μπορεί να διακρίνει τί πραγματικά τον αφορά, και να διακρίνει το χρήσιμο από το «σκουπίδι».
Οφείλουμε τέλος να επισημάνουμε, ότι πρέπει πάντοτε να έχουμε στο μυαλό μας, ότι ναι μεν λαμβάνουμε πληροφορίες, αλλά η εφαρμογή τους πρέπει να τοποθετείται εντός Ελληνικής πραγματικότητας, και κυρίως σύμφωνα με την Ελληνική Νομοθεσία.
ΤΕΧΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ
Σε αυτή την διάσταση, ο ενδιαφερόμενος μπορεί να εξασκήσει στην πολιτική του ζωή, δεξιότητες χρήσιμες για την ιδιότητά του ως οπλίτη. Ενδεικτικά παραθέτουμε:
–Πρώτες Βοήθειες
Σε πολιτισμένες χώρες του κόσμου, η εκμάθηση πρώτων βοηθειών αποτελεί μάθημα στα σχολεία και συγκεκριμένα στις τελευταίες τάξεις των αντιστοίχων Λυκείων. Δυστυχώς στην Ελλάδα, κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει.
Ευτυχώς ωστόσο, τα τελευταία έτη, υφίστανται και στην Χώρα μας, διεθνώς πιστοποιημένοι εκπαιδευτικοί οργανισμοί, οι οποίοι παρέχουν σε πρακτικό και θεωρητικό επίπεδο σχετικά μαθήματα.
Μάλιστα πέραν των βασικών πρώτων βοηθειών, υπάρχει η δυνατότητα εμβάθυνσης σε αντικείμενα όπως η αντιμετώπιση μαζικών αιμορραγιών, η τακτική αντιμετώπιση απώλειας μάχης (TCCC), η παροχή πρώτων βοηθειών σε αστικό περιβάλλον ή την ύπαιθρο, συνδυασμός όλων των ανωτέρω κ.λπ.
Η γνώμη μας είναι πως οι βασικές γνώσεις αντιμετώπισης ενός αιφνίδιου προβλήματος υγείας είναι απαραίτητες για κάθε πολίτη, ιδίως αν αναλογισθεί κανείς ανάλογες πρόσφατες περιπτώσεις όπου ζωές ανθρώπων χάθηκαν απλώς επειδή κανείς δεν γνώριζε να κάνει τα βασικά.
–Σκοποβολή
Η Χώρα μας παρέχει δυνατότητες σε κάθε ενδιαφερόμενο να ασκηθεί στο άθλημα της σκοποβολής, ως μέλος Σκοπευτικού Σωματείου της επιλογής του.
Με αργά αλλά βέβαια βήματα, η Ελληνική Σκοποβολή αναπτύσσεται, τόσο σε επίπεδο υποδομών, όσο και σε επίπεδο νομοθεσία και επιλογών για κάποιον σκοπευτή.
Γνώμη μας είναι ότι η τακτική τριβή του ατόμου με το αντικείμενο, και κυρίως η εμπέδωση των βασικών κανόνων ασφαλείας ενός όπλου, αποδίδει πέραν των υπολοίπων εξαιρετικά συνειδητοποιημένους πολίτες.
Πέραν τούτου αποτελεί μία ιδιαίτερα διασκεδαστική και πολυεπίπεδη ενασχόληση.
Προφανώς και προτρέπουμε κάθε ενδιαφερόμενο να ενημερωθεί από τους πλέον αρμοδίους για την κείμενη νομοθεσία και τις προϋποθέσεις ενασχόλησής του, αλλά και να πραγματοποιήσει την έρευνά του πριν ξεκινήσει.
–Ραδιοερασιτεχνισμός
Λίγοι ενδεχομένως γνωρίζουν, ότι στην Ελλάδα μπορεί κανείς να αποκτήσει άδεια ραδιοερασιτέχνη, συμμετέχοντας στις τακτικές εξετάσεις που διενεργούνται από τις αρμόδιες Διευθύνσεις των εκάστοτε Περιφερειών.
Δυστυχώς, πέραν της ύλης η οποία παρέχεται στους υποψηφίους, δεν διοργανώνονται αντίστοιχα κρατικά τμήματα εκμάθησης ή τουλάχιστον δεν τελούν σε γνώση μας. Υφίστανται ωστόσο οργανισμοί που κατά καιρούς οργανώνουν σχετικές δραστηριότητες.
Θεωρούμε αυτονόητη την κατοχή από κάθε οπλίτη, και άρα για κάθε έφεδρο των βασικών γνώσεων σε σχέση με τις επικοινωνίες. Προφανώς ως ραδιοερασιτέχνης κάποιος δεν γίνεται αυτομάτως και διαβιβαστής. Πλην όμως το να κατανοεί κανείς πώς δουλεύει ένας ασύρματος, πώς επικοινωνεί κανείς με αυτόν, και ποιες είναι οι βασικές αρχές των ραδιοεπικοινωνία είναι απαραίτητες γνώσεις.
–Διαβίωση – εξοικείωση με το φυσικό περιβάλλον
Ίσως το πιο ευρύ αντικείμενο της συγκεκριμένης διάστασης. Κατά την άποψή μας, ένας εν εφεδρεία μαχητής πρέπει να είναι απολύτως εξοικειωμένος με την φύση.
Όχι μόνον προκειμένου να μπορεί να εξοικειωθεί με συνθήκες που τον βγάζουν από την ζώνη άνεσης που έχει δομήσει στην καθημερινότητά του, αλλά κυρίως διότι στο φυσικό περιβάλλον, το άτομο, μακριά από τις παρεμβολές και τον θόρυβο της σύγχρονης εποχής μπορεί να έρθει σε επαφή με το βαθύτερο εγώ του, και να ανακαλύψει ένστικτα που ενδεχομένως δεν γνώριζε ότι υπάρχουν. Στην φύση ο άνθρωπος έχει χρόνο να σκεφτεί ενώ η φύση τον γαλουχεί και τον σκληραγωγεί.
Αντιστοίχως, η παραμονή του σε μη αστικό περιβάλλον, μπορεί να συνδυασθεί με πληθώρα αντικειμένων, για την πρόσκτηση γνώσεων, όπως προσανατολισμός, η χρήση σκοινιών, η ορειβασία, η αναρρίχηση, οι δεξιότητες βασικής επιβίωσης κλπ.
Η παραμονή δε του σύγχρονου ανθρώπου έστω και για κάποιες ώρες σε ένα περιβάλλον, που ενδεχομένως να λείπουν τα αυτονόητα και δεδομένα, τον κάνει να εκτιμά έτι περαιτέρω τα όσα ήδη έχει στην πολιτική του ζωή, και άρα τους λόγους για τους οποίους είναι διατεθειμένος να τα προστατεύσει.
ΤΕΛΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ
Φθάνοντας στο τέλος του άρθρου, σας καλούμε να το ξαναδιαβάσετε απαλείφοντας κάθε αναφορά σε Εφεδρεία ή Στρατιωτική Υπηρεσία. Θα διαπιστώσετε ενδεχομένως, ότι οι παραπάνω προτάσεις, μπορούν να εφαρμοσθούν από οποιονδήποτε πολίτη, ο οποίος ενδιαφέρεται για μία πιο ουσιαστική προσέγγιση της καθημερινότητάς του.
Προσωπική μας εμπειρία, την οποίαν καταθέτουμε αντί επιλόγου, είναι ότι αυτή η διαδρομή, ανεξάρτητα με τους λόγους που αποτέλεσαν την αφετηρία της, μας παρείχε και παρέχει εφόδια για κάθε πτυχή της ζωής μας. Στον επαγγελματικό μας χώρο, στην οικογένειά μας, στις σχέσεις μας με τους οικείους ή τα παιδιά μας. Μας διατηρεί σε μία εγρήγορση και μία συνεχή αναζήτηση, η οποία σίγουρα δεν είναι άνετη, αλλά κατά την άποψή μας, μας έχει βοηθήσει να βγούμε από την ζώνη άνεσής μας και να μπούμε στην ζώνη μίας πραγματικά ενδιαφέρουσας ζωής.
