Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Μια νέα προσέγγιση παρουσιάσθηκε εφέτος στην τελική φάση της ΤΑΜΣ “ΑΙΣΙΟΣ ΟΙΩΝΟΣ-25” που πραγματοποιήθηκε στο Δ΄ Σώμα Στρατού στις 14 Νοεμβρίου, λόγω της παρουσίας και συμμετοχής συστημάτων δρόνων, ανεπάνδρωτων χερσαίων και εναερίων συστημάτων αλλά και συστημάτων εντοπισμού και αντιμετωπίσεως τέτοιου είδους απειλών.
Στο πλαίσιο της ΤΑΜΣ, το ΓΕΕΘΑ απηύθυνε πρόσκληση προς το ελληνικό οικοσύστημα καινοτομίας, στην οποία ανταποκρίθηκαν 37 εταιρείες. Σε αυτές, δόθηκε η δυνατότητα δοκιμής των συστημάτων και μέσων τους σε ρεαλιστικά σενάρια, υπό πραγματικές συνθήκες και επιχειρησιακό περιβάλλον, καθώς και η ευκαιρία στατικής επιδείξεως.
Επιπλέον, χρησιμοποιήθηκαν και αξιολογήθηκαν συστήματα που αναπτύχθηκαν και κατασκευάστηκαν από το Κέντρο Έρευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης και Καινοτομίας (ΚΕΤΑΚ) του ΓΕΕΘΑ και το 306 Εργοστάσιο Βάσης Τηλεπικοινωνιών (306 ΕΒΤ), μεταξύ των οποίων η Κινητή Μονάδα Παραγωγής Drone.
Πέραν αυτών όμως, μια ιδιαίτερα καινοτόμος δράση ήταν η πρωτοβουλία του Ελληνικού Κέντρου Αμυντικής Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ) και του ΣΤ΄ Κλάδου του ΓΕΕΘΑ, στο πλαίσιο της διαβουλεύσεως για ανάπτυξη Τακτικού Μη Επανδρωμένου Αεροχήματος Μάχης Κατηγορίας Ι (UCAV Class I) να πραγματοποιήσουν δοκιμές στο πεδίο με πρωτότυπα συστήματα υψηλού επιπέδου τεχνολογικής ετοιμότητας. Μέσω αυτών των δοκιμών επιδιώχθηκε η επίδειξη των επιχειρησιακών δυνατοτήτων τους και η άμεση αξιολόγησή τους από τον αρμόδιο επιχειρησιακό φορέα, εν προκειμένω το ΓΕΣ.
Η ΤΑΜΣ «ΑΙΣΙΟΣ ΟΙΩΝΟΣ – 25», είναι Εθνική Άσκηση Μέσης Κλίμακας, Πλήρους Ανάπτυξης Δυνάμεων (LIVEX-FTX) η οποία εφέτος είχε επικεντρωθεί στην χρησιμοποίηση Συστημάτων μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (ΣμηΕΑ) και Αντι-ΣμηΕΑ. Κατά την πρώτη φάση, εξετάστηκαν ειδικά σενάρια επιχειρησιακής αξιοποιήσεως των νέων μέσων και αντιστοίχως οι τρόποι αντιμετωπίσεώς τους. Επίσης, δοκιμάστηκαν ειδικές τακτικές, αξιολογήθηκε το μοντέλο εντάξεώς τους στις οργανωτικές δομές των μονάδων του Ελληνικού Στρατού καθώς επίσης και οι διαδικασίες ενασκήσεως Διοίκησης και Ελέγχου (C2) σε αυτά.
Στην δεύτερη φάση της ΤΑΜΣ πραγματοποιήθηκε το κύριο μέρος της Εθνικής Ασκήσεως “ΑΙΣΙΟΣ ΟΙΩΝΟΣ – 25”, στο οποίο αξιοποιήθηκαν καινοτόμες τεχνολογίες, όπως η προσβολή στόχων με ΣμηΕΑ First Person View (FPV) και αφέσεως χειροβομβίδων.
Κατά την άμυνα, η Διμοιρία Αναγνωρίσεως αναλαμβάνει κατά βάση αποστολές ασφαλείας και δευτερευόντως αναγνωρίσεως. Προσπορισμός πληροφοριών περί του εχθρού, επιτυγχάνεται μέσω της εκπομπής ΣμηΕΑ, που προσφέρουν επιχειρησιακή εικόνα. Στην περίπτωση αυτή, χρησιμοποιήθηκαν δύο DJI MATRICE 30T της Twinlogic Solutions ΙΚΕ.
Για την αντιμετώπιση των εχθρικών δυνάμεων και προκειμένου να αποκοπούν πιθανά δρομολόγια χρησιμοποιήσεως από αυτές, εκπέμφθηκαν ΣμηΕΑ με δυνατότητα αφέσεως φορτίου και συγκεκριμένως, καρφιά, ώστε να απαγορευτεί η κίνηση σε τροχοφόρα οχήματα. Στο σενάριο της ασκήσεως, ο διοικητής του Συγκροτήματος Μηχανοκίνητου Λόχου Πεζικού διέταξε την εκπομπή ΣμηΕΑ για ρίψη καρφιών και για άφεση νάρκης προς μόλυνση δρομολογίων. Για τις αποστολές αυτές χρησιμοποιήθηκε ένα Velos V3 της VELOS ROTORS SA, ένα DR 1200 Heavy Lifter της ισραηλινής DRONIX ENGINEERING και τέσσερα DJI MAVIC 4 PRO.
Καθώς η Διμοιρία Αναγνωρίσεως έχει εντοπίσει τις εχθρικές δυνάμεις, προωθείται ο Προκεχωρημένος Αξιωματικός Παρατηρητής (ΠΑΠ) του Συγκροτήματος Μ/Κ Λόχου Πεζικού, που θα κατευθύνει πυρά καμπύλης τροχιάς. Ο ΠΑΠ εκπέμπει ΣμηΕΑ για αναγνώριση των εχθρικών θέσεων. Εν συνεχεία, κατά την εκτέλεση των πυρών, μέσω του ΣμηΕΑ, ο ΠΑΠ έχει δυνατότητα προσδιορισμού και προσαρμογής των πυρών επί αόρατων στους επίγειους παρατηρητές στόχων ενώ μπορεί να επεκτείνει και την παρατήρησή του σε βάθος.
Κατά την στοχοποίηση, το ΣμηΕΑ επιτρέπει στον ΠΑΠ να διενεργεί με μεγαλύτερη ταχύτητα την εξαγωγή των συντεταγμένων, του διαθήματος και του υψομέτρου, χάρη στο ενσωματωμένο αποστασιόμετρο λέιζερ. Εδώ χρησιμοποιήθηκε ένα BLACKBIRD VT120 της UCANDRONE ΑΕ και ένα DJI MAVIC 2 ZOOM του Ελληνικού Στρατού.
Το σενάριο της ασκήσεως προέβλεπε την αντιμετώπιση εχθρικών ΣμηΕΑ που επιδίδονται σε ψυχολογικές επιχειρήσεις με ρίψη προκηρύξεων. Εδώ χρησιμοποιήθηκαν δύο EtHER PT V01 της NYX PRODUCTION, ο πύργος εντοπισμού ΣμηΕΑ LAST της DELIAN ALLIANCE INDUSTRY και έξι DJI MAVIC 4 PRO του Ελληνικού Στρατού. Η κατάρριψη των ΣμηΕΑ επιτεύχθηκε με χρήση συσκευών αντι-drone του Ελληνικού Στρατού και χρήση λειόκαννων καραμπίνων.
Ο εχθρός εξαπέλυσε σμήνος ΣμηΕΑ με σκοπό να κορέσει το σύστημα άμυνας και να ανοίξει ο δρόμος για την προσβολή των φιλίων θέσεων με άλλα ΣμηΕΑ. Το σμήνος ΣμηΕΑ αναπαράστησε η DELIAN ALLIANCE INDUSTRY. Η κατάρριψή τους επιδιώχθηκε με πυρά πυροβόλων Zu-23 και άλλων όπλων ευθυτενούς τροχιάς, με σκοπό την δημιουργία αντιαεροπορικού φραγμού, “αντίπαλο” σμήνος ΣμηΕΑ αποτελούμενο από έξι ATLAS 204 της ALTUS LSA και ένα DJI MAVIC 2 PRO, σε υπηρεσία με τον Ελληνικό Στρατό ενώ στην τελική γραμμή αναχαιτίσεως χρησιμοποιήθηκαν λειόκαννες καραμπίνες με ειδικά φυσίγγια της Σ. ΝΑΥΠΛΙΩΤΗΣ ΑΒΕΕ. Σε αυτή την φάση, επιδείχθηκε ένα ΤΟΜΠ M113 επί της οροφής του οποίου είχε προσαρμοστεί δίχτυ ανθρακονημάτων της OPUS DEFENSE, για προστασία από εχθρικά ΣμηΕΑ αυτοκαταστροφής.
Οι αμυνόμενες δυνάμεις, στο πλαίσιο του ελιγμού τους, προκειμένου να εξουδετερώσουν το σύστημα Διοικήσεως του εχθρού, χρησιμοποίησαν σκοπευτές ακριβείας, που αναπτύχθηκαν με δίκυκλα. Κάθε ζεύγος σκοπευτών, έφερε ένα ΣμηΕΑ για συλλογή πληροφοριών, αναγνώριση κι επιτήρηση. Στο επεισόδιο αυτό, χρησιμοποιήθηκε ένα ΣμηΕΑ της MESH2GO, ένα του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και ένα DJI MAVIC 3 του Ελληνικού Στρατού.
Με διαταγή του διοικητή του Συγκροτήματος Μ/Κ Λόχου Πεζικού για την προσβολή εντοπισθείσας εχθρικής δυνάμεως, εκπέμθηκε ΣμηΕΑ αφέσεως χειροβομβίδων, με σκοπό την αποδιοργάνωση. Στην αποστολή αυτή χρησιμοποιήθηκε ένα DJI INSPIRE 2 που προέβη σε άφεση βλημάτων όλμου της HELLENIC INSTRUMENTS ενώ δύο ΣμηΕΑ του Ελληνικού Στρατού εκτέλεσαν αφέσεις χειροβομβίδων.
Ακολούθησε σενάριο ανεφοδιασμού ομάδος πεζικού σε υλικά κλάσης Ι, ΙΙ και V. Για τον σκοπό, προωθήθηκε με ΤΟΜΠ M113 το προσωπικό, ώστε να παραλάβει τα υλικά με ασφάλεια. Η μεταφορά των υλικών έγινε από αέρος με ένα ATLAS 8 Heavy Lifter της ALTUS LSA ενώ από εδάφους χρησιμοποιήθηκαν ένα αυτόνομο ρομποτικό τροχοφόρο όχημα OZZIE Rover της OZZIE ROBOTICS και ένα αντίστοιχο AGEMA 8×8 της MILANION από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Κατά την εκτόξευση της αντεπιθέσεως των φιλίων δυνάμεων από Συγκρότημα Ίλης Μέσων Αρμάτων, διατάχθηκε η ρίψη καπνογόνων από αέρος, με σκοπό την κάλυψη κατά την διαδικασία της υπέρβασης. Καθώς οι Μηχανοκίνητες Διμοιρίες έχουν προικοδοτηθεί με δυνατότητες ΣμηΕΑ, πραγματοποιήθηκε παραλλήλως προσβολή στόχων με αυτά. Εδώ χρησιμοποιήθηκε ένα SRS-2A SARISA της SAS Technology, ένα DR 750 της ισραηλινής DRONIX ENGINEERING, ένα Phorcys της A.S. PROTE MARITIME LTD και ένα FPV drone AETHER-180 της MILTECH HELLAS.
Στην αντεπίθεση του Συγκροτήματος ΙΜΑ, διενεργήθηκε προσβολή από δύο ΣμηΕΑ με άφεση χειροβομβίδων ενώ με τον εντοπισμό νέων στόχων, δόθηκαν νέες αποστολές προσβολής. Τις επιθέσεις πραγματοποίησαν ένα Kamikaze-1 της IKNOWHOW S.A., ένα Eris PT V02 (χειροβομβίδες) της NYX PRODUCTIONS, ένα ARGUS CZ1 OPTIC-10 της RTVP και τρία ΣμηΕΑ αυτοκαταστροφής που χρησιμοποιεί ο Ελληνικός Στρατός, εκ των οποίων δύο κατασκευής του ΚΕΤΑΚ και ένα του 306 ΕΒΤΗΛ.
Όπως καθίσταται σαφές, από τις εταιρείες που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του ΓΕΕΘΑ να παρουσιάσουν προϊόντα και να λάβουν μέρος στην ΤΑΜΣ, ορισμένες αντιπροσώπευαν ξένες εταιρείες. Ακόμη, πρέπει να επισημανθεί ότι από τα συστήματα ελληνικών εταιρειών που αναφέρθηκαν πιο πάνω, μόνο δύο βρίσκονται σε υπηρεσία με τον Ελληνικό Στρατό: το ATLAS 204 της ALTUS LSA από το οποίο έχει γίνει προμήθεια 32 συστημάτων προ ετών και ο πύργος παρατηρήσεως LAST της DELIAN ALLIANCE INDUSTRY.
Συνολικώς, επρόκειτο για εξελίξεις ελπιδοφόρες, που συσφίγγουν εμπράκτως την σχέση των Ενόπλων Δυνάμεων με Έλληνες κατασκευαστές και το επιστημονικό προσωπικό, εμφυσώντας την αντίληψη στενής εγχώριας συνεργασίας – υποστηρίξεως και επιτεύξεως εθνικής αυτάρκειας σε εξειδικευμένους τομείς. Παρατηρήσαμε σε αρκετές περιπτώσεις μετά το πέρας της τελικής φάσεως, το πολύ θετικό κλίμα αποδοχής των Ελλήνων κατασκευαστών και τις συνεννοήσεις για άμεση συνέχιση της αναπτυχθείσης συνεργασίας. Αναμένοντας τα απτά αποτελέσματα εισόδου ελληνικών προϊόντων στις κατηγορίες των ανεπάνδρωτων συστημάτων που κυριάρχησαν στην ΤΑΜΣ, πρέπει να αναγνωριστεί ότι το πολύ θετικό κλίμα οφείλεται στην πολιτική που ακολουθεί ο ΥΕΘΑ Νίκος Δένδιας από την έναρξη της θητείας του.
ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ Podcast # 119 – Ο “Περικλής” για Ποκρόφσκ και τον πόλεμο των drone
