Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Προ μερικών ημερών, ο μεγαλύτερος κατασκευαστής drone πολιτικής χρήσεως, η κινεζική DJI, δέχθηκε κατηγορίες για επιλεκτική πρόσβαση της Ρωσίας στην πλατφόρμα εντοπισμού drone AeroScope ενώ παραλλήλως τα προϊόντα της που πωλούνται στην Ουκρανία, παρουσιάζουν δυσλειτουργίες στην αξιοποίηση αυτής της υπηρεσίας.
Το AeroScope είναι ένα σύστημα αναγνωρίσεως που παρέχει σε εγκεκριμένους χρήστες την θέση, το ύψος, την ταχύτητα και κατεύθυνση κάθε drone της DJI που ίπταται σε απόσταση επαφής, δηλαδή περισσότερα από 30 μίλια. Ταυτοχρόνως, επάνω σε χάρτη απεικονίζεται η θέση του χειριστή και η ταυτότητα κάθε drone, διά του σειριακού αριθμού του. Τυπικοί χρήστες του συστήματος είναι οι αστυνομικές αρχές, αρχές αεροδρομίων, φυλακών και στρατιωτικές υπηρεσίες, οι οποίες μέσω του AeroScope λαμβάνουν άμεσα στοιχεία τηλεμετρίας των drone που πετούν στην περιοχή, οπότε είναι σε θέση να τα αναγνωρίσουν και να τα ιχνηλατήσουν, λαμβάνοντας μέτρα εφόσον απαιτηθεί.
Παρόλο που η DJI αρνήθηκε ότι υποστηρίζει δι’ αυτού του τρόπου τους Ρώσους χρήστες εις βάρων των Ουκρανών, με αποτέλεσμα οι πρώτοι να μπορούν να εντοπίζουν τα drone που απογειώνουν οι δεύτεροι και να λαμβάνουν μέτρα, παραδέχεται την εμφάνιση “προβλημάτων” σε κάποια από τα συστήματα AeroScope που χρησιμοποιούν οι Ουκρανοί. H υπόθεση όμως έλαβε έκταση στην Ουκρανία και η κοινότητα χρηστών drone συμβουλεύει την αποφυγή αναβαθμίσεως των εφαρμογών της DJI όπως και την αποφυγή εφαρμογών γεωτοποθεσίας μέσω των κινητών τηλεφώνων.
Ανεξαρτήτως της αλήθειας στην όλη υπόθεση, αναδεικνύεται εκ των πραγμάτων η διάσταση ασφαλείας που για κρατικούς υπηρεσιακούς χρήστες προϊόντων από την πολιτική αγορά και ασφαλώς για τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις και τα Σώματα Ασφαλείας, η αυτονόητη προτίμηση προς τους Έλληνες κατασκευαστές drone, πρέπει να γίνει συνείδηση. Η ελληνική αγορά αναπτύσσεται, αρκετές εταιρείες έχουν αναπτύξει βιομηχανική δραστηριότητα με άκρως ενδιαφέροντα προϊόντα και αν υπήρχε σοβαρή πολιτική που να υποστηρίζει τέτοιες προσπάθειες και “ανοίγματα”, τα αποτελέσματα θα ήταν ακόμη καλύτερα καθώς το μέλλον είναι υποσχόμενο.
Η κρατική πολιτική όμως εξακολουθεί να είναι σε μεγάλο βαθμό ανύπαρκτη.
Μόλις προχθές ο υπουργός Οικονομίας ενημέρωσε για την πρόοδο του προγράμματος ΑΡΧΥΤΑΣ, για την ανάπτυξη ενός UAV από την ΕΑΒ. Επειδή η μεγάλη κρατική εταιρεία ανήκει στην Αμυντική Βιομηχανία, η κοινή γνώμη έχει σχηματίσει την εντύπωση ότι θα πρόκειται για κάποιο προϊόν που θα έχει στρατιωτική χρήση. Στην πραγματικότητα το σύστημα προορίζεται για “απλές” εφαρμογές επιτηρήσεως για χρήστες όπως τα Σώματα Ασφαλείας. Από πλευράς προόδου αντιμετωπίζονται αρκετές προκλήσεις, καθώς ούτε καν κινητήρας αεροπορικού τύπου από την διεθνή αγορά δεν έχει ακόμη καταστεί εφικτό να εξευρεθεί. Η προδιαγραφή αναφέρει αεροκινητήρα ισχύος 30 ίππων, στοιχείο δηλωτικό των επιδόσεων και δυνατοτήτων που θα έχει το ΑΡΧΥΤΑΣ.
Αυτό όμως που πρέπει να προσεχθεί όπως έχουμε σημειώσει, είναι ότι ο υπουργός Οικονομικών δεν έχει εκδηλώσει κάποια άλλη πρωτοβουλία ως προς αναπτυξιακά προγράμματα της Αμυντικής Βιομηχανίας. Η άλλη κρατική εταιρεία, τα ΕΑΣ, δεν θα μπορούσε να υποστηριχθεί από το Υπουργείο Οικονομικών για να προχωρήσει με έναν ανάλογο τρόπο σε κάτι; Η προφανής απάντηση είναι ότι το Υπουργείο Οικονομικών δεν χρηματοδοτεί ανάπτυξη οπλικών συστημάτων αλλά προϊόντων διττής φύσεως. Έτσι όμως, ο κ. Σταϊκούρας μπορεί να κατηγορηθεί ότι υποστηρίζει επιλεκτικώς την ΕΑΒ της οποίας την διοίκηση αλλάζει όποτε θέλει, και σε τελική ανάλυση ασκεί καθαρά προσωπική πολιτική για ανάδειξη και μόνο του πολιτικού προφίλ του.
Η σύζευξη πανεπιστημίων με την Αμυντική Βιομηχανία, είναι θεωρητικώς η ιδεατή κατάσταση για την ανάπτυξη αμυντικών προϊόντων, όμως είναι σαφές ότι χωρίς την δεύτερη, δεν έχουμε δει να πετάει κάτι και να έχει εμπορική πορεία, δηλαδή να αξιοποιείται ως προϊόν. Μένει έτσι στο στάδιο της επιτυχούς ολοκληρώσεως ερευνητικού προγράμματος και το πρωτότυπο καταλήγει στην αποθήκη… κειμηλίων. Από την άλλη, οι κρατικές βιομηχανίες, γιατί μέχρι τώρα δεν έχουν καταφέρει κάτι;
Στον τομέα των UAV, η Ελλάδα έχει κερδίσει ένα πολλά υποσχόμενο έργο, μέσω των προγραμμάτων σε επίπεδο ΕΕ που επεδίωξε να αξιοποιήσει το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης. Το έργο LOTUS, έχει ανατεθεί από την ΕΕ σε κοινοπραξία ελληνικών εταιρειών με πανεπιστημιακά ιδρύματα και είναι βέβαιο ότι θα προχωρούσε πολύ πιο γρήγορα εάν υπήρχε και μεγαλύτερη υποστήριξη, μεταξύ άλλων και από το Υπουργείο Οικονομικών. Μια σειρά άλλων προγραμμάτων μικρών ελληνικών εταιρειών για την ανάπτυξη drone, UAV ή συναφών (ιπτάμενοι στόχοι), βρίσκονται σε εξέλιξη παραλλήλως. Αυτά, πόσο “ενδιαφέρουν” τον υπουργό Οικονομικών ώστε να τα υποστηρίξει;
Καλώς ή κακώς, ο “αρχιλογιστής” του κράτους, ο υπουργός Οικονομικών, είναι αυτός που ανοίγει και κλείνει την κάνουλα της χρηματοδοτήσεως στα πάντα. Εάν η χρηματοδότηση για ένα “προσωπικό στοίχημα” είναι απρόσκοπτη και δεν ισχύει το ίδιο για άλλες υποθέσεις με παρόμοιο αντικείμενο και σκοπό, τότε είναι σαφές ότι δεν υπάρχει συγκεκριμένη κρατική πολιτική κι ενισχύεται η διάσταση του προσωπικού πολιτικού παιχνιδιού.
Εάν ο υπουργός Οικονομικών ενδιαφερόταν για μια σοβαρή αναπτυξιακή πολιτική στον χώρο της Αμυντικής Βιομηχανίας, θα υποστήριζε αναφανδόν την αφιέρωση του θεσμοθετημένου 1% εκ των εξοπλιστικών δαπανών για σκοπούς Έρευνας & Ανάπτυξης και δεν θα το στερούσε για λόγους “οικονομίας”. Μια τέτοια σταθερή ροή χρήματος στην Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία, με βάση τις παρουσιαζόμενες προτάσεις και αυστηρή αλλά δίκαιη και αξιοκρατική αξιολόγηση, θα επέτρεπε ένα πραγματικό “φούντωμα” του συγκεκριμένου βιομηχανικού κλάδου, που σε εύλογο χρονικό διάστημα θα παρουσίαζε ενδιαφέρουσα ποικιλία νέων προϊόντων. Αυτό θα ήταν ένα πραγματικό “σοκ επανεκκίνησης” στον κλάδο κι όχι αποσπασματικές πρωτοβουλίες για προϊόντα γενικής χρήσεως από τα οποία ούτως ή άλλως κατακλύζεται η διεθνής αγορά.
Όσο οι “συναρμόδιοι” υπουργοί δεν μπορούν να ανταποκριθούν, τόσο το εκπεφρασμένο αίτημα για ίδρυση Υφυπουργείου Αμυντικής Βιομηχανίας θα αναδεικνύεται όλο και πιο αναγκαίο. Ένας υφυπουργός Αμυντικής Βιομηχανίας, με προϋπολογισμό και ετήσιο απολογισμό αποτελεσμάτων, είναι πολύ πιο ουσιώδες από έναν “συναρμόδιο” υπουργό που επιδεικνύει αποσπασματικό ενδιαφέρον και μεθαύριο μπορεί να τον διαδεχθεί κάποιος με μηδενικό.
Δοκιμές με εναέριους στόχους της ελληνικής Aether Aeronautics στην Χιλή
