Ο Ευρωπαίος (και ο Έλληνας) αξιωματικός και υπαξιωματικός του 21ου αιώνα

Στρατηγός Μιχαήλ Δημητρίου Κωσταράκος
Επίτιμος Αρχηγός ΓΕΕΘΑ
π. Πρόεδρος της Στρατιωτικής Επιτροπής της ΕΕ

Το Τομεακό Πλαίσιο Προσόντων του Αξκού των Ενόπλων Δυνάμεων (ΤΠΠ–ΑΕΔ) για τους Αξκούς των Ενόπλων Δυνάμεων των Κρατών Μελών (ΚΜ) της ΕΕ που παρουσιάστηκε πριν μερικούς μήνες από το Ευρωπαϊκό Κολλέγιο Άμυνας και Ασφάλειας της ΕΕ (ESDC) στις Βρυξέλλες, για να το λάβουν υπόψη τους τα ΚΜ και να το εφαρμόσουν εφόσον το επιθυμούν, όπως εκτέθηκε σε προηγούμενη ανάρτηση – άρθρο, είναι σχεδιασμένο για να απαντάει σε τρία βασικά ερωτήματα που σκοπό έχουν να περιγράψουν τις απαιτήσεις για τον σύγχρονο Ευρωπαίο (ή μη) Αξκό αλλά και για τον Υπξκό τηρουμένων των αναλογιών που επιβάλλουν οι διαφορετικές επαγγελματικές απαιτήσεις τους:

1. Πώς πρέπει να λειτουργεί και να ενεργεί ένας αξιωματικός ή Υπξκός μέσα στο πολύπλοκο και πολυδιάστατο περιβάλλον λειτουργίας του μέλλοντος, στο οποίο η ΕΕ (ή η χώρα τους ή ένας άλλος διεθνής οργανισμός) θα χρειαστεί –αν και όταν απαιτηθεί– να αναπτύξει όλο το φάσμα των δυνατοτήτων της;

2. Τι ικανότητες πρέπει να περιμένουν οι διοικητές από τους αξιωματικούς τους σε περίπτωση απροσδόκητων και ταχέως εξελισσόμενων καταστάσεων κρίσεως με στρατιωτικές επιπτώσεις;

3. Ποιες γνώσεις, δεξιότητες, αυτονομία και ευθύνη πρέπει να αποκτήσει ένας Ευρωπαίος αξιωματικός για να ανταποκριθεί στο αναμενόμενο και απαιτούμενο προφίλ ικανοτήτων του συγχρόνου αξιωματικού και Υπξκού του 21ου αιώνα;

Το Τομεακό Πλαίσιο Προσόντων σε ατομικό πλέον επίπεδο για αξκούς και υπξκούς, προσδιορίζει τα χαρακτηριστικά που η φύση του στρατιωτικού επαγγέλματος και οι απαιτήσεις νικηφόρας διεξαγωγής στρατιωτικών επιχειρήσεων απαιτούν σε όλα τα επίπεδα του πολέμου. Προσδιορίζονται έτσι οκτώ βασικές περιοχές απαιτήσεων που συνιστούν τα επιθυμητά γενικά χαρακτηριστικά του Αξιωματικού ή/ και Υπξκού των ΕΔ, εκ των οποίων τέσσερεις πρώτες είναι υποχρεωτικές και οι υπόλοιπες τέσσερεις επιθυμητές:

ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ

• Επιτυχώς ενταγμένο μέλος των ΕΔ.
• Επιδέξιος χειριστής οπλικών συστημάτων με ανεπτυγμένη τεχνική γνώση και συνείδηση για τα συστήματα αρμοδιότητός του, που χρησιμοποιούν οι ΕΔ.
• Εξαιρετικός Ηγέτης του προσωπικού του με μεγάλη ικανότητα λήψεως αποφάσεων στο επίπεδό του.
• Ανυπέρβλητος και ακατάβλητος μαχητής με ξεχωριστές πνευματικές και σωματικές ικανότητες, ικανός να εμπνεύσει τους άνδρες του και να εκτελέσει επιτυχώς με επαγγελματισμό και στρατιωτικό ήθος ότι αποστολή του ανατεθεί.

ΕΠΙΘΥΜΗΤΑ

• Ιδιαίτερη ικανότητα αποκατάστασης επικοινωνίας και μετάδοση μηνυμάτων όχι μόνο προς τους άνδρες του αλλά και σε πάσης φύσεως κρίσιμες καταστάσεις.
• Ιδιαίτερη ικανότητα ως εκπαιδευτής και καθηγητής σε ευρύ φάσμα αντικειμένων, αλλά και ικανός εκπαιδευόμενος και σπουδαστής με μεγάλη μαθησιακή ικανότητα.
• Ιδιαίτερη ικανότητα να διαθέτει ισχυρή κριτική σκέψη και μεγάλη ικανότητα ανάλυσης διεισδυτικής διερεύνησης και ορθής εκτίμησης ευρείας γκάμας θεμάτων και σε βάθος.
• Ιδιαίτερη ικανότητα στο χειρισμό ευρείας γκάμας θεμάτων διπλωματίας ή διεθνούς ασφάλειας σε εθνικό και διεθνές επίπεδο σε όλα τα επίπεδα που λειτουργεί (στρατηγικό, επιχειρησιακό, τακτικό) γνωρίζοντας και διακρίνοντας τις απαιτήσεις λειτουργίας κάθε κλιμακίου και το επίπεδο κάθε καταστάσεώς που θα κληθεί να αντιμετωπίσει.

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Συμπερασματικά, στα πλαίσια της μελέτης του Τομεακού Πλαίσιου Προσόντων για τους Αξιωματικούς έγινε δυνατόν να προσδιοριστούν οι δυνατότητες και τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει πλέον ο Ευρωπαίος αξιωματικός του μέλλοντος:

• Ικανός να αναλύει τάσεις και καταστάσεις σε διάφορα πεδία και να υποβάλει εισηγήσεις βασισμένες σ αυτές τις αναλύσεις.
• Ικανός να σχεδιάζει ενέργειες στρατιωτικών τμημάτων για την αντιμετώπιση επερχόμενων γεγονότων και τη μείωση των δυσαρέστων συνεπειών τους.
• Ικανός και πρόθυμος να σκέφτεται και να ενεργεί  σε στενή συνεργασία με άλλους στρατιωτικούς ή μη στρατιωτικούς φορείς σε διάφορους τομείς.
• Ικανός να εργάζεται σε στενή συνεργασία με ένα ευρύ φάσμα παραγόντων που θα περιλαμβάνει στρατιωτικούς συμμάχους, πολιτικούς οργανισμούς και πολιτικές αρχές, ιδιωτικές εταιρείες και ιδιώτες.
• Πανέτοιμος ηθικά, σωματικά και πνευματικά να αντιμετωπίσει δυναμικά αντιπάλους και εχθρούς που δεν είναι διατεθειμένοι να ακολουθούν τους Δυτικούς ηθικούς και νομικούς νόμους και κανόνες.
• Ικανός να συνεργαστεί αποτελεσματικά με διεθνείς παγκόσμιους ή περιφερειακούς οργανισμούς και δομές.
• Ικανός να συνδιαλέγεται και να συνεργάζεται με τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης με σκοπό να διευκολύνει την επιτυχία μιας επιχείρησης.
• Ικανός να εντρυφήσει και να χειριστεί τεχνολογικές καινοτομίες και εξελίξεις.
• Ικανός να προσαρμόζεται στη χρήση των τεχνολογικών καινοτομιών για τη διοίκηση και τον έλεγχο των στρατιωτικών δυνάμεων στο πεδίο της μάχης, τόσο για άμυνα από τη χρήση από τον εχθρό, όσο και για την εκμετάλλευση των πλεονεκτημάτων που αυτές παρέχει.
• Ικανός να αναγνωρίζει και να αποδέχεται τη δυναμική της τεχνητής νοημοσύνης στις στρατιωτικές επιχειρήσεις.
• Γνώστης του πεδίου της Κυβερνοασφάλειας και των απειλών και ευκαιριών που παρέχουν τα σύγχρονα συστήματα επικοινωνιών και ικανός να μοιράζεται πληροφορίες για κυβερνοαπειλές αλλά και θετικές ενέργειες στον Κυβερνοχώρο.
• Ικανός να διεξάγει επιχειρήσεις εξ αποστάσεως και να χειρίζεται ένα μεγάλο και πολύπλοκο αριθμό αισθητήρων.
• Επαρκής σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο για την ενάσκηση αποτελεσματικής ηγεσίας.
• Ευέλικτος και ευκολοπροσάρμοστος στο περιβάλλον και ικανός να επιδεικνύει πνεύμα συνεργασίας σε διαφοροποιημένες και μη αναμενόμενες καταστάσεις,
• Ικανός να εντάσσεται επιτυχώς σε υπερεθνικό περιβάλλον με ευρωπαϊκή ταυτότητα, χωρίς όμως να εκθέτει ή να χάνει τη δική του εθνική ταυτότητα.

Τέτοιου επιπέδου αξκούς και υπξκούς χρειάζεται η χώρα άμεσα για τις ΕΔ, κι αν δεν το έχουμε επιτύχει ακόμα, θα πρέπει να το επιδιώξουμε άμεσα. Θα είναι η βάση της επιτυχίας και της σίγουρης νίκης μας, αν απαιτηθεί.

Δούρειος Ίππος Podcast # 017- Οι Ευέλπιδες στον Διαγωνισμό Στρατιωτικών Δεξιοτήτων του West Point