Νέα σύμβαση FOS για τα Rafale και το ζήτημα με τα F-16

Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Ο Α/ΓΕΑ Αντιπτέραρχος Δημοσθένης Γρηγοριάδης επισκέφθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου την 111 Πτέρυγα Μάχης και όπως ανακοινώθηκε επισήμως, κατά την επαφή του με το προσωπικό, «αναφέρθηκε στο πρόγραμμα αναβάθμισης των αεροσκαφών F-16 Block 50 σε διαμόρφωση Viper, του οποίου η υλοποίηση αποτελεί βασικό στόχο της Πολεμικής Αεροπορίας». Είναι σαφές ότι το ΓΕΑ δηλώνει και με αυτό τον τρόπο το ενδιαφέρον του για το συγκεκριμένο πρόγραμμα, το οποίο, όπως αναφέραμε στο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ Podcast προ ημερών, τυγχάνει την ισχυρής υποστηρίξεως του Αρχηγού.
Ενώ τα προγράμματα προμήθειας νέων μαχητικών ή εκσυγχρονισμού υφισταμένων, όπως τα F-16 Block 50, τυγχάνουν ευρείας προβολής και συγκεντρώνουν έντονο ενδιαφέρον, λιγότερο προβεβλημένα αλλά απολύτως καθοριστικά για την ετοιμότητα της Πολεμικής Αεροπορίας, είναι τα προγράμματα Εν Συνεχεία Υποστήριξης (FOS) του υφισταμένου αεροπορικού υλικού.
Κατά την πρόσφατη συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας (ΚΥΣΕΑ) στις 17 Σεπτεμβρίου, εγκρίθηκε το πρόγραμμα FOS των μαχητικών Rafale που αποτελούν στην παρούσα φάση την αιχμή της Πολεμικής Αεροπορίας. Η 332 Μοίρα που επιχειρεί με τα 24 μαχητικά, χάρη στην ανανέωση της FOS, θα μπορεί να διατηρεί τους απαραίτητους υψηλούς δείκτες διαθεσιμότητος. Η νέα σύμβαση FOS ύψους 489 εκατ. € θα έχει διάρκεια 4 ετών και αναμένεται να υπογραφεί πριν την εκπνοή του τρέχοντος έτους.
ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ Podcast #111 – “Σφήνα” F-35 αντί εκσυγχρονισμού των F-16 Block 50
Η σύμβαση θα παρουσιασθεί προηγουμένως στην Βουλή, δεδομένου ότι θα αποτελέσει την Τροποποίηση Νο 2 της Συμβάσεως 014Γ/20. Αυτή, ανατέθηκε στις DASSAULT AVIATION, THALES DMS FRANCE SAS και SAFRAN AIRCRAFT ENGINES, καλύπτοντας μέχρι σήμερα τα Rafale και είχε λάβει την μορφή νόμου τον Ιανουάριο του 2021.
Ενώ όμως δι’ αυτού του τρόπου εξασφαλίζεται η ομαλή επιχειρησιακή εκμετάλλευση των Rafale, η κατάσταση διαφέρει ως προς τον στόλο των F-16. Τα περίπου 150 μαχητικά, εκ των οποίων 82 εκσυγχρονίζονται στην έκδοση F-16V, απαιτούν την αφιέρωση των αναλόγων κονδυλίων για την συνεπή υποστήριξή τους σε ανταλλακτικά. Εδώ και αρκετό καιρό όμως, οι σχετικοί κωδικοί των Στρατιωτικών Πωλήσεων Αλλοδαπής (FMS) που σχετίζονται με την υποστήριξη των F-16 δεν έχουν τροφοδοτηθεί με χρήματα, με αποτέλεσμα η κατάσταση να καθίσταται σταδιακώς πιεστική. Εάν διαρρεύσει και άλλος χρόνος χωρίς να αποδοθεί προτεραιότητα σε εύλογο χρονικό διάστημα, θα αρχίσει να επηρεάζεται ο δείκτης διαθεσιμότητος του μεγαλύτερου μέρους της δυνάμεως κρούσεως της Πολεμικής Αεροπορίας. Η εικόνα αυτή είναι παράδοξη, δεδομένου ότι το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού F-16V βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, έχοντας αποδώσει μέχρι τώρα το 50%.
Ως προς τον δεύτερο τύπο γαλλικού μαχητικού, τα Mirage 2000-5Mk2, εξακολουθούν να υποστηρίζονται από την συμφωνία πλαίσιο FOS οροφής 260 εκατ. €. Η σύμβαση ανατέθηκε το 2020 και διαρκεί μέχρι το 2027. Αυτό που διαπιστώνεται καθώς η χρηματοδότηση απορροφείται σταδιακώς, είναι ότι εν σχέσει με τις ώρες πτήσεως που συμπληρώνουν τα μαχητικά της 331 Μοίρας, το κόστος μπορεί να θεωρηθεί σχετικώς χαμηλό.
Τέλος, η 338 Μοίρα που επιχειρεί με τα F-4E PI 2000, παρά το ότι ο τύπος βρίσκεται στην Δύση της καρριέρας του, παρουσιάζει αυξητική τάση στον δείκτη διαθεσιμότητος. Ο λόγος είναι, όπως έχει περιγράψει ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ, η συντονισμένη προσπάθεια των τελευταίων ετών από πλευράς ΓΕΑ, ώστε να μεταφερθεί η ευθύνη της εργοστασιακής συντηρήσεως (PDM) από την ΕΑΒ στην Μοίρα Συντηρήσεως Βάσης της 117 Πτέρυγας Μάχης.
Συνοψίζοντας, είναι σαφές ότι ενώ η ανανέωση της FOS των Rafale ήταν άκρως απαραίτητη, δημιουργούνται ταχέως συνθήκες οι οποίες θα προκαλέσουν ζήτημα με την υποστήριξη των F-16. Θέτοντας εκ των πραγμάτων ερώτημα προτεραιοτήτων μεταξύ FOS και εκσυγχρονισμού των F-16 Block 50.