Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Την περαιτέρω επιχειρησιακή αξιοποίηση του νέου αποκτήματος του Πολεμικού Ναυτικού που εξασφαλίστηκε από την τελευταία δωρεά του Ιδρύματος “Αικατερίνης Λασκαρίδη”, έχουν αρχίσει να εξετάζουν ήδη αρμόδιοι επιτελείς. Το Πλοίο Γενικής Υποστήριξης ΠΕΡΣΕΥΣ, την δωρεά του οποίου υπέγραψε στις 22 Ιουνίου ο πρόεδρος του Ιδρύματος, Υποναύαρχος ε.τ. Παναγιώτης Λασκαρίδης, είναι το τέταρτο της κατηγορίας που προστίθεται στην δύναμη του Στόλου τα τελευταία έτη και είναι φυσικό πλέον λόγω του αριθμού, να εξετάζονται πιο προωθημένες ιδέες για την αξιοποίηση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων που προσφέρουν.
Ειδικώς το ΠΕΡΣΕΥΣ, λόγω των χαρακτηριστικών του, διαφοροποιείται σημαντικά σε σχέση με τα τρία προηγούμενα δωρηθέντα ΠΓΥ, που έχουν ενταχθεί σε υπηρεσία. Τα ΑΤΛΑΣ Ι (Α471), ΗΡΑΚΛΗΣ (Α472) και ΑΙΑΣ (Α473) είναι σχέδια που ανταποκρίνονται στον ρόλο των Πλοίων Εφοδιασμού Εξέδρας (PSV) δηλαδή προορίζοντο να ανεφοδιάζουν πλωτές εξέδρες εξορύξεως πετρελαίου ή φυσικού αερίου σε ωκεανούς και έχουν τυπική διάταξη ανοικτού καταστρώματος για μεταφορά μεγάλων φορτίων. Σε ελληνική υπηρεσία, προσέδωσαν «ευρυφασματικές δυνατότητες υποστήριξης των μονάδων κρούσεως του Στόλου, επιχειρησιακού σχεδιασμού και υλοποίησης πολλαπλών αποστολών, όχι μόνον διοικητικής μέριμνας».
Τα τρία ΠΓΥ διαθέτουν σύστημα Δυναμικής Τοποθετήσεως (Dynamic Positioning) κατηγορίας DP2, για την σταθεροποίηση σε ακινησία υπό οιεσδήποτε καιρικές συνθήκες αλλά το ΑΙΑΣ, διαφοροποιείται σε σχέση με τα δύο προηγούμενα, στην ηλεκτρική πρόωση που διαθέτει. Με τρία τέτοια πλοία, έχει εξασφαλισθεί συμπαγής διαθεσιμότητα και επιχειρησιακή εναλλαξιμότητα σε ΠΓΥ κι επιτράπηκε η δοκιμή αναπτύξεως τακτικών και επιχειρησιακών σχεδιασμών που πριν δεν υφίσταντο.
Μία από αυτές τις καινοτόμες προσεγγίσεις, ήταν η υποστήριξη των Σκαφών Ανορθοδόξου Πολέμου (ΣΑΠ) της Διοίκησης Υποβρυχίων Καταστροφών (ΔΥΚ) με ανεφοδιασμό των ΣΑΠ αλλά και ευκολίες διευθετήσεων σε μεταφερόμενη δύναμη προσωπικού. Χάρη σε αυτή την εμπειρία, επιτελείς της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου (ΔΕΠ) εντόπισαν στην ένταξη του ΠΕΡΣΕΥΣ ένα πλοίο που μπορεί να προσφέρει περισσότερες δυνατότητες υποστηρίξεως Ειδικών Επιχειρήσεων.
To ΠΕΡΣΕΥΣ ναυπηγήθηκε αρχικώς ως αλιευτικό ανοικτών θαλασσών (Factory Stern Super Trawler) αλλά το 2007 διασκευάστηκε σε πλοίο σεισμικών ερευνών κι αφαιρέθηκε το τριπλό A-Frame (υποστηρικτικές διατάξεις σχήματος Π) ενώ προστέθηκε στην πλώρη ελικοδρόμιο. Το ελικοδρόμιο, όσο και η κεκλιμένη πρύμνη (πρυμναία ράμπα – stern ramp), είναι δύο χαρακτηριστικά που δεν διαθέτουν τα υπόλοιπα ΠΓΥ και παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους επιτελείς της ΔΕΠ, επειδή διευκολύνουν ακόμη περισσότερο την λειτουργία του ως “μητρικό” πλοίο – πλωτή βάση Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων.
Στο ελικοδρόμιο μπορεί να επιχειρήσει η πλειοψηφία των ελικοπτέρων σε υπηρεσία με τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, επιτρέποντας αεροκίνητες επιχειρήσεις ενώ από την πρύμνη είναι δυνατή η καθέλκυση και ανέλκυση ελαστικών λέμβων, για την εκτέλεση αμφιβίων καταδρομικών επιχειρήσεων. Το ύψος και η κλίση της ράμπας ρυθμίζονται μέσω διαχειρίσεως του θαλασσίου έρματος (μπαλαστάρισμα και τριμάρισμα) πριν την καθέλκυση. Πέραν αυτών, στα ευρύχωρα καλυμμένα καταστρώματα, είναι εφικτή η φιλοξενία μεγάλου αριθμού προσωπικού με βαρέα υλικά και εξοπλισμό.
Υπάρχουν όμως και περιορισμοί, που πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν στην επιχειρησιακή εκμετάλλευση των ΠΓΥ που έχουν αποκτηθεί, ειδικώς για την υποστήριξη επιχειρήσεων της ΔΥΚ. Κατ’ αρχάς, η μέγιστη ταχύτητα που μπορούν να αναπτύξουν, είναι χαμηλή. Το ΠΕΡΣΕΥΣ έχει επίδοση 17 κόμβων και δεν επιτρέπει ικανότητα ταχείας αντιδράσεως, στοιχείο που επηρεάζει τον επιχειρησιακό σχεδιασμό. Επιπλέον, τα πλοία αυτά δεν έχουν πρόνοιες για εγκατάσταση οπλισμού, με αποτέλεσμα πρακτικώς να είναι δυνατή μόνο η εγκατάσταση κάποιου πυροβόλου μικρού διαμετρήματος. Η πραγματικότητα αυτή, υποχρεώνει τις επιχειρήσεις τους ενταγμένων στο πλαίσιο Δυνάμεως Επιχειρήσεων, με κύριες μονάδες κρούσεως.
Γενικώς, τα πλοία αυτά, ενώ παραδίδονται επισκευασμένα, απαιτούν κάποιες εργασίες ώστε να μπορούν να ανταποκρθούν στα πολεμικά τους καθήκοντα. Παρά το ότι το κόστος δεν είναι υψηλό, οι περιορισμένοι λειτουργικοί προϋπολογισμοί του Πολεμικού Ναυτικού εμποδίζουν την εκτέλεση αυτών των συμπληρωματικών εργασιών αλλά στην περίπτωση που το ΠΕΡΣΕΥΣ αποφασισθεί να υποστηρίξει τις επιχειρήσεις της ΔΕΠ, εκτιμάται ότι μπορούν αυτές οι αδυναμίες να καλυφθούν και με χρηματοδότηση του ΓΕΕΘΑ.
