Συγγραφέας: Κωνσταντίνος Γρίβας
Εκδόσεις: Εκδοτικός οίκος Α.Α. Λιβάνη @ 2019, Σόλωνος 98, Αθήνα 106 80, τηλ: 2103661200.
Σελίδες: 652
Στην Ελλάδα, η ενασχόληση της πανεπιστημιακής κοινότητος με θέματα εξοπλισμών και στρατιωτικής τεχνολογίας, είναι περίπου ανύπαρκτη. Πρόκειται για εντελώς άγνωστα και αδιάφορα “αντικείμενα”, τα οποία αγνοούνται επειδή υπάρχει η εντύπωση ότι αποτελούν πεδίο αποκλειστικώς των στρατιωτικών. Ωστόσο, στις ανεπτυγμένες χώρες όπου η αμυντική βιομηχανία οδηγεί τις εξελίξεις στην διαμόρφωση των συσχετισμών ισχύος, οι στρατιωτικοί καλούνται να συμβουλευτούν τους επιστήμονες και να αξιολογήσουν νέες τεχολογίες και καινοτόμες προσεγγίσεις, οι οποίες σε ένα εύλογο βάθος χρόνου οδηγούν σε νέες αντιλήψεις και δόγματα επιχειρήσεων.
Στην καθυστερημένη τεχνολογικώς Ελλάδα, όπου η αμυντική βιομηχανία και η Άμυνα γενικότερα, τελούν υπό διωγμό, οι στρατιωτικοί απλώς μηρυκάζουν δόγματα, τακτικές και τεχνικές των Συμμάχων, πολλές φορές ατελώς λόγω μόνιμης απουσίας από τα πεδία των μαχών. Ακόμη και οι τεχνολογικές εξελίξεις, ελάχιστα απασχολούν και πολλές φορές μόνο κατά την φάση καταρτίσεως κάποιου εξοπλιστικού προγράμματος, δηλαδή όταν συγκεντρώνονται στοιχεία για τα διαθέσιμα συστήματα και επιδόσεις από τα οποία πρέπει να γίνει επιλογή.
Αυτή η κατάσταση, οδηγεί σε αποσπασματικότητα ενεργειών όσον αφορά την ευρύτερη σχεδίαση και εξέλιξη του αμυντικού σχεδιασμού, που όταν η συγκυρία επιβάλει περιορισμό των αμυντικών δαπανών. καταδικάζουν σε στασιμότητα, ξεπερασμένα πρότυπα και αντιλήψεις. Τα επιτελεία επικεντρώνονται απλώς στην απόκτηση νέων οπλικών συστημάτων βάσει μιας ιεραρχήσεως η οποία πολλές φορές συνοδεύεται από αντιλήψεις και γενικές ιδέες δεκαετιών. Ως εκ τούτου, αντί στις περιόδους οικονομικής στενότητος να στραφεί το ενδιαφέρον σε πραγματικά “έξυπνες” λύσεις, σε προγράμματα πολλαπλασιαστών ισχύος όπως οι δικτυοκεντρικές επιχειρήσεις, ο Ηλεκτρονικός Πόλεμος, ο Κυβερνοπόλεμος και συστήματα “νέου κύματος”, ακολουθείται η πεπατημένη της συντηρήσεως και αναβαθμίσεως των υπαρχόντων συστημάτων, χωρίς προοπτική σε βάθος. Αυτό το βιώσαμε στην Ελλάδα ιδίως κατά την περίοδο των Μνημονίων, κατά την οποία οι αμυντικές δαπάνες συρρικνώθηκαν τόσο ποσό ώστε δύο μόνο μείζονα εξοπλιστικά προγράμματα δρομολογήθηκαν μεταξύ 2010-2019: αυτά της αναβαθμίσεως 5 αποσυρμένων αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας και της αναβαθμίσεως μόνο 84 από τα 154 F-16. Κανείς ουσιαστικός πολλαπλασιαστής ισχύος δεν αποκτήθηκε.
Ο Κώστας Γρίβας, αποτελεί την εξαίρεση στον πανεπιστημιακό χώρο, παρακολουθώντας με συνέπεια και εκ του σύνεγγυς με επιστημονική μεθοδολογία την στρατιωτική τεχνολογία και τις εξελίξεις που φέρνει στον τρόπο διεξαγωγής του πολέμου. Υπ’ αυτό τον όρο, είναι φυσιολογικό οι απόψεις του να θεωρούνται από κάποιους με επιφανειακή εξέταση των πραγμάτων, ως αιρετικές. Ωστόσο, αυτό που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, είναι ότι ο Κώστας Γρίβας έχει καλή αντίληψη των πραγμάτων που μελετά, γνωρίζει τις διαχρονικές τάσεις και μπορεί να τις συσχετίσει με ιστορικά παραδείγματα, οδηγώντας στην εξαγωγή σαφών συμπερασμάτων για το που οδεύει η αλυσίδα κοσμογονικών αλλαγών που παρατηρείται διεθνώς στην στρατιωτική τεχνολογία.
Αυτό που ο συγγραφέας περιγράφει στο νέο βιβλίο του ως “Nέα Στρατιωτική Επανάσταση”, είναι ένας συνδυασμός όπλων που αναπτύσσονται διεθνώς και αφορούν μη επανδρωμένα συστήματα που πλέον λειτουργούν σε δομές σμήνωσης, είτε για επίθεση είτε ως αισθητήρες διαφόρων κατηγοριών και επιδόσεων, πυραυλικά όπλα που διακρίνουν τον στόχο με τεχνητή νοημοσύνη, υπερ-υπερηχητικοί πύραυλοι πτήσεως που λειτουργούν ως «μεταπυρηνικά όπλα», εξωτικά όπλα λέιζερ και ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας αλλά και στην πιο συμβατική κατηγορία, ένα «μεταλλαγμένο» πυροβολικό που είναι σε θέση να υποκαταστήσει σε ικανοποιητικό βαθμό την αεροπορική ισχύ. Ιδίως το κεφάλαιο της «πυραυλικής επανάστασης» και η ευρύτερη μορφή του «βληματοκεντρικού πολέμου», στην Ελλάδα προσεγγίσθηκαν και αναδείχθηκαν από τον συγκεκριμένο συγγραφέα, τουλάχιστον προ δεκαετίας.
Μέσα από μια καταιγιστική παράθεση των σοβαρών τεχνολογικών προκλήσεων και εξελίξεων που διαμορφώνονται στην παρούσα χρονική περίοδο διεθνώς, προσεγγίζοντάς τες πάντα σε σχέση με βασικές έννοιες της στρατιωτικής τέχνης όπως η ισχύς και ο ελιγμός, ο συγγραφέας προσφέρει μια πολύ λεπτομερή “ακτινογραφία” του σκηνικού που έχει δημιουργηθεί στο διεθνές στερέωμα. Παραλλήλως, αναδύονται οι επιχειρησιακές αντιλήψεις και δόγματα που πλέκονται από τους διεθνείς πρωταγωνιστές, υποστηριζόμενα από αυτά τα τεχνολογικά επιτεύγματα που ανοίγουν νέους ορίζοντες.
Το βιβλίο ολοκληρώνεται με την προσέγγιση λύσεων και προτάσεων που περιστρεφόμενες κατά βάση γύρω από πυραυλικά όπλα, μπορούν να προσφέρουν άλλη ποιοτική διάσταση στα οπλοστάσια Ελλάδος και Κύπρου. Τα δύο τελευταία κεφάλαια, προσπαθούν να εξηγήσουν πως μέσα από έναν ισορροπημένο και στοχευμένο συνδυασμό τεχνολογικών εξελίξεων, μπορεί να αναπτυχθεί ένα μοντέλο Άμυνας που να είναι περισσότερο προσαρμοσμένο όχι μόνο στις ελληνικές ανάγκες αλλά να αποτελεί και πυλώνα μιας ευρύτερης εθνικής αναπτυξιακής στρατηγικής. Μιας στρατηγικής στην οποία οι εξοπλισμοί και οι δραστηριότητες Έρευνας και Ανάπτυξης γύρω από στρατιωτικές τεχνολογίες, θα οφελήσουν γενικότερα όχι μόνο την Άμυνα αλλά και την ανάπτυξη σε εθνικό επίπεδο.
Σάββας Δ. Βλάσσης
