Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Μιλώντας στην Βουλή στις 8 Νοεμβρίου, ο ΥΕΘΑ Π. Καμμένος παρουσίασε περίπου μία νέα εξέλιξη στην ειρηνική αντιπαράθεση διά των αεροπορικών δυνάμεων με την Τουρκία, στο Αιγαίο. Είναι όμως έτσι; Ας δούμε τα δεδομένα.
Ο ΥΕΘΑ, είπε επί λέξει: «Θέλω να αναφέρω από το βήμα της Βουλής σήμερα, ημέρα της εορτής των Ταξιαρχών και της Πολεμικής Αεροπορίας, ότι είχαμε μια θετική εξέλιξη. Ξέρετε ότι υπάρχει ένα πρωτόκολλο σε σχέση με τις εορτές για την αποφυγή των εντάσεων και των παραβιάσεων. Για πρώτη φορά είχαμε αίτηση αδείας των τουρκικών αεροσκαφών να εισέλθουν στο FIR Αθηνών. Αν προχωρήσουμε, λοιπόν, έχοντας την ισχύ που αποτρέπει τον οποιονδήποτε να προκαλέσει, με μια θετική ματιά στο μέλλον, με την ειρηνική συνύπαρξη των δύο λαών, θα μπορέσουμε να χτίσουμε το μέλλον της πατρίδας».
“Απαντώντας” ο Χάμι Ακσόι, εκπρόσωπος του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών, προέβη στην παρακάτω δήλωση: «Ως γνωστόν, κάθε Κράτος οφείλει να ζητήσει άδεια χρήσης του εναερίου χώρου άλλου κράτους για πολιτικές και στρατιωτικές πτήσεις. Αυτονοήτως, η Τουρκία αναγνωρίζει έξι ναυτικά μίλια εθνικού εναερίου χώρου της Ελλάδας και επομένως ζητεί άδεια σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες και ειωθότα για διερχόμενες και πτήσεις μεταφοράς προς και άνωθεν της Ελλάδας. Δεν είναι μια νέα πρακτική».
(Η ακριβής απόδοση στα αγγλικά από το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών: “It is well-known that every State has to request clearance for the civil and military flights to use the airspace of another State. It goes without saying, Turkey recognizes six nautical miles of national airspace of Greece and thus requests clearance in accordance with international customs and rules for ferry/transport flights to and over Greece. This is not a new practice”.)
Το τρίτο δεδομένο, είναι η επίσημη καταγραφή από πλευράς ΓΕΕΘΑ της παραβατικής δραστηριότητος της Τουρκίας στο FIR Αθηνών και τον Εθνικό Εναέριο Χώρο, την ίδια ημέρα. Τρεις σχηματισμοί των δύο F-16 έκαστος, συν ένα μεμονωμένο ελικόπτερο, προέβησαν σε 4 παραβάσεις των διεθνών κανόνων εναερίου κυκλοφορίας ενώ οι σχηματισμοί των F-16 πραγματοποίησαν και 4 παραβιάσεις του ΕΕΧ των 10 ν.μ. Ως περιοχές προσδιορίζονται το Βορειοανατολικό και το Νοτιοανατολικό Αιγαίο.
Το εύλογο ερώτημα που τίθεται, είναι εάν οι Τούρκοι ζήτησαν άδεια, γιατί τότε είχαμε παραβάσεις και παραβιάσεις; Δεν δόθηκε άδεια από την Αθήνα; Και γιατί εφόσον υπήρξε και πάλι τουρκική παραβατική συμπεριφορά, ο Π. Καμμένος μίλησε για «θετική εξέλιξη»;
Δεδομένου ότι η σύμφωνα με τους κανόνες του ICAO υποβολή σχεδίων πτήσεως και αιτήματος αδείας εισόδου στο FIR Αθηνών είναι υπόθεση μεταξύ των Υπηρεσιών Πολιτικής Αεροπορίας των δύο χωρών, ΓΕΕΘΑ και ΓΕΑ δηλώνουν “άγνοια” περί του ακριβούς αντικειμένου των δηλώσεων του ΥΕΘΑ. Ως εκ τούτου, μπορούμε να καταγράψουμε τις διαπιστώσεις που προκύπτουν εκ των ανωτέρω δεδομένων.
– Ο ΥΕΘΑ αναφέρεται σε αίτηση αδείας εισόδου στο FIR Αθηνών και παρόλο που δεν το διευκρινίζει, είναι σαφές ότι μιλάει για στρατιωτικά αεροπλάνα.
– Η δήλωση του ΥΕΘΑ υπονοεί ότι η τουρκική πλευρά εφάρμοσε κανονικά την προβλεπομένη διαδικασία, στο πλαίσιο συμφωνηθέντων για περιόδους εθνικών εορτών.
– Ο εκπρόσωπος του τουρκικού Υπουργείο Εξωτερικών, ενώ αναγνωρίζει την προϋπόθεση αιτήσεως αδείας για χρήση του εναερίου χώρου άλλης χώρας, επισημαίνει ότι η Τουρκία αναγνωρίζει στην Ελλάδα ΕΕΧ εύρους 6 ν.μ. (αντί των 10 ν.μ. που έχει καθιερώσει η Αθήνα). Παρουσιάζει δε την εικόνα ότι την 8η Νοεμβρίου δεν συνέβη κάτι που γίνεται για πρώτη φορά, σε αντίθεση με το πνεύμα των λεγομένων του Έλληνα ΥΕΘΑ.
– Πρέπει να προσεχθεί ότι το σημείο της τουρκικής ανακοινώσεως που παρουσιάζει ότι δεν αποτελεί νέα πρακτική, είναι η αίτηση αδείας για χρήση ΕΕΧ άλλης χώρας, για «διερχόμενες και πτήσεις μεταφοράς προς και άνωθεν της Ελλάδας». Όμως οι καθημερινές είσοδοι τουρκικών πολεμικών αεροσκαφών στο FIR Αθηνών, δεν είναι τέτοιες πτήσεις αλλά προγραμματισμένες εκπαιδευτικές με συγκεκριμένο σκοπό. Τα τουρκικά αεροσκάφη που εισέρχονται καθημερινώς, δεν “διέρχονται” από την Ελλάδα για να μεταβούν κάπου (ferry flights) αλλά απογειώνονται από τουρκικό έδαφος κι επιστρέφουν σε αυτό. Και βεβαίως δεν είναι πτήσεις μεταφοράς (transport flights).
Από την ανωτέρω ανάλυση, οδηγείται κανείς στο συμπέρασμα ότι στο Αιγαίο είχαμε μία περίπτωση «σκηνικού διγλωσσίας» από τουρκικής πλευράς. Κατά το καλώς πληροφορημένο Militaire, «Η τουρκική Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας ενημέρωσε τηλεφωνικά την ελληνική για μαχητικά αεροσκάφη που θα εκτελούσαν πτήση στο Αιγαίο. Δεν είναι αυτό που ζητάμε από την Τουρκία, η οποία αρνείται να καταθέτει σχέδια πτήσης, ωστόσο είναι μια θετική εξέλιξη ανάμεσα σε τόσες πολλές αρνητικές».
Συνεπώς, η τουρκική πλευρά, όχι μόνο δεν εφήρμοσε κανένα πρωτόκολλο για την περίοδο εθνικών εορτών αλλά και δεν ακολούθησε τα διεθνώς προβλεπόμενα, αφού απλώς ενημέρωσε τηλεφωνικώς για εισόδους μαχητικών αεροσκαφών της στο FIR Αθηνών και απέφυγε να καταθέσει σχέδια πτήσεως. Ακριβώς επειδή αυτό δεν συνιστά με κανέναν τρόπο υποβολή αιτήσεως αδείας εισόδου, δεν υπήρξε από πλευράς ΥΠΑ καμμία ενημέρωση προς ΓΕΕΘΑ και ΓΕΑ, που αντέδρασαν κατά τα προβλεπόμενα, απογειώνοντας μαχητικά ετοιμότητος για αναγνώριση και αναχαίτιση των “αγνώστων” ιχνών. Προφανώς όταν διαπιστώθηκε ότι η Αθήνα δεν “τσίμπησε”, οι τουρκικές μάσκες έπεσαν και κατά την πτήση τους εντός του FIR Αθηνών, τα τουρκικά F-16 διατάχθηκαν να προχωρήσουν και σε παραβιάσεις του ΕΕΧ, σε κάποια περιοχή μεταξύ εύρους 6 και 10 ν.μ. από κάποιο ελληνικό νησί.
Εάν το πρωί της 8ης Νοεμβρίου στον ουρανό του Αιγαίο εκτυλίχθηκε ένα τέτοιο σκηνικό, τότε ο ΥΕΘΑ δεν δικαιολογείται να το παρουσιάζει, ενώπιον της Βουλής μάλιστα, ως «αίτηση αδείας» από την Τουρκία, η οποία μάλιστα συνιστά «θετική εξέλιξη». Τέτοιες τοποθετήσεις, φέρνουν σε ανακολουθία τις επίσημες δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας σε σχέση με τις ενέργειες των Ενόπλων Δυνάμεων και φανερώνουν πολιτική αφέλεια.
Επί της ουσίας, ο Π. Καμμένος φαίνεται ότι επεδίωξε στην Βουλή να μεταφέρει ένα μήνυμα αισιοδοξίας ως προς τα ελληνοτουρκικά, με αποδέκτη όμως και την Τουρκία, όταν μιλούσε για «θετική ματιά στο μέλλον» και «ειρηνική συνύπαρξη των δύο λαών». Η Άγκυρα αντέδρασε με τρόπο που απλώς επιβεβαίωσε ότι επιδιώκει “συνύπαρξη” με τους δικούς της όρους, όχι μόνο σε επίπεδο δηλώσεων αλλά και χρήσεως πολεμικών μέσων στο Αιγαίο. Εάν όμως η ΠΑ δεν έπεσε στην τουρκική παγίδα, φαίνεται ότι ο Π. Καμμένος δεν το απέφυγε…
