Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Η σύμβαση για την προμήθεια 3 φρεγατών FDI HN πρόκειται να υπογραφεί σύντομα ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις και η αξιολόγηση προτάσεων για την νέα κορβέτα που θα ενισχύσει το Πολεμικό Ναυτικό (ΠΝ). Καθώς κατά τα φαινόμενα οι επιλογές συστημάτων και η σύνθεση οπλισμού των φρεγατών έχουν οριστικοποιηθεί, δεν παύει κατά καιρούς να απασχολεί κάποια μέσα το ζήτημα της μη προσθήκης του Ναυτικού Βλήματος Πλεύσεως (MdCN) στην ισχύ πυρός τους. Από κάποιους, θεωρείται μεγάλη υποχώρηση το χάσιμο της ευκαιρίας για απόκτηση της σχετικής ικανότητος από το ΠΝ.
Είναι σαφές όμως, ότι προτεραιότητα είναι η πρόσκτηση με συγκεκριμένο όριο προϋπολογισμού, όσο το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού νέων φρεγατών και κορβετών, με αποτέλεσμα περιορισμό επιλογών εξανάγκης, όσο και λόγω επιχειρησιακών προτεραιοτήτων. Επί παραδείγματι, άπαξ και στις FDI HN επιλέχθηκε το μεγαλύτερο “πακέτο” βλημάτων επιφανείας – αέρος μεγάλου βεληνεκούς ASTER 30 λόγω προτεραιότητος στις αυξημένες ικανότητες αντιαεροπορικής αμύνης, ο μάλλον οριακός αριθμός των 32 βλημάτων για την συγκεκριμένη αποστολή, απέκλειε την “πολυτέλεια” της συνυπάρξεως με το MdCN. Εν τούτοις, οι επιλογές και αποφάσεις στην παρούσα χρονική συγκυρία, δεν αποκλείουν στο μέλλον την ένταξη του MdCN στο ΠΝ, εφόσον τούτο κριθεί επιχειρησιακώς απαραίτητο. Και αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσα από οικονομικότερα “πακέτα” μονάδων επιφανείας και όπλων.
Φρεγάτες, φρεγατοκορβέτες, κορβέτες και το κυνήγι της Δομής Δυνάμεων του ΠΝ
Θα πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν δύο στοιχεία: Αφενός το ΠΝ δεν έχει (και δεν αναμένεται να έχει) ιδιαίτερη ευχέρεια αποκτήσεως κυρίων μονάδων κρούσεως με συνδυασμό αυξημένων δυνατοτήτων αντιαεροπορικής αμύνης και στρατηγικής κρούσεως με βλήματα κρουζ, αφετέρου βλήματα κρουζ όπως το MdCN, δεν προϋποθέτουν απαραιτήτως ως ναυτική πλατφόρμα μεγάλες κύριες μονάδες κρούσεως.
Στην πραγματικότητα, το ΠΝ μπορεί να αποκτήσει μελλοντικώς “ειδικές” μονάδες κρούσεως μεγέθους κορβέτας, που ούτως ή άλλως κρίνονται κατάλληλες αλλά και απαραίτητες για την δύναμη του Στόλου. Το ΠΝ δεν είναι το… US Navy για να οραματίζονται κάποιοι αντιτορπιλικά ή καταδρομικά με δεκάδες κελιά, που θα φιλοξενούν μεταξύ άλλων και βλήματα κρουζ. Αλλά ως ένα “μεσαίο” ναυτικό της Ευρώπης και του ΝΑΤΟ, μπορεί να επιχειρεί με κορβέτες “ειδικού” ρόλου, εξοπλισμένες και με βλήματα κρουζ.
Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα μονάδων κρούσεως τέτοιας αντιλήψεως, αποτελούν οι κορβέτες κλάσεως BUYAN-M (Project 21631) του Ρωσικού Ναυτικού, ειδικώς σχεδιασμένες για παράκτια περιβάλλοντα. Οι 12 κορβέτες που έχουν παραγγελθεί, υπηρετούν ήδη στην Βαλτική, την Μαύρη Θάλασσα αλλά και την Κασπία!
Πρόκειται για πλοία μήκους 75 μέτρων, εκτοπίσματος της τάξεως των 1.000 τόννων, με σύνθεση οπλισμού πυροβόλου 100 mm, σύστημα εγγύς αντιπυραυλικής προστασίας Pantsir-M και δύο τετραπλά Συστήματα Καθέτου Εκτοξεύσεως UKSK για βλήματα επιφανείας – επιφανείας Oniks ή κρουζ Kalibr-ΝΚ. Τα τελευταία είναι βεληνεκούς της τάξεως των 1.500 χλμ. και 26 από αυτά εκτοξεύθηκαν από φρεγάτα κλάσεως GEPARD και 3 κορβέτες κλάσεως BUYAN-M του Στόλου Κασπίας, στις 7 Οκτωβρίου 2015, πλήττωντας 11 στόχους στην Συρία, αφού πρώτα διέσχισαν τον εναέριο χώρο του Ιράν και του Ιράκ!
Το Kalibr-ΝΚ είναι μήκους 8,9 μέτρων, διαμέτρου 533 χιλ. και βάρους 2.300 κιλών, με πολεμική κεφαλή βάρους 500 κιλών περίπου. Οι εκτοξευτές UKSK, λόγω μήκους, είναι εγκατεστημένοι κεντρικά στην ενιαία υπερκατασκευή της κορβέτας.
Είναι προφανές ότι ανάλογου τύπου και πολύ μεγαλύτερων επιχειρησιακών ικανοτήτων κορβέτες, μπορεί να αποκτήσει το ΠΝ. Τόσο οι κύριες μονάδες, όσο και το όπλο, υφίστανται ως προοπτική για το ΠΝ. Εφόσον δεχθούμε ότι η κορβέτα που θα επιλεγεί στην παρούσα φάση, για σειρά λόγων θα προδιαγραφεί με τις λιγότερες δυνατές σχεδιαστικές τροποποιήσεις, τότε ως μελλοντική πλατφόρμα βλημάτων κρουζ μπορεί να οραματισθεί κανείς τις μονάδες που θα αποκτήσει το ΠΝ, ως τροποποίηση του βασικού σχεδίου του προγράμματος Ευρωπαϊκής Κορβέτας Περιπολίας (EPC).
Ως όπλο, μπορεί να υπολογίζεται ασφαλώς το MdCN, για προφανείς λόγους. Είναι μήκους 6,5 μέτρων, διαμέτρου 533 χιλ., βάρους 1.400 κιλών, με πολεμική κεφαλή 500 κιλών. Η εμβέλειά του αναφέρεται σε 1.000 χλμ. κατ’ ελάχιστον. Επομένως, μπορεί να εκτοξευθεί από την βραχεία (compact) έκδοση του Συστήματος Καθέτου Εκτοξεύσεως SYLVER A70 μήκους 7 μέτρων, όπως αναφέρει και η MBDA.
Ένα οκταπλό Σύστημα Καθέτου Εκτοξεύσεως τύπου SYLVER 70, θεωρείται αποδεκτή επιλογή για την τάξη κορβέτας. Διερευνώντας στο μέλλον την πιστοποίηση τετράδας βλημάτων επιφανείας – αέρος μέσου βεληνεκούς ανά κελί του SYLVER 70, μία θεωρητική διαίρεση σε 4 κελιά αφιερωμένα σε MdCN και 4 για 16 βλήματα επιφανείας – αέρος, προσφέρει ικανοποιητική μείξη όπλων. Λαμβανομένου υπ’ όψιν ότι οι EPC θα είναι κύριες μονάδες κρούσεως εκτοπίσματος της τάξεως των 3.000 τόννων, μπορούν ανέτως να φιλοξενηθούν δύο SYLVER.
Είναι επομένως εφικτή στο μέλλον η απόκτηση μονάδων με ικανότητα εκτοξεύσεως βλημάτων κρουζ, χωρίς μείωση της βαρύτητος στον αντιαεροπορικό αγώνα των λίγων και πολύτιμων FDI HN. Το μεγάλο βεληνεκές του MdCΝ, στις ελληνικές συνθήκες, περιορίζει την βαρύτητα του στοιχείου της μεγάλης αυτονομίας από πλευράς πλοίου εκτοξεύσεως. Τέλος, λόγω εν γένει χαμηλότερου συνολικού κόστους της EPC, είναι πιο αποδεκτή η σχετική αύξηση που θα επιφέρει η προσθήκη όπλων όπως το κατευθυνόμενο βλήμα κρουζ MdCN.
Πρώτη “επιχειρησιακή” συνάντηση για την Ευρωπαϊκή Κορβέτα Περιπολίας (EPC)
