Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Στα Τακτικά UAV Μέσης κατηγορίας επιδόσεων, εμπίπτει το σύστημα που αναπτύσσει η ΕΑΒ μέσω του Προγράμματος ΑΡΧΥΤΑΣ, όπως προκύπτει από στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν και την γενική σχεδιαστική διαμόρφωση. Στις 19 Απριλίου, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας ανακοίνωσε την ολοκλήρωση της σχεδίασης του UAV, παρουσιάζοντας με εκπροσώπους της ΕΑΒ σχετικό μοντέλο υπό κλίμακα.
Ο Αντιπρόεδρος της ΕΑΒ Μιχαήλ Κορωναίος, μιλώντας στις 10 Απριλίου στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ, παρουσίασε το πρόγραμμα ΑΡΧΥΤΑΣ και περιέγραψε ορισμένα χαρακτηριστικά του UAV, τα οποία συμπληρώνουμε με στοιχεία που συλλέξαμε.
Η σχεδίαση οριστικοποιήθηκε την δεύτερη εβδομάδα Απριλίου και στο μοντέλο υπό κλίμακα ξεχωρίζει η ύπαρξη δύο στροφείων στο ρύγχος που χρησιμοποιούνται για την κάθετη απο/προσγείωση (VTOL). Αυτό που μόλις διακρίνεται στο μοντέλο, είναι η ύπαρξη δύο διατάξεων fan (“ανεμιστήρων”) στο οπίσθιο τμήμα της ατράκτου, που επίσης εξυπηρετούν τα χαρακτηριστικά VTOL κι εν προκειμένω την οπίσθια σταθεροποίηση. Την κίνηση των δύο στροφείων και των δύο fan, θα εξασφαλίζουν 4 ηλεκτρικοί κινητήρες ενώ ο κύριος βενζινοκινητήρας ισχύος 30 ίππων, θα αναλαμβάνει το κύριο έργο της πτήσεως του UAV σε οριζόντια επίπεδα.
Ως προς τις διαστάσεις και τα τεχνικά χαρακτηριστικά του UAV, το εκπέτασμα πτερύγων ορίζεται στα 6,4 μέτρα ενώ κατά πληροφορίες το μήκος ατράκτου θα κυμαίνεται στα 3,5 μέτρα περίπου, το βάρος θα ανέρχεται στην κατηγορία των 200 κιλών, ενώ το βάρος του εξοπλισμού αποστολής εκτιμάται ότι θα κυμανθεί μεταξύ 20-25 κιλών ενώ η αρχική σχεδίαση προέβλεπε να υπερβαίνει τα 15 κιλά. Αυτό σημαίνει ότι ο εξοπλισμός αποστολής θα περιορίζεται σε τυπικό ηλεκτροπτικό σύνολο αισθητήρα.
Από πλευράς επιδόσεων, η μέγιστη ταχύτητα αναφέρεται σε 160 χ.α.ώ. αλλά κατά πληροφορίες, η ταχύτητα πτήσεως (οικονομική) θα κυμαίνεται μεταξύ 110-120 χ.α.ώ. που αντιπροσωπεύουν τυπικές επιδόσεις για την κατηγορία. Η ταχύτητα απώλειας στήριξης είναι 70 χ.α.ώ. και ο ρυθμός ανόδου, θα είναι 1.250 πόδια/λεπτό. Η αυτονομία υπολογίζεται σε 4 ώρες πτήσεως.
Το UAV θα είναι συμβατό κατά STANAG 4671 και STANAG 4702, οι οποίες αφορούν τα κριτήρια αξιοπλοΐμότητος συστημάτων της κατηγορίας, με συμβατική διάταξη κινητήρα και στροφεία, αντιστοίχως.
Τα ανωτέρω χαρακτηριστικά του UAV που αναπτύσσει η ΕΑΒ, παραπέμπουν σε σημαντικό βάρος, κυρίως λόγω της ανάγκης υπάρξεως συσσωρευτών για την λειτουργία των ηλεκτρικών κινητήρων. Οι συγκεκριμένες επιλογές για την επίτευξη χαρακτηριστικών VTOL, επιδρούν στην αυτονομία που παρουσιάζεται σχετικώς μέτρια. Πληροφορίες αναφέρουν ότι για την πτήση του UAV προκρίνεται ο ίδιος κινητήρας που εξοπλίζει το ΠΗΓΑΣΟΣ της Πολεμικής Αεροπορίας, για λόγους ομοιοτυπίας. Ωστόσο, ο συγκεκριμένος δεν είναι αεροπορικού τύπου.
Μετά την ολοκλήρωση της σχεδιαστικής φάσεως, σειρά έχει η κατασκευή πρωτοτύπων που θα χρησιμοποιηθούν για δοκιμές στο έδαφος από την ΕΑΒ. Ακολούθως και καθώς θα έχουν επιβεβαιωθεί τα αεροδυναμικά χαρακτηριστικά, θα κατασκευαστούν δύο πτητικά πρωτότυπα. Αυτά θα είναι έτοιμα να πετάξουν το 2024, όπως έχει ανακοινωθεί.
Η επιλογή αναπτύξεως UAV με χαρακτηριστικά VTOL, προφανώς ανακλά την επιλογή της ΕΑΒ να αναπτύξει ένα πιο ιδιαίτερο σύστημα που επιχειρησιακώς θα διακρίνεται από αυξημένη τακτική ευελιξία χρήσεως. Τα χαρακτηριστικά VTOL, ιδίως σε UAV Μέσης κατηγορίας, επιτρέπουν επιχειρησιακή εκμετάλλευση από ελικοδρόμιο ή και κατάστρωμα πολεμικών πλοίων όπως και μικρές εκτάσεις στην ξηρά, που δεν απαιτούν κάποια ιδιαίτερης εκτάσεως επίπεδη έκταση. Από την άποψη αυτή, το UAV της ΕΑΒ θα είναι ελκυστικό για την κάλυψη αναγκών του Στόλου αλλά και των νησιωτικών φρουρών στο Αιγαίο και όχι μόνο, όπως έχει γίνει γνωστό όμως, η ΕΑΒ επεξεργάστηκε τις προδιαγραφές με βάση εμπορικές εφαρμογές και δεν υπήρξε συμμετοχή των Ενόπλων Δυνάμεων στον καθορισμό τους. Μελλοντικώς, εφόσον εκδηλωθεί ενδιαφέρον για στρατιωτικές εφαρμογές, η ΕΑΒ θα εμπλακεί σε σχετική μελέτη και τροποποιήσεις.
Με βάση αυτή την ανάλυση, το UAV θα έχει εμπορικώς αυξημένο ενδιαφέρον σε σχέση με την αγορά των συμβατικής σχεδιάσεως τακτικών συστημάτων που είτε απαιτούν διάδρομο αποπροσγειώσεως, είτε υποδομή καταπέλτη εκτόξευσης. Το πρόγραμμα, αποβλέπει στην είσοδο της ΕΑΒ στην ανάπτυξη και κατασκευή συστημάτων UAV, καθώς η επιτυχής ολοκλήρωση του προγράμματος θα συνεχιστεί με επόμενα προγράμματα αφορόντα μεγαλύτερης κατηγορίας και επιδόσεων συστήματα.
