Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Προ δεκαημέρου γράφαμε ότι οι εξελίξεις των πολεμικών επιχειρήσεων στην Ουκρανία, “δείχνουν ότι οι ρωσικές δυνάμεις πιθανώς δεν αποβλέπουν σε ευρεία κύκλωση των ουκρανικών δυνάμεων στο Ντονμπάς, με ταυτόχρονο ελιγμό διπλής λαβίδος από βορρά και νότο […] ρωσική πίεση ασκήθηκε στο αριστερό πλευρό της ουκρανικής διατάξεως, με αποτέλεσμα να δίδεται η εντύπωση ότι επιδίωξη είναι η προέλαση από Ιζιούμ προς κύκλωση του αντιπάλου μέχρι και το ύψος του Κραματόρσκ, προς την γενική κατεύθυνση της Χορλίφκας. Δι’ αυτού του τρόπου, τεθείς Αντικειμενικός Σκοπός δείχνει η διάσπαση των ουκρανικών δυνάμεων στο Ντονμπάς με καταστροφή σε πρώτο χρόνο όσων βρίσκονται στο αριστερό – ανατολικό πλευρό, από Σεβεροντονέτσκ μέχρι Κραματόρσκ. Κυκλωτική λαβίδα από νότο, με ενέργεια από Ζαπορίζια, ήταν εκτός συζητήσεως λόγω πρακτικής ανεπαρκείας ισχύος στον συγκεκριμένο τομέα“.
Αυτή την γενική εκτίμησή μας, επιβεβαιώνουν οι επιχειρήσεις των τελευταίων ημερών, με την διαφορά ότι αποκαλύπτεται πως οι επιθετικοί ελιγμοί των Ρώσων έχουν ακόμη πιο περιορισμένο ΑΝΣΚ. Συγκεκριμένα, οι επιθετικές ενέργειες και οι απόπειρες βιαίας ζεύξεως του ποταμού Σεβέρσκι Ντόνετς, φανερώνουν πως επιδίωξη είναι η περίσχεση μόνο του Σεβεροντονέσκ, που συνιστά κύριο Κέντρο Αντιστάσεως των Ουκρανών, στο απώτατο αριστερό πλευρό της διατάξεώς τους στο Ντονμπάς.
Γενικότερα, οι Ρώσοι δείχνουν να έχουν επιλέξει τον σταδιακό “τεμαχισμό” του αριστερού πλευρού των ουκρανικών δυνάμεων, με το Σεβεροντονέσκ σε πρώτη φάση κι ακολούθως το Σλοβιάνσκ και το Κραματόρσκ δυτικότερα, που περίπου αποτελούν ενιαίο Κέντρο Αντιστάσεως. Αυτά τα κύρια ερείσματα στην άμυνα των Ουκρανών, έχουν οχυρωθεί επιμελώς από ετών και θεωρούνται “φρούρια”, που θα απαιτήσουν μακρόχρονους αγώνες για να καταληφθούν ή να υποκύψουν.
Το ρωσικό σχέδιο επιχειρήσεων, συμβαδίζει επιχειρησιακώς με τις πραγματικότητες του πεδίου μάχης και τις δομικές αδυναμίες του Ρωσικού Στρατού που αναδείχθηκαν από νωρίς κατά την εισβολή στην Ουκρανία. Παρά το γεγονός ότι οι βροχές εφέτος είναι πολύ λιγότερες και το έδαφος δεν εμποδίζει τόσο τις επιχειρήσεις τεθωρακισμένων, επιβεβαιώνεται η αδυναμία των ρωσικών δυνάμεων να σχεδιάσουν και να εκτελέσουν ευρείς επιθετικούς ελιγμούς με τεθωρακισμένους και μηχανοκίνητους σχηματισμούς, σύμφωνα με την σύγχρονη αντίληψη περί διεξαγωγής επιχειρήσεων συνδυασμένων όπλων.
Πέραν τούτου όμως, οι ρωσικές δυνάμεις που επιχειρούν στην Ουκρανία, είναι αριθμητικώς ανεπαρκείς ώστε να εξασφαλίσουν αποφασιστικό αποτέλεσμα σε καθορισμένο τόπο και χρόνο εκ της συνολικής υπεροχής τους και μόνο σε ισχύ. Στις 9 Μαΐου, Αμερικανός αξιωματούχος του Υπουργείου Αμύνης ανέφερε ότι στην Ουκρανία επιχειρούν 97 Τακτικά Συγκροτήματα Τάγματος (BTG) ενώ στις 28 Απριλίου ήταν 92. Τα στοιχεία δείχνουν μία σχετική αύξηση, σχετιζόμενη πιθανώς με τις αποφάσεις που ελήφθησαν κατά την πρόσφατη επιθεώρηση του Στρατηγού Γερασίμωφ στο μέτωπο. Συνολικώς, από ενάρξεως της εισβολής, οι ρωσικές δυνάμεις είναι μικρότερες και τα αναφερόμενα στοιχεία ανακλούν μια ιδέα για την φθορά που υπέστησαν μέχρι και την αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων από το Κίεβο και την βόρεια Ουκρανία συνολικώς.
Πλέον, οι ρωσικές δυνάμεις αποσύρονται σταδιακώς και από την περιοχή Χαρκόβου. Η σύμπτυξη λαμβάνει χώρα όπως και στο Κίεβο αλλά όχι υπό συνθήκες κρουσμάτων πανικού και απειθαρχίας με εγκληματικές ενέργειες κατά αμάχων στην ίδια κλίμακα, που εξέθεσαν διεθνώς το ρωσικό στράτευμα. Οι δυνάμεις των Ουκρανών παρακολουθούν την πρόοδο της εχθρικής συμπτύξεως αλλά δεν είναι αρκούντως ισχυρές ώστε να τις καταδιώξουν. Η κατάσταση παραπέμπει σε απόφαση συμπτύξεως των ρωσικών δυνάμεων σε πιο οικονομική γραμμή αμύνης, που χάρη και στο κώλυμμα του ποταμού Σεβέρσκι Ντόνετς θα εξασφαλίσει το δεξί πλευρό της ρωσικής διατάξεως.
Οι αποσυρρόμενες από το Χάρκοβο ρωσικές δυνάμεις, προφανώς θα ενισχύσουν την Κυρία Προσπάθεια νοτιότερα, ίσως στο Ιζιούμ, αλλά το εύλογο ερώτημα είναι για ποιον λόγο έπρεπε να μεσολαβήσει χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του μηνός, υπό καθεστώς ενιαίας διοικήσεως πλέον των δυνάμεων εισβολής, για να αποφασιστεί ότι ο αγώνας στην περιοχή Χαρκόβου δεν εξυπηρετούσε κάτι συγκεκριμένο. Προφανώς η επίσκεψη Γερασίμωφ στο μέτωπο συνετέλεσε στην λήψη των τελικών αποφάσεων.
Απομένει να διαπιστωθεί στην πράξη, ο ρυθμός των επιχειρήσεων από εδώ και πέρα. Η απόπειρα βιαίας ζεύξεως του ποταμού Σεβέρσκι Ντόνετς, σε πρώτη φάση δείχνει ότι αποκρούστηκε. Δημοσιοποιηθέν υλικό από ένα μόνο σημείο στο οποίο επιδιώχθηκε ζεύξη του κωλύμματος, αποκαλύπτει σκηνικό πανωλεθρίας αφού τα καταστραφέντα άρματα μάχης, τεθωρακισμένα και ειδικά οχήματα Μηχανικού, αναλογούν σε υλικό ενός BTG και πλέον. Βεβαίως οι απώλειες των Ρώσων σε προσωπικό, δεν είναι της εκτάσεως που εμφανίζονται στα διάφορα μέσα και κινούνται στην σφαίρα της φαντασίας. Στο φωτογραφικό υλικό δεν διακρίνονται πτώματα, πράγμα που σημαίνει ότι με την εκδήλωση των πυρών του ουκρανικού πυροβολικού, το προσωπικό έσπευσε να αποχωρήσει για να σωθεί ενώ και όσοι είχαν διαπεραιωθεί, απλώς κολύμπησαν πίσω.
Επομένως, πέραν των όποιων τακτικών αδυναμιών, οι Ρώσοι διοικητές και επιτελείς, πρέπει να διαχειριστούν με μεγαλύτερη φροντίδα ζητήματα γενικότερα ηθικού και αναπληρώσεως του απολεσθέντος κυρίου υλικού. Το ότι στο συγκεκριμένο σημείο, καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς η επιθετική αιχμή της ρωσικής 74ης Μηχανοποιημένης Ταξιαρχίας, οδηγεί σε μια εκτίμηση του κόστους απωλειών τουλάχιστον σε υλικό, που πρέπει να αναμένουν οι Ρώσοι για να επιτύχουν την επικράτηση στην υπόλοιπη περιοχή του Ντονμπάς, όπως έχει διακηρύξει ο πρόεδρος Πούτιν. Δεν υπάρχουν στοιχεία που να συνηγορούν σε συμπέρασμα ότι ο συγκεκριμένος ΑΝΣΚ μπορεί να επιτευχθεί σε σύντομο χρόνο.
Στην Ουκρανία γενικότερα, τις ημέρες αυτές διακινείται ως δεδομένο, ότι οι ουκρανικές δυνάμεις θα περάσουν στην αντεπίθεση. Η συγκρότηση νέων μονάδων και η άφιξη υλικού από την Δύση, ασφαλώς επιτρέπει μεγαλύτερη ευχέρεια κινήσεων και επιλογών για την ουκρανική ηγεσία. Ωστόσο, όπως και ο Ρωσικός Στρατός, δεν πρέπει να αναμένεται ότι ο Ουκρανικός Στρατός βρίσκεται σε καλύτερο επίπεδο σχεδιάσεως και εκτελέσεως αντεπιθέσεως ευρείας κλίμακος. Οι δύο στρατοί είναι υπανάπτυκτοι σε σύγκριση με τα δυτικά δεδομένα και οι Ουκρανοί, παρά την ζύμωση των τελευταίων ετών από σχετικές συνεκπαιδεύσεις, δεν έχουν αλλάξει σελίδα. Είναι ενδεικτικό των ορίων αμφοτέρων των πλευρών, ότι στον πόλεμο αυτόν, κανείς εκ των αντιμαχομένων δεν διεξάγει νυκτερινές επιχειρήσεις, γεγονός που υποδηλώνει πολλά. Συνεπώς, ενέργειες σε τοπικό επίπεδο, με κορμό ενισχυμένα υποσυγκροτήματα πρέπει να αναμένονται από πλευράς Ουκρανών, βασιζόμενες στο καλύτερο ηθικό του προσωπικού, που απορρέει περισσότερο από την ιδέα περί αγώνος υπέρ βωμών κι εστιών, σε αντίθεση με τον Ρώσο εισβολέα.
Σε επίπεδο υλικού, ο εφοδιασμός των Ουκρανών με συστήματα πυροβολικού από την Δύση, αναμένεται να διαπιστωθεί σε τι βαθμό θα επηρεάσει τις επιχειρήσεις. Η εξέλιξη έχει θετικό αντίκτυπο στο ηθικό των Ουκρανών και στην περίπτωση που διαπιστωθεί βελτίωση της αποδόσεως του Ουκρανικού πυροβολικού, αυτό μπορεί να επηρεάσει δυσμενώς το ηθικό του αντιπάλου. Καθώς οι Ρώσοι δεν έχουν οργανωμένη άμυνα σε βάθος, η ιδέα που φαίνεται να υπάρχει στην ηγεσία των Ουκρανών, είναι ότι εάν καμφθεί σε έναν τομέα η ρωσική άμυνα, τότε, λόγω ανυπαρξίας οργανωμένης δεύτερης γραμμής αμύνης, υπάρχουν προϋποθέσεις για εκμετάλλευση σε τακτικό και επιχειρησιακό επίπεδο.
Η “ενέδρα” εναντίον του Στρατηγού Γερασίμωφ και η εξέλιξη του πολέμου στην Ουκρανία
