Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία: Αστοχία, Ανικανότητα ή Σκοπιμότητα;
Δημοσιεύουμε με ευχαρίστηση τοποθέτηση στελέχους με εμπειρία από την Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία, για τον προβληματισμό που επικρατεί από διαχρονικές ζημιογόνες πρακτικές στον κλάδο, τις οποίες δεν διαφαίνεται ότι υπάρχει πρόθεση αντιμετωπίσεως από το κράτος, παρά τις ελπιδοφόρες εξαγγελίες που γίνονται κατά καιρούς.
Η Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία αντιμετωπίζει διαχρονικά, σοβαρά προβλήματα, με την αναποτελεσματικότητα και τις καθυστερήσεις να κυριαρχούν. Οι νέες κάθε φορά εξαγγελίες και μέτρα που ανακοινώνουν οι νέες κάθε φορά ηγεσίες, απλά μεταθέτουν συνεχώς το πρόβλημα. Παρά τις πομπώδεις δηλώσεις για προτεραιότητα στην εγχωρία καινοτομία, η χώρα συνεχίζει να εισάγει με φρενήρη ρυθμό ξένα αμυντικά συστήματα. Απολύτως ενδεικτική η πρόσφατη περίπτωση Switchblade. Μια προμήθεια που φαίνεται να προχωρά ταχύτατα και με στοχευμένες ενέργειες, «θέλουμε αυτό» όχι «κάτι σαν αυτό». Διερευνήθηκε όμως ποτέ αν υπάρχουν αντίστοιχες εγχώριες δυνατότητες; Τι γίνεται αντίστοιχα με τα καινοτόμα προϊόντα που παρουσιάζουν ελληνικές εταιρείες;
Ό,τι ελληνικό, απλά αγνοείται ή αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό. Ακόμη και αν κάποια φθάσουν να εξεταστούν, καταλήγουν σε γενικούς διαγωνισμούς. Βγαίνει δηλαδή η ιδέα και η τεχνογνωσία του δημιουργού σε δημόσια πρόσκληση, ώστε να φαίνεται ότι ζητάμε «κάτι σαν αυτό» μην κατηγορηθούμε για φωτογραφική επιλογή… Μετά σκυλοκαβγάς εταιρειών, ενστάσεις, δικαστήρια, για να παραληφθεί τελικά χρόνια μετά (αν παραληφθεί), ένα τεχνολογικά ξεπερασμένο σύστημα. Οι μηδενικές μέχρι σήμερα δαπάνες σε εγχώριες αγορές είναι ο υπέρτατος δείκτης αποτελεσματικότητας όλων των μέχρι τώρα ενεργειών. Αλήθεια τα νέα μέτρα, το ΕΛΚΑΚ και όλα αυτά, πως ξεπερνούν αυτές τις διαχρονικές αγκυλώσεις;
Παραδείγματα όπως το πρόγραμμα UAV “Αρχύτας” (ΕΑΒ-Πανεπιστήμιων), που ξεκίνησε χωρίς σαφείς επιχειρησιακές απαιτήσεις και προοπτική, δείχνουν την έλλειψη αποτελεσματικότητας στην πολιτική διαχείρισης της κρατικής αμυντικής βιομηχανίας. Η ΕΑΒ και άλλοι κρατικοί φορείς, αντί να λειτουργούν ως αναπτυξιακοί πυλώνες και καταλύτες τεχνολογικής ανάπτυξης, επιλέγοντας συνεργασίες με εταιρείες που διαθέτουν σχετική εμπειρία, φαίνεται, ίσως λόγω προσωπικών επιδιώξεων διορισμένων λειτουργών, να καταλήγουν να λειτουργούν τελικά σαν ανταγωνιστές ιδιωτικών προσπαθειών, και μάλιστα με αθέμιτους όρους, αφού γίνεται με αδιαφανή απορρόφηση κρατικών πόρων και αμφίβολη επιχειρηματική σκοπιμότητα και προοπτική (π.χ. προσμετράται στο 1,5Μ€ που ανακοινώθηκε για το Αρχύτας το εργασιακό και λειτουργικό κόστος που εισφέρει η ΕΑΒ;)
“Καμπανάκι” ΣΕΚΠΥ για τα εξοπλιστικά χωρίς την Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία
Ιδιαίτερη μνεία πρέπει γίνει όμως και για την πρόσφατη επίδειξη ρίψης χειροβομβίδας από UAV, κατά την πρόσφατη άσκηση ORION. Αν και παρουσιάστηκε ως σημαντική καινοτομία, το drone που χρησιμοποιήθηκε ήταν ξένης κατασκευής, γεγονός που εγείρει ερωτήματα σχετικά με την επιλογή του, αφού ήδη από το 2021 ελληνική εταιρεία είχε παρουσιάσει και δοκιμάσει επιτυχώς με τις Ένοπλες Δυνάμεις, αντίστοιχη δυνατότητα με χειροβομβίδες από drone (αλλά και με RPG – Ρουκέτες και Loitering Munition). Παρότι λοιπόν παραδόθηκε στις Ένοπλες Δυνάμεις, με δωρεά, ένα τέτοιο πολυκόπτερο, η προσπάθεια και η προσφορά αγνοήθηκαν, και η ίδια τεχνική τώρα παρουσιάζεται ως νέα, διαφημίζοντας (στους πολυεθνικούς μας εταίρους) πόσο χρήσιμο μπορέσαμε να κάνουμε ένα ξένης προέλευσης σύστημα.
Η αδυναμία στήριξης των ιδιωτικών αμυντικών εταιρειών από τις Ένοπλες Δυνάμεις με πλήρη απουσία έστω και μικρών διερευνητικών δαπανών σε ελληνικά προϊόντα, ερμηνεύεται προφανώς από την αγορά ως έλλειψη εμπιστοσύνης των Ενόπλων Δυνάμεων, υπονομεύοντας και την δυνατότητα εμπορικής αξιοποίησής τους στο εξωτερικό, ενώ δυσκολεύει παράλληλα και την προσέλκυση διεθνών συνεργασιών. Τεχνολογίες που έχουν ήδη αναπτυχθεί από ελληνικές επιχειρήσεις αγνοούνται, για να παρουσιαστούν αργότερα ως “νέες” από κρατικούς φορείς. Αυτή λοιπόν είναι η νέα προοπτική; Έτσι μόνο θα βρουν τον δρόμο στις Ένοπλες Δυνάμεις οι όποιες ελληνικές καινοτομίες; Σαν ιδέες που αντιγράφονται;
Οι μηδενικές επενδύσεις για τη στήριξη του ιδιωτικού τομέα παραμένουν η αδιάσειστη απόδειξη της διαχρονικής αποτυχίας και οι πρακτικές που ακολουθούνται εγείρουν προφανή ερωτήματα σχετικά με το εάν η αποτυχία αυτή οφείλεται σε αστοχίες, ανικανότητα ή σκοπιμότητα. Σε ό,τι αφορά τις φιλόδοξες εξαγγελίες, το μέλλον θα δείξει, αλλά οι πρακτικές ακόμη και σήμερα, ήδη δείχνουν λάθος δρόμο. Ας σημειωθεί ότι τα περιθώρια μάλλον στενεύουν. Η ανατολή αυτή, καινοτομίας και δημιουργικότητας, που φαίνεται να σημειώθηκε τα τελευταία χρόνια, δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένη χωρίς στήριξη και επενδύσεις.
Μακροπρόθεσμες συμφωνίες – πλαίσιο και ανάπτυξη Αμυντικής Βιομηχανίας