Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Από άτυπη ενημέρωση που διακινείται σε διάφορα μέσα εχθές, έγινε γνωστό ότι ο πρωθυπουργός αναμένεται να επισκεφθεί την ερχομένη Πέμπτη τον Βόλο, «με σκοπό να επιθεωρήσει τις νέες επενδύσεις της METLEN Energy & Metals στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας». Η σημασία της επισκέψεως, είναι προφανής. Δείχνει, και είναι, συνεπής με τις κυβερνητικές εξαγγελίες για ενίσχυση της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας και παρουσιάζει ειδικό ενδιαφέρον επειδή η METLEN είναι ιδιωτική εταιρεία.
Η METLEN έχει ανακοινώσει εδώ και καιρό τα σχέδιά της για επενδύσεις στον τομέα της άμυνας, επεκτείνοντας το βιομηχανικό συγκρότημα Βόλου με σκοπό να «ειδικεύεται στην κατασκευή αρμάτων, καθώς και εξαρτημάτων, εξοπλισμού και ειδικών κατασκευών για θωρακισμένα στρατιωτικά οχήματα, με προηγμένη τεχνολογία συγκόλλησης και συναρμολόγησης».
Όλα αυτά είναι εξαιρετικά φιλόδοξα και ακόμη πιο ενδιαφέροντα, λόγω του ότι η εταιρεία δεν έχει δικά της προϊόντα που παράγει και με τις νέες εγκαταστάσεις θα αυξήσει την παραγωγική της ικανότητα. Δεν έχει δηλαδή προϊόν από την εμπορική προώθηση του οποίου, αναμένει να αποσβέσει σε πρώτη φάση την επένδυση που κάνει και σε δεύτερη να πορευθεί με κερδοφορία. Επιπλέον, η εταιρεία δεν αποτελεί μέλος κάποιου κοινοπρακτικού σχήματος με ξένο οίκο, ώστε να αναμένει την βαθιά εμπλοκή της με σοβαρό μερίδιο στην κατασκευή μειζόνων οπλικών συστημάτων, οπότε μεριμνά από τώρα για την αύξηση της παραγωγικής ικανότητός της.
Λογικώς, η επένδυση γίνεται με το βλέμμα στην ελληνική κυβέρνηση και την αναμονή από αυτήν να αναθέσει συμβάσεις για τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις. Συμβάσεις με ανάδοχο κάποιον ξένο οίκο, ο οποίος με την σειρά του θα συμφωνήσει να μεταφέρει ένα μέρος των εργασιών στην METLEN, ως συνεργάτη. Επομένως, η METLEN, θα έχει τον ρόλο που είχε παλαιότερα η κρατική ΕΛΒΟ, δηλαδή θα επιτυγχάνει ένα ποσοστό Εθνικής Προστιθεμένης Αξίας στα προϊόντα ξένων οίκων που θα προτιμηθούν.
Προς την κατεύθυνση αυτήν άλλωστε, ήδη έχουν υπογραφεί Μνημόνια Συνεργασίας με την Iveco Defence Vehicles στο αντικείμενο των φορτηγών οχημάτων και την KNDS France για τεθωρακισμένα οχήματα. Μνημόνια που θα ενεργοποιηθούν, εφόσον ανατεθεί σύμβαση από την Ελλάδα.
Το αξιοπερίεργο είναι ότι σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες, στον Μακροπρόθεσμο Προγραμματισμό Εξοπλιστικών Προγραμμάτων 2025-2036, δεν περιλαμβάνονται προγράμματα και πιστώσεις για τεθωρακισμένα και οχήματα! Οι όποιες σχετικές πιστώσεις και προγράμματα στον 20ετή (12+8 έτη) προγραμματισμό που έχουν ανακοινώσει οι αρμόδιοι, τοποθετούνται μετά το 2036…
Εάν ισχύουν αυτά, τότε είναι ακόμη πιο περίεργο το πως η METLEN αποφάσισε και έχει ανακοινώσει από πέρυσι, τα σχέδιά της για επέκταση στον αμυντικό τομέα, όταν οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις δεν σχεδιάζουν προγράμματα του δικού της ενδιαφέροντος τα επόμενα 12 χρόνια. Όπως και το ότι είναι εμφανής η κυβερνητική στήριξη, την οποία θα επιβεβαιώσει και η προσωπική παρουσία του πρωθυπουργού στις εγκαταστάσεις της.
Στα 3-3,5 εκατ. € τιμή μονάδος ισραηλινή πρόταση για τα M113
Η απάντηση φαίνεται ότι βρίσκεται στην κατά πληροφορίες πρόνοια, για την δρομολόγηση προγραμμάτων τεθωρακισμένων και οχημάτων στο ΜΠΑΕ 2025-2036, μετά την εξεύρεση δημοσιονομικού χώρου από τις θετικές αποφάσεις σε επίπεδο ΕΕ για τις αμυντικές δαπάνες. Η κυβέρνηση απέκλεισε στον προηγούμενο και τον σημερινό εξοπλιστικό προγραμματισμό οποιεσδήποτε δράσεις για τεθωρακισμένα (με μικρές “τιμητικές” εξαιρέσεις) απορρίπτοντας και κάθε σχετική γερμανική πρόταση που έγινε από πολύ νωρίς, λόγω συγκεκριμένων συμφερόντων.
Δεν είναι τυχαίο εξάλλου, ότι από τον Δεκέμβριο του 2024 εμφανίζονται δημοσιεύματα που παρουσιάζουν ως δεδομένη την προώθηση προγράμματος εκσυγχρονισμού 500 τεθωρακισμένων οχημάτων M113 με ανάδοχο ισραηλινή εταιρεία, πριν καν αποτυπωθεί στον ΜΠΑΕ σχετικό πρόγραμμα! Σε αυτές τις σχετικές διαρροές, η ισραηλινή επιλογή εμφανίζεται ως ιδιαιτέρως ελκυστική, λόγω συμμετοχής και της METLEN, η οποία θα αναλάβει να εκτελέσει μέρος των εργασιών υπό την επίβλεψη των Ισραηλινών.
Προφανώς και τα δημοσιεύματα δεν θίγουν διαστάσεις όπως η ανυπαρξία διαγωνιστικών διαδικασιών και οι απευθείας αναθέσεις που αποτελούν τον κανόνα για την παρούσα κυβέρνηση, ούτε αν δι’ αυτών των μεθοδεύσεων επιλέγονται οι καλύτερες οικονομικοτεχνικές προτάσεις ή αν διασφαλίζονται τα μέγιστα για την Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία. Αν πάντως, όταν μια δυνατή ελληνική εταιρεία συνάπτει συμφωνίες συνεργασίας με ξένες εταιρείες, αυτομάτως “προκρίνονται” και τα προϊόντα που προσφέρουν αυτές οι ξένες εταιρείες, τότε είναι σαφές ότι οι επιλογές δεν στηρίζονται πρωτίστως στις επιχειρησιακές αξιολογήσεις από τα Γενικά Επιτελεία.
Μένει να δούμε κατά πόσο η αποκαλούμενη “Ατζέντα 2030” που καλύπτει και τους εξοπλισμούς στην Εθνική Άμυνα, έχει τελικά και κρυφές “ατζέντες”.
