Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Η “αναρχία πληροφορίας” του διαδικτύου, ως προς την ενημέρωση ακόμη και επί εξειδικευμένων θεμάτων, προκάλεσε αυτές τις ημέρες και στην χώρα μας, εσφαλμένη εντύπωση περί εξελίξεων και επικειμένης αποκτήσεως ελικοπτέρων Black Hawk. Η “είδηση” προέκυψε από λογαριασμό στο Twitter ξένου σχολιαστή αλλά έτυχε ευρυτάτης αναπαραγωγής, χωρίς να προσεχθεί ότι παρέπεμπε σε δηλώσεις του ΥΕΘΑ Νικολάου Παναγιωτόπουλου τον περασμένο Μάιο και δεν παρουσίαζε καμμία ενημέρωση για περαιτέρω εξελίξεις από τότε.
Θα αποκαλύψουμε τι ισχύει, προβαίνοντας σε μία αναδρομή στα όσα έχουν γίνει γνωστά μέχρι σήμερα, για ορισμένα εκ των οποίων έχουμε γράψει ήδη.
Στις 12 Μαΐου, κατά την συζήτηση του Σχεδίου Νόμου ΥΠΕΞ για την Κύρωση του Β΄ Πρωτοκόλλου Τροποποιήσεως της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδος – ΗΠΑ (MDCA) ο ΥΕΘΑ είπε μεταξύ άλλων: «Έχω μπροστά μου τη φωτογραφία από την εκκένωση της Σαϊγκόν που μου έδωσε πριν από λίγο ο κ. Παφίλης. Πολλή αναγωγή στο παρελθόν, πολλή επιχειρηματολογία με όρους μετεμφυλιοπολεμικού κλίματος, Ψυχρού Πολέμου, παρελθοντικούς σε κάθε περίπτωση κι όχι, θα έλεγα, με όρους μέλλοντος. Αυτή η συμφωνία, αυτή η διάταξη και αναδιάταξη των συμμαχιών, η εντατικοποίηση της προσπάθειας να οικοδομήσουμε νέες συμμαχίες, να αναβαθμίσουμε ήδη υπάρχουσες, ξέρετε έχει αναφορά στο μέλλον και όχι στο παρελθόν. Και καλό θα ήταν η επιχειρηματολογία που αναπτύσσετε, να είναι με όρους μέλλοντος. Βλέποντας αυτό εδώ το ελικόπτερο, δεν μπορώ παρά να παρατηρήσω ότι πρόκειται για ένα ελικόπτερο τύπου “Bell Heuy”. Ακόμα υπάρχουν τέτοια ελικόπτερα σε διαθεσιμότητες των Ενόπλων Δυνάμεων κι αυτό που έρχεται σαν δεύτερη σκέψη, είναι ότι θα πρέπει να πάμε να ζητήσουμε -έστω και με όρους πλεονάζοντος αμυντικού υλικού- μερικά “Black Hawk” μεθαύριο που θα πάμε στην Αμερική, από τα πλεονάζοντα ξέρετε ή να αναβαθμίσουμε τα υπάρχοντα ώστε να αποσύρουμε αυτά της δεκαετίας του 1970, τα παλιά -αξιόπιστα, βέβαια- “Bell Heuy” που χρησιμοποιήθηκαν στον Πόλεμο του Βιετνάμ. Εδώ πραγματικά εντοπίζω τη χρησιμότητα αυτή της φωτογραφίας, όχι στα μηνύματα και στους συμβολισμούς της».
Ο ΥΕΘΑ λοιπόν, άφησε μόνο να υπονοηθεί ότι υπάρχει σκέψη για αίτημα παραχωρήσεως Black Hawk ως πλεονάζον υλικό (EDA) από τις ΗΠΑ.
Από τον περασμένο Ιανουάριο όμως, οι αναγνώστες του ΔΟΥΡΕΙΟΥ ΙΠΠΟΥ διάβασαν για την σχετική απάντηση που είχε ληφθεί ήδη από τις ΗΠΑ. Συγκεκριμένα, στις 21 Δεκεμβρίου 2021 η Αμερικανίδα Υφυπουργός Στρατού αρμόδια για Διεθνείς Εξαγωγές και Συνεργασία Elizabeth Wilson, ενημέρωνε συνολικώς για σειρά αιτημάτων που είχε εκφράσει το ΓΕΣ. Γράψαμε τότε πως οι Αμερικανοί ενημέρωσαν ότι δεν υφίστανται διαθέσιμα τέτοια ελικόπτερα ως EDA και επεσήμαναν απλώς ότι «περιορισμένος αριθμός UH-60A που αποσύρονται θα μπορούσε να διατεθεί, εφόσον το ΓΕΣ κινηθεί ταχέως, διαφορετικά μόνη εναλλακτική είναι η προμήθεια UH-60M νέας κατασκευής».
Απάντηση από ΗΠΑ: “Χλωμά” τα πράγματα για Bradley, Black Hawk και άλλα EDA
Όταν λοιπόν ο ΥΕΘΑ πέντε μήνες μετά μιλούσε για Black Hawk ως EDA, είχε ήδη ληφθεί η ανωτέρω απάντηση. Που έθετε τέρμα σε οποιαδήποτε συζήτηση για “μεταχειρισμένα” ελικόπτερα του τύπου.
Στην πραγματικότητα, πριν ακόμη ληφθεί τον Δεκέμβριο η συγκεκριμένη απάντηση, το ΓΕΣ είχε ήδη κινηθεί προς δύο κατευθύνσεις, υπό το φως των όσων μεταφέρθηκαν στον Α/ΓΕΣ Αντιστράτηγο Χαράλαμπο Λαλούση κατά την επίσημη επίσκεψή του στις ΗΠΑ τον Οκτώβριο του 2021:
α) στις 18 Νοεμβρίου 2021, ο Α/ΓΕΣ απέστειλε στην Αμερικανίδα αξιωματούχο επίσημη επιστολή στην οποία είχε καταγραφεί το σύνολο των προγραμμάτων ενδιαφέροντος ΓΕΣ (για τα οποία ελήφθη η απάντηση της 21ης Δεκεμβρίου 2021).
β) το ΓΕΣ έθεσε αίτημα Τιμής & Διαθεσιμότητας (Price & Availability) για προμήθεια (όχι παραχώρηση μεταχειρισμένων) Black Hawk νέας κατασκευής.
Πιο συγκεκριμένα, στις 20 Νοεμβρίου 2021 το ΓΕΣ απέστειλε στο Γραφείο Αμυντικής Συνεργασίας (ODC) της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αθήνα, αίτημα P&A για την προμήθεια μέχρι 48 Black Hawk. Έκτοτε, έχει συμπληρωθεί σχεδόν χρόνος, χωρίς να έχει ληφθεί οποιαδήποτε απάντηση από τις αμερικανικές υπηρεσίες!
Η κατάσταση αντικατοπτρίζει τις χρονοβόρες διαδικασίες της τυπικής αμερικανικής γραφειοκρατίας, για απάντηση ακόμη και σε ένα τέτοιο “απλό” αίτημα.
Στην γραμμή παραγωγής βρίσκεται από το 2007 η νεώτερη έκδοση UH-60M για τον Στρατό των ΗΠΑ και η ολοκλήρωση των παραδόσεων 1.375 μονάδων προβλέπεται το 2027. Η προμήθεια της εκδόσεως UH-60M, αντιπροσωπεύει την προ δεκαπενταετίας μακροπρόθεσμη επένδυση του Στρατού των ΗΠΑ στα μέσα ελικόπτερα μεταφορών.H έκδοση φέρει βελτιωμένους κινητήρες T700-GE-701D, σύγχρονη διαμόρφωση “ψηφιακού” πιλοτηρίου και βελτιωμένα ηλεκτρονικά ενώ διακρίνεται από υψηλότερες επιδόσεις ταχύτητος πλεύσεως, ρυθμού ανόδου και εσωτερικώς μεταφερόμενου φορτίου, σε σχέση με τις προγενέστερες UH-60A και UH-60L.
Είναι ξεκάθαρο λοιπόν ότι το ΓΕΣ ενδιαφέρει η προμήθεια Black Hawk αποκλειστικώς νέας κατασκευής. Όπως σημειώναμε όμως και τον Μάιο, τέτοιο πρόγραμμα «δεν υφίσταται μέχρι τώρα στον εξοπλιστικό σχεδιασμό που έχει γίνει από τα Γενικά Επιτελεία […] Πέραν αυτού, μια τέτοια προμήθεια ενέχει υψηλό κόστος επειδή θα πρέπει να συνυπολογιστεί εξοπλισμός υποδομής και αρχική υποστήριξη, καθώς πρόκειται για την είσοδο σε υπηρεσία με την Αεροπορία Στρατού, ενός νέου τύπου».
Ενδεικτικώς, τον παρελθόντα Αύγουστο οι αμερικανικές υπηρεσίες ενέκριναν πιθανή πώληση 40 UH-60M στην Αυστραλία, κόστους 1,95 δισ. $.
Μπορούμε να εξάγουμε εύκολα συμπεράσματα για τα περιθώρια, από πλευράς χρηματοδοτήσεως και προτεραιοτήτων, υλοποιήσεως προμήθειας Black Hawk στο εγγύς μέλλον.
Τα πραγματικά δεδομένα για περιπολικά κλάσεως ISLAND κι ελικόπτερα Black Hawk
