Άρση περιορισμών εξαγωγής όπλων στην Τουρκία από το Λονδίνο
Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα Nordic Monitor, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Φαρούκ Καϊμακτσί της Τουρκίας, δήλωσε ότι η Μεγάλη Βρετανία έχει άρει την απαγόρευση στις πωλήσεις όπλων προς την Τουρκία, η οποία είχε επιβληθεί από χώρες της ΕΕ τον Οκτώρβιο του 2019, μετά την τρίτη τουρκική επέμβαση εκείνη την εποχή στην Συρία.
Ο Τούρκος αξιωματούχος ανέφερε τα παραπάνω στις 17 Φεβρουαρίου, απαντώντας σε ερώτηση που είχε κατατεθεί στην Επιτροπή Εξωτερικών της τουρκικής εθνοσυνέλευσης. Ο Καϊμακτσί σημείωσε την σημασία τέτοιων αποφάσεων στην προσπάθεια ενισχύσεως της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας, η οποία στηρίζεται κατά μείζονα λόγο σε συνεργασίες με ξένες εταιρείες.
Η εξέλιξη δεν είχε ανακοινωθεί επισήμως μέχρι σήμερα από καμμία πλευρά ενώ η βρετανική εφημερίδα Express Daily είχε γράψει ότι η απόφαση του Μπόρις Τζόνσον ελήφθη τον παρελθόντα Δεκέμβριο. Κατά την βρετανική κυβέρνηση, οι άδειες συνεργασίας εκδίδονται μόνο εφόσον ο αιτών δύναται «να αποδείξει αδιαμφισβητήτως ότι τα αγαθά δεν θα χρησιμοποιηθούν στη βορειοανατολική Συρία». Φυσικά, είναι πρακτικώς αδύνατο να διαπιστώσει η βρετανική ή οποιαδήποτε άλλη πλευρά, εάν μια τέτοια διαβεβαίωση μπορεί να έχει βάση. Υπό το φως πάντως της εξόδου της Μεγάλης Βρετανίας από την ΕΕ, η απόφαση μπορεί να θεωρηθεί αναμενόμενη.
Η Τουρκία δεν παύει να επιδιώκει την άρση αναλόγων αποφάσεων άλλων χωρών και ο Καϊμακτσαλί ανέφερε ότι έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος σε σχετικές διαπραγματεύσεις με την Ολλανδία και την Γερμανία. Ήδη πάντως από τον περασμένο Οκτώβριο, η ολλανδική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι επανεκδίδονται άδειες εξαγωγής στρατιωτικών υλικών ή αγαθών διττής φύσεως με στρατιωτική εφαρμογή στην Τουρκία, υπό την ίδια προσχηματική προϋπόθεση που επικαλέσθηκε και το Λονδίνο. Ο Καϊματσί πρόσθεσε ότι προς μια συγκαταβατική στάση βρίσκονται και ορισμένες Σκανδιναβικές χώρες.
Από την τοποθέτηση του αναπληρωτή υπουργού, διαπιστώνεται ότι στην επιχειρηματολογία που χρησιμοποιεί η Τουρκία για να μεταβάλει την πολιτική των χωρών που έχουν θέσει περιορισμούς, είναι ότι το αποτέλεσμα των τουρκικών επιχειρήσεων στην Συρία είναι και ο περιορισμός των ροών λαθρομεταναστών προς την Ευρώπη.
Τον Ιούνιο του 2021 είχε αποκαλυφθεί από την βρετανική οργάνωση “Εκστρατεία Κατά του Εμπορίου Όπλων” (CAAT) ότι η βρετανική εταιρεία EDO MBM, που σήμερα είναι θυγατρική της αμερικανικής L3Harris, πωλούσε στην τουρκική Baykar τους μηχανισμούς απελευθέρωσης βομβών και σχετικής τεχνολογίας, προς χρήση στο UAV τύπου Bayraktar TB2S. Επιπλέον, η οργάνωση ανέφερε ότι μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία τον Ιούλιο του 2016, το Λονδίνο ενέκρινε πάγιες Ενιαίες Ατομικές Άδειες Εξαγωγής (SIEL) αμυντικού υλικού στην Τουρκία αξίας 806 εκατ. £ ενώ από τον Μάιο του 2013 και την καταστολή της διαμαρτυρίας στην πλατεία Gezi, η συνολική αξία των σχετικών SIEL προς την Τουρκία ξεπερνά το 1,3 δισ. £.