Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Τις απογευματινές ώρες της 31ης Δεκεμβρίου 2023, το εμπορικό πλοίο MAERSK HANGZHOU που έπλεε στην Ερυθρά Θάλασσα, ζήτησε βοήθεια επειδή δεχόταν επίθεση 4 ταχυπλόων των Χούθι. Σε βοήθεια έσπευσε ένα ελικόπτερο MH-60R που απονηώθηκε από το αντιτορπιλικό GRAVELY και ένα MH-60S από το αεροπλανοφόρο EISENHOWER, του Ναυτικού των ΗΠΑ.
Αν και δεν αναφέρθηκαν λεπτομέρειες επισήμως, αμερικανικά μέσα περιέγραψαν ότι το MH-60R βύθισε τα 3 ταχύπλοα, φονεύοντας 10 Χούθι που επέβαιναν σε αυτά ενώ το τέταρτο ταχύπλοο διέφυγε. Η προσβολή των στόχων έγινε με κατευθυνόμενα βλήματα HELLFIRE, με το ελικόπτερο να παραμένει εκτός βεληνεκούς των φορητών όπλων και πολυβόλων, που έφεραν οι Χούθι.
Λίγες ημέρες μετά, στις 6 Ιανουαρίου 2024, παρουσιάσθηκε σύντομο βίντεο στο οποίο επιθετικό ελικόπτερο AH-64D Apache Longbow να καταρρίπτει drone της Χεζμπολά στην περιοχή των συνόρων με τον Λίβανο. Το ελικόπτερο της 113 Μοίρας, διακρίνεται να χρησιμοποιεί βλήμα HELLFIRE, δηλαδή όπλο αέρος – εδάφους! Χάρη στην κατεύθυνση λέιζερ, το πλήρωμα του ελικοπτέρου χρησιμοποίησε την πηγή λέιζερ του αισθητήρα FLIR για να “σημαδεύσει” τον στόχο για το εκτοξευόμενο βλήμα.
Δεν είναι η πρώτη φορά που Apache των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF) αναλαμβάνουν δράση για την κατάρριψη εναερίων απειλών. Στις 24 Μαΐου 2001 καταρρίφθηκε ένα ελαφρύ πολιτικό αεροπλάνο Cessna 152 που κρίθηκε απειλή ενώ στις 10 Φεβρουαρίου 2018, με βλήμα HELLFIRE επίσης, καταρρίφθηκε ιρανικό drone προερχόμενο από την Συρία.
Τα δύο διαφορετικά περιστατικά, επιτρέπουν ορισμένες διαπιστώσεις ελληνικού ενδιαφέροντος.
Κατ’ αρχάς, το συμβάν στην Ερυθρά Θάλασσα, επιβεβαίωσε την χρησιμότητα των οπλισμένων ελικοπτέρων ναυτικής συνεργασίας για την αντιμετώπιση των λεγομένων “ασύμμετρων απειλών”, δηλαδή μικρών ταχυπλόων σκαφών που μπορούν να προσεγγίσουν χωρίς να εντοπιστούν και να ανοίξουν πυρ με όπλα. Στην κατηγορία, εμπίπτουν πλέον και τα μη επανδρωμένα σκάφη (USV) επιφανείας, που οι Ουκρανοί έχουν χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά εναντίον του ρωσικού Στόλου της Μαύρης Θάλασσας.
Ενθυμούμενοι ότι είναι ζήτημα χρόνου η παραλαβή των πρώτων ελικοπτέρων MH-60R από το Πολεμικό Ναυτικό, αναδεικνύεται η αξία της προβλέψεως οπλισμού βλημάτων HELLFIRE γι’ αυτά, όπως εξάλλου ισχύει και για τα ήδη εν υπηρεσία S-70B Aegean Hawk (βλήματα αέρος – επιφανείας Penguin και HELLFIRE). Ωστόσο, στο πακέτο που έχει εγκριθεί για το ελληνικό πρόγραμμα, περιλαμβάνονται και 100 ρουκέτες κατευθύνσεως λέιζερ τύπου APKWS II.
Το Προηγμένο Οπλικό Σύστημα Φόνου Ακριβείας (APKWS) της BAE Systems, είναι μία τυπική ρουκέτα 2,75 ιντσών (70 mm) με προσθήκη αισθητήρα, βεληνεκούς 5.000 μέτρων όταν εκτοξεύεται από ελικόπτερο. Ενώ ένας HELLFIRE βεληνεκούς 8.000 μέτρων κοστίζει αναλόγως εκδόσεως 120-150.000 $, η APKWS έχει κόστος μονάδος της τάξεως των 30.000 $.
Βεβαίως η ρουκέτα είναι μικρότερης καταστροφικής ικανότητος αλλά είναι ένα όπλο που θεωρείται επαρκές για προσβολή ελαφρύτερα θωρακισμένων στόχων – όχι αρμάτων μάχης. Υπό τα δεδομένα αυτά, η ρουκέτα APKWS είναι ένα οικονομικότερο όπλο ακριβείας, που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί τόσο για την καταστροφή ταχυπλόων όπως των Χούθι ή του drone που εντοπίσθηκε στο Βόρειο Ισραήλ. Θα μπορούσε να σχολιάσει κάποιος ότι και στα δύο συμβάντα που παρουσιάσαμε, χρησιμοποιήθηκε περιττά μεγάλη ισχύς πυρός, με το ανάλογο αυξημένο κόστος.
Για την αντιμετώπιση UAV/drone, η APKWS έχει αποδειχθεί χρήσιμη σε επιτυχή δοκιμή που πραγματοποιήθηκε στις 29 Ιουλίου 2020. Καθώς ο αισθητήρας της ρουκέτας επιτρέπει να “σημαδεύσει” στόχο σε αποστάσεις μέχρι 14.000 μέτρων, εξετάζεται ήδη η αναβάθμιση σε συνδυασμό με νέο πυραυλοκινητήρα, που θα αυξήσει το βεληνεκές στην περιοχή των 12-15.000 μέτρων. Μια τέτοια εξέλιξη θα είναι ευπρόσδεκτη, για την προσβολή στόχων που φέρουν αντιαεροπορικά όπλα, επιτρέποντας στο ελικόπτερο εξαπολύσεως να παραμένει σε ασφάλεια.
Όπως έχει γράψει ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ, ενδιαφέρον για την APKWS έχει επιδείξει και η Αεροπορία Στρατού. Το όπλο μπορεί να θεωρηθεί ιδανικό συμπλήρωμα στον οπλισμό των Apache και Kiowa Warrior, που αποκτούν δι’ αυτού κι ένα οικονομικό κατευθυνόμενο όπλο εναντίον εναερίων απειλών!
Πλησιάζει η παράδοση των πρώτων MH-60R – Απομακρύνεται αυτή των P-3B