Αναφορά στα F-35 στο κοινό ανακοινωθέν του 4ου Στρατηγικού Διαλόγου Ελλάδας – ΗΠΑ
Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Το κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε στις 21 Φεβρουαρίου μετά τα εγκαίνια του τετάρτου Στρατηγικού Διαλόγου Ελλάδας – ΗΠΑ στην Αθήνα, αναφέρει ότι η διαδικασία «υπογραμμίζει την εμβάθυνση της συνεργασίας μεταξύ της Ελλάδας και των Ηνωμένων Πολιτειών» και ότι οι δύο χώρες ανέδειξαν μέσω αυτού «την όλο και ισχυρότερη διμερή και διατλαντική σχέση τους, βασισμένη στις κοινές αξίες και τα συμφέροντά τους» και επαναβεβαίωσαν τη βούληση να ενισχύσουν τη συνεργασία σε σειρά τομέων.
Στα Περιφερειακά ζητήματα που απασχόλησαν, αναφέρεται ως προς τον πόλεμο στην Ουκρανία: «Οι δύο κυβερνήσεις εξέφρασαν την ακλόνητη υποστήριξή τους προς την Ουκρανία και την υπεράσπιση των αρχών της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες εξήραν την ανθρωπιστική και αμυντική βοήθεια της Ελλάδας προς την Ουκρανία» ενώ στο τέλος σημειώνεται, «Οι δύο κυβερνήσεις επιβεβαίωσαν την ανάγκη προστασίας των συνόρων τους».
Στον τομέα της Άμυνας και Ασφάλειας, αναφέρει το ανακοινωθέν:
«Οι δύο κυβερνήσεις χαιρέτισαν την επικύρωση το 2022 και την έναρξη ισχύος της δεύτερης τροποποίησης της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA), η οποία ενίσχυσε την ασφάλεια των δύο εθνών και αντικατοπτρίζει μια μακροπρόθεσμη, εμβάθυνση και επέκταση της στρατηγικής εταιρικής σχέσης σε μια κρίσιμη στιγμή για την Ευρώπη. Οι δύο πλευρές επανέλαβαν τη σταθερή αποφασιστικότητά τους να υποστηρίξουν αμοιβαία την περιφερειακή ασφάλεια με τη διαφύλαξη των αρχών της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες υπογράμμισαν τη γεωστρατηγική σημασία του Λιμένος της Αλεξανδρούπολης, ο οποίος έχει μετατραπεί σε ζωτικό κόμβο εφοδιασμού για την αμυντική στάση του ΝΑΤΟ στην ανατολική του πτέρυγα και θα παρέχει κρίσιμη ενεργειακή ασφάλεια στην περιοχή. Η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες υπογράμμισαν τον αυξανόμενο αριθμό αμερικανικών δυνάμεων που έχουν αναπτυχθεί προσωρινά στην Ελλάδα, διεξάγουν στρατιωτικές ασκήσεις σε αυτήν ή διέρχονται από αυτήν, συνεργαζόμενες σε κλίμα αλληλεγγύης με τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις για την υποστήριξη της Συμμαχίας του ΝΑΤΟ. Τα δύο μέρη τόνισαν τη σημασία της συνέχισης των κοινών ασκήσεων και της εμβάθυνσης της διαλειτουργικότητας για την ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας στην Ευρώπη, την Ανατολική Μεσόγειο, τη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Οι Ηνωμένες Πολιτείες εξέφρασαν επίσης την ικανοποίησή τους για την προσήλωση της Ελλάδας να τηρεί υπέρ το δέον τη Δέσμευση της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουαλία το 2014. Τα δύο μέρη υπογράμμισαν τις προσπάθειες στρατιωτικού εκσυγχρονισμού της Ελλάδας και προσβλέπουν στη συνέχιση της συνεργασίας για την προμήθεια αμυντικού υλικού, όπως τα F-35, που θα ενισχύσουν τη διμερή συνεργασία και τις δυνατότητες του ΝΑΤΟ. Οι δύο πλευρές εξέφρασαν επίσης την ικανοποίησή τους για την αρχική έγκριση ορισμένων έργων βελτίωσης των υποδομών που συζητήθηκαν κατά την 108η συνεδρίαση της Μικτής Επιτροπής».
Ως προς την προμήθεια μίας Μοίρας 20 μαχητικών F-35, αναμένεται σε εύλογο χρόνο η έκδοση της σχετικής Επιστολής Αποδοχής (LοA) από πλευράς ΗΠΑ. Στο θέμα της συμφωνίας Ασφαλείας Εφοδιασμού & Πληροφοριών (SSI) μετά την προ ημερών απόφαση του ΥΠΕΘΑ να μην την συμπεριλάβει στην LoA, όπως έπραξε και η Πολωνία, για την προμήθεια 32 F-35 κόστους 4,6 δισ. $ βάσει της Προσεγγίσεως Πλήρους Πακέτου (Total Package Approach), γίνονται διεργασίες για την υπογραφή της σε δεύτερο χρόνο. Αντίστοιχος χειρισμός είχε γίνει και στην περίπτωση του προγράμματος αναβαθμίσεως F-16V, που η συμφωνία SSI πέρασε ανεξάρτητα από την Βουλή προς ψήφιση.