Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν, σε χθεσινή τελετή του Ινστιτούτου Έρευνας & Αναπτύξεως Αμυντικής Βιομηχανίας – Τουρκικού Συμβουλίου Επιστημονικών & Τεχνολογικών Ερευνών (TÜBİTAK-SAGE) μίλησε πανηγυρικώς για το εγχώριο πρόγραμμα αναπτύξεως Πυραυλικού Συστήματος Αεραμύνης Μακράς Ακτίνος, εξέλιξη η οποία είναι γνωστή από διετίας, για όσους παρακολουθούν συστηματικώς τις αμυντικές εξελίξεις στην περιοχή.
Πιο εντυπωσιακά, είναι τα στοιχεία για την ανάπτυξη της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας, η οποία την τελευταία δεκαπενταετία ανέβασε το ποσοστό καλύψεως των εγχωρίων αναγκών από 20 στο 65%. Ο Ερντογάν είπε χαρακτηριστικώς: “Ο τομέας της αμυντικής βιομηχανίας μας έχει μεταβληθεί σε εθνική υποδομή, με συμμετοχή μικρών και μεσαίων εταιρειών, ερευνητικά ινστιτούτα και πανεπιστήμια, μαζί με περισσότερες από χίλιες εταιρείες σήμερα”.
Επίσημα στοιχεία για την αμυντική βιομηχανία είχαν δοθεί στις αρχές του έτους, στην τουρκική εθνοσυνέλευση. Από 66 αμυντικά προγράμματα που ευρίσκοντο σε εξέλιξη το 2002, σήμερα ανέρχονται σε 600, συνολικής αξίας 60 δισ. $. Η εξαγωγική ικανότητα της αμυντικής βιομηχανίας, ανέρχεται σε 2 δισ. $ σε σχέση με τα περίπου 250 εκατ. $ το 2002.
Πόσα αμυντικά προγράμματα βρίσκονται σε εξέλιξη στην Ελλάδα; Τί ποσοστό των εθνικών αναγκών σε οπλικά συστήματα, καλύπτει η Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία (ΕΑΒΙ); Τί συνεισφέρει στα κρατικά ταμεία, μέσω εξαγωγών; Πόσους επιστήμονες απασχολεί και πόσες θέσεις εργασίας δημιουργούνται ετησίως; Οι Τούρκοι κατέστρωσαν μία εθνική πολιτική για την ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανίας τους. Εμείς παρατήσαμε την ΕΑΒΙ και νομοθετήσαμε υπέρ της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας.
Όπως όλα έχουν την εξήγησή τους, το ίδιο ισχύει και με την περίπτωση της Τουρκίας. Με νομοθετημένους ειδικούς φόρους σε τζόγο, καπνό και αλκοόλ υπέρ της αμυντικής βιομηχανίας, εξασφαλίσθηκαν πλουσιοπάροχοι πόροι για σκοπούς Έρευνας & Ανάπτυξης και εξαγοράς τεχνογνωσίας από το εξωτερικό. Σε μεγάλο βαθμό, τα εγχωρίως αναπτυσσόμενα οπλικά συστήματα, χρησιμοποιούν κρίσιμα απάρτια και υποσυστήματα, προερχόμενα από το εξωτερικό, τα οποία “τουρκοποιήθηκαν” με την εξαγορά της άδειας συμπαραγωγής.
Υπεύθυνα γι’ αυτό το θαύμα, είναι το Ίδρυμα Υποστηρίξεως Αμυντικής Βιομηχανίας που υπάγεται στο Υφυπουργείο Αμυντικών Βιομηχανιών (SSM), το οποίο εφέτος περιήλθε υπό την Προεδρία της Δημοκρατίας. Οργανισμοί αναπτυξιακού χαρακτήρος, διαχωρισμένοι από το Υπουργείο Αμύνης, διότι το ζητούμενο δεν είναι αυστηρώς και μόνο η άμυνα, αλλά η ευρύτερη Ανάπτυξη της οικονομίας και της τεχνολογικής βάσεως της χώρας. Μέσω της ειδικής φορολογίας που προαναφέρθηκε, το Ίδρυμα Υποστηρίξεως Αμυντικής Βιομηχανίας, έχει εφέτος προϋπολογισμό περίπου 4 δις. $ εκ των οποίων άνω του 1 δισ. $ ετησίως (για την ακρίβεια 5 δισ. τουρκικές λίρες – 1,33 δισ. $) αφιερώνεται σε σκοπούς Έρευνας & Ανάπτυξης! Για να δώσουμε ένα μέτρο συγκρίσεως, θα αναφέρουμε απλώς ότι το 2017 η Ρωσία αφιέρωσε για σκοπούς Έρευνας & Ανάπτυξης στον αμυντικό τομέα, μόλις 5,27 δισ. $! Καθίσταται κατανοητό αμέσως, ότι με τόσο πλούσια χρηματοδότηση, η τουρκική αμυντική βιομηχανία μπορεί να εξαγοράσει ό,τι τεχνολογία θέλει ή τουλάχιστον ό,τι είναι πρόθυμοι να της παραχωρήσουν οι διεθνείς συνεργάτες. Για κάθε τι άλλο, αφιερώνει χρήματα και χρόνο, ώστε να το αναπτύξει μόνη της.
Στην Ελλάδα, ποιος είναι υπεύθυνος για την ΕΑΒΙ; Οι μεγάλες κρατικές εταιρείες ανήκουν στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Οικονομίας. Το ΥΠΕΘΑ, έχει υποτίθεται ως αρμόδια, την ΓΔΑΕΕ. Διακρίνει κανείς κάποια δοκιμασμένη λεωφόρο αναπτύξεως σε αυτούς τους δύο οργανισμούς; Ακόμη και αν το προσπεράσουμε αυτό, τί χρηματοδότηση αφιερώνουμε ετησίως σε σκοπούς Έρευνας & Ανάπτυξης; Το συγκεκριμένο ποσοστό επί των δαπανών για προμήθειες οπλικών συστημάτων, όπως έχει καθορισθεί διά νόμου, απλώς δεν αποδίδεται. Ο νόμος για την Έρευνα & Ανάπτυξη στην ΕΑΒΙ, είναι ένα σκουπίδι.
Τόσα έτη υπό καθεστώς Μνημονίων, δεν τόλμησε καμμία κυβέρνηση να καθιερώσει ένα ειδικό τέλος, μικρό ασφαλώς, για την υποστήριξη της αμυντικής βιομηχανίας. Τόσοι φόροι επιβλήθηκαν, ούτε ένας δεν είχε αναπτυξιακό πρόσημο. Κατά τα άλλα, σταθερή επιδίωξη ήταν η Ανάπτυξη.
Είναι δυνατόν να μην μπορεί αυτό το κράτος να καθορίσει συγκεκριμένους τομείς συστημάτων που ενδιαφέρουν τις Ένοπλες Δυνάμεις και με κατάλληλη χρηματοδότηση, να μην αποφασίζεται η ανάπτυξή τους από την εγχώρια αμυντικής βιομηχανία; Τί ρόλο έχει η ΓΔΑΕΕ; Τί πάνε και κάνουν στις διεθνείς εκθέσεις οι αρμόδιοι, δαπανώντας σοβαρά ποσά για ύπαρξη εθνικών περιπτέρων, χωρίς όμως προϊόντα και ιδίως νέα και καινοτόμα; Έχουμε ξαναπεί ότι πρέπει να ιδρυθεί ένα Υφυπουργείο Αμυντικής Βιομηχανίας και να καταργηθούν οι σημερινές αναποτελεσματικές και ανεπαρκείς δομές, όπως έχουν αποφανθεί άλλωστε και σημαίνοντα στελέχη της ΕΑΒΙ, εξ ιδίας εμπειρίας.
Είναι δεδομένο ότι οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις έχουν ανάγκη από συστήματα UAV διαφόρων κατηγοριών, συστήματα drone, ηλεκτροπτικούς αισθητήρες, συστήματα φορητών ραντάρ, τηλεχειριζόμενους σταθεροποιημένους σταθμούς οπλισμού, ταχύπλοα σκάφη ειδικών επιχειρήσεων, πακέτα αναβαθμίσεως υπαρχόντων αρμάτων – τεθωρακισμένων κ.λπ. για να αναφέρουμε μόνο κάποιες κατηγορίες χαμηλού κόστους. Τέτοια συστήματα διεθνώς ευπώλητα και διαδεδομένα, παράγουν χώρες ακόμη και υποδεέστερες οικονομικά, εν σχέση με την Ελλάδα, όπως η Σερβία. Με σταθερή χρηματοδότηση της τάξεως μερικών εκατομμυρίων μόνο και με αυστηρή αξιολόγηση, η ΕΑΒΙ μπορεί να παρουσιάσει νέα προϊόντα, εφοδιάζοντας με αυτά τις Ένοπλες Δυνάμεις και επιδιώκοντας εξασφάλιση εξαγωγών. Από κάπου και κάποια στιγμή, πρέπει να ξεκινήσει κανείς. Ποτέ δεν είναι αργά. Ας μην χαζεύουμε απλώς τους γείτονες, όπως το τζιτζίκι χαζεύει το μυρμήγκι που εργάζεται ασταμάτητα.
