Την τοποθέτηση Στρατιωτικών Συνδέσμων (Military Liaison Officers) σε μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, πρότειναν οι ΗΠΑ στην Ελλάδα. Σύμφωνα με πληροφορίες, η συγκεκριμένη εξέλιξη συνδέεται στενά με το άριστο κλίμα και το επίπεδο συνεργασίας των Ενόπλων Δυνάμεων των δύο χώρων το οποίο έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια.
Ελλάδα και ΗΠΑ έχουν επεκτείνει σημαντικά την συνεργασία τους με διεξαγωγή συνεκπαιδεύσεων μονάδων Ειδικών Επιχειρήσεων, Πεζοναυτών και Αεροπορίας Στρατού σε συστηματική βάση. Ήδη το τελευταίο διάστημα ολοκληρώθηκαν δύο κύριες συνεκπαίδεύσεις μεταξύ της 32 Ταξιαρχίας Πεζοναυτών με την 22 MEU των Αμερικανών Πεζοναυτών και της 1ης ΤΑΞΑΣ με το 2-17 CAV του Στρατού των ΗΠΑ, που αναπτύχθηκε στην Ελλάδα για περίοδο 4 μηνών με ελικόπτερα Longbow Apache, Blackhawk και Chinook.
Σε ό,τι αφορά την νέα πτυχή της ελληνοαμερικανικής συνεργασίας που αναδύεται, φαίνεται ότι επίκεντρο του ενδιαφέροντος αποτελούν οι μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων, στις οποίες περιλαμβάνεται η Ζ΄ ΜΑΚ, το ΕΤΑ, η ΔΥΚ και η 31η ΜΕΕΔ. Στις μονάδες αυτές, οι Αμερικανοί προτείνουν την τοποθέτηση Αξιωματικοί Σύνδεσμοι (Liaison Officer), με καθήκοντα τη μεταφορά αιτημάτων από και προς τις εμπλεκόμενες μονάδες, προκειμένου να συντονίζονται καλύτερα οι συνεκπαιδεύσεις.
Ο ρόλος των LΝO
Σύμφωνα με την αμερικανική ορολογία, ο LNO είναι ένα στέλεχος το οποίο διαμεσολαβεί μεταξύ δύο οργανισμών – μονάδων για επικοινωνία και συντονισμό δραστηριοτήτων. Σε γενικές γραμμές οι LNO χρησιμοποιούνται για την βέλτιστη αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων και υπηρεσιών που μπορούν να διαθέσουν οι συνεργαζόμενες μονάδες, ενώ συχνά παρέχουν τεχνικές γνώσεις και κατάρτιση που έχουν αποκτήσει από την υπηρεσία τους.
Η παρουσία ενός LNO σε μια μονάδα, σε καθαρά πρακτικό επίπεδο προσφέρει απευθείας συντονισμό και συνεννόηση των τμημάτων της μονάδας, με τα τμήματα τα οποία πρόκειται να συνεργαστούν σε μια άσκηση ή συνεκπαίδευση. Έτσι, εξοικονομείται χρόνος και απλοποιούνται οι σχετικές διαδικασίες.
Παράλληλα, επιτυγχάνουν αμοιβαία αλληλοκατανόηση και ενιαία αντίληψη για τους στόχους εκπαιδεύσεως που είναι επιθυμητό να επιτευχθούν μεταξύ δύο μονάδων που προέρχονται από διαφορετικά Σώματα και στην προκειμένη περίπτωση από διαφορετικές χώρες.
Από τη στιγμή που πρωταρχικό καθήκον των στελεχών αυτών είναι ο συντονισμός δραστηριοτήτων μεταξύ δύο μονάδων, εκ των οποίων η μια προέρχεται από συμμαχική χώρα, ένα από τα επιθυμητά προσόντα είναι η ικανότητα επαρκούς γνώσης της τοπικής γλώσσας και διαλέκτου. Επίσης, ιδιαίτερα σημαντική είναι η ικανότητα ευχέρειας επικοινωνίας, που αποτελεί σύμφωνα με τους Αμερικάνους «τη μεγαλύτερη πρόκληση» σε αυτές τις θέσεις.
Το μοντέλο συνεργασίας ΜΥΑ – SEALS
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, έχει αναπτυχθεί ιδιαίτερα στενή συνεργασία στον τομέα των επιχειρήσεων δίωξης ναρκωτικών και αντιτρομοκρατίας μεταξύ της Μονάδας Υποβρυχίων Αποστολών (ΜΥΑ) του ΛΣ/ΕΛΑΚΤ και των μονάδων SEAL του Αμερικανικού Ναυτικού.
Ομολογουμένως τα τελευταία χρόνια, το Λιμενικό Σώμα έχει σημαντική συνεισφορά στην ανάδειξη της σημασίας που κατέχει η θέση της χώρας και στην ενδυνάμωση των σχέσεων Ελλάδας – ΗΠΑ. Σε στρατηγικό επίπεδο, έχουν δοθεί οι κατάλληλες κατευθύνσεις και έχει τεθεί το πλαίσιο για την πάταξη του οργανωμένου εγκλήματος, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την προστασία των συνόρων. Σε επιχειρησιακό επίπεδο, το Λιμενικό Σώμα έχει να επιδείξει υποδειγματική διαλειτουργικότητα, μεταξύ των υπηρεσιών του, αλλά και με υπηρεσίες χωρών μελών της FRONTEX.
Σε τακτικό επίπεδο η ΜΥΑ έχει πραγματοποιήσει πολυάριθμες μη συναινετικές νηοψίες στο Ιόνιο, το Αιγαίο και το Λιβυκό Πέλαγος, οι οποίες έχουν οδηγήσει στην κατάσχεση μεγάλων ποσοτήτων ναρκωτικών, στη σύλληψη στόχων υψηλής σημασίας και στην εξάρθρωση εγκληματικών οργανώσεων.
Τεράστιο βήμα προς τα μπροστά αποτέλεσε η ικανότητα του ΛΣ-ΕΛΑΚΤ και της ΜΥΑ, να μπορούν να επιχειρούν στην ανοικτή θάλασσα, βάσει πληροφοριών από συμμαχικές χώρες, όπως τις γαλλικές Αρχές, με Πλοία Ανοικτής Θαλάσσης (ΠΑΘ), ελικόπτερα, αεροπλάνα του ΛΣ και της FRONTEX και, πλέον, μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Στο πλαίσιο αυτό και η συνεργασία που αναπτύχθηκε με τις ΗΠΑ, περιλάμβανε εκπαίδευση και πιστοποίηση, από τους βατραχανθρώπους του Αμερικανικού Ναυτικού, όπου καίριο ρόλο είχε και η μόνιμη παρουσία LNO, ο οποίος συνέβαλε καθοριστικά στις παραπάνω δραστηριότητες όπως επίσης και στη διαδικασία παραχώρησης υλικού.
Η εμβάθυνση της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών και κυρίως μεταξύ των Ακτοφυλακών και των Δυνάμεων Ασφαλείας, αποτέλεσε στρατηγική επιλογή στην περίπλοκη περιοχή της Μεσογείου. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια η συνεργασία των δύο πλευρών σε θέματα εκπαίδευσης και εξοπλισμού έχει φτάσει τα 10 εκατ. $ ενώ προβλέπονται προγράμματα συνεργασίας, ασκήσεων, ανταλλαγών, παραχώρησης εξοπλισμού κ.λπ. με το ΛΣ-ΕΛΑΚΤ ύψους επιπλέον 15 εκατ. $.
Διεύρυνση συνεργασίας με τις μονάδες SOF των Ενόπλων Δυνάμεων
Η επέκταση της συνεργασίας των SOF των ΗΠΑ με τις αντίστοιχες μονάδες των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, αποτελεί το επόμενο βήμα, στο ίδιο πλαίσιο που επετεύχθη με την ΜΥΑ.
Είναι σαφές ότι οι συνεκπαιδεύσεις που οι ΗΠΑ επιθυμούν να πραγματοποιήσουν με τις ελληνικές μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων, αποβλέπουν στην ανάπτυξη των επιχειρησιακών ικανοτήτων και των δύο πλευρών, προκειμένου τελικά να επιτευχθεί ακόμα καλύτερη συνεργασία σε θέματα ασφάλειας. Προς αυτή τη κατεύθυνση λοιπόν, εκτιμάται ότι στοχεύει το αίτημα για τοποθέτηση LNO σε αυτές τις μονάδες προμηνύοντας -όπως είναι προφανές- εντατικότερη συνεργασία και ασκήσεις με αμερικανικά αποσπάσματα μονάδων SOF. Ενδεχομένως, μέσα σε αυτό το πλαίσιο να είναι ευχερέστερη η διαδικασία υποβολής αιτημάτων από ελληνικής πλευράς για ενίσχυση με υλικό και οπλισμό, επεκτείνοντας την αρχή που ήδη έχει γίνει σε κρίσιμα συστήματα τηλεπικοινωνιών.
Αυτό όμως είναι κάτι που μένει να φανεί στη συνέχεια και ανάλογα με την εξέλιξη του όλου ζητήματος. Προς το παρόν, το όλο ζήτημα ετέθη στο ΥΠΕΘΑ μέσω του Γραφείο Αμυντικής Συνεργασίας (ODC) της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αθήνα και ήδη είναι ενήμερος ο νέος Α/ΓΕΕΘΑ Πτέραρχος (Ι) Χρήστος Χριστοδούλου.
Οι εξελίξεις αναμένονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς πρόκειται για μια επιμέρους -αλλά κρίσιμη- παράμετρο της ελληνοαμερικανικής συνεργασίας σε επίπεδο μονάδων SOF, η οποία αφού μελετηθεί, θα καθοριστούν τα περαιτέρω βήματα που θα οριοθετήσουν το πλαίσιο συνεκπαιδεύσεων με αμερικανικές δυνάμεις επί ελληνικού εδάφους.
