Τί μπορεί να κάνει σε 3 μήνες ο Ναύαρχος Αποστολάκης;
Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Την πρώτη κιόλας ημέρα αναλήψεως των καθηκόντων του, ο νέος ΥΕΘΑ Ναύαρχος ε.α. Ευάγγελος Αποστολάκης δέχθηκε τα πυρά της αξιωματικής αντιπολιτεύσεως, στην συζήτηση για την ψήφο εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση. Φυσιολογικό και αναμενόμενο, εφόσον τώρα ο ναύαρχος είναι πολιτικός αλλά ατυχής η συσχέτιση με τον στρατηγό Σπαντιδάκη, που έκανε ο πρόεδρος της ΝΔ.
Η διαδρομή του Ναυάρχου Αποστολάκη είναι γνωστό στους πάντες ότι ευνοήθηκε από την στενή φιλία του με την οικογένεια Βαρδινογιάννη. Επί των ημερών του ως διοικητής της ΜΥΚ, είχε την ατυχία να πρέπει να αναφέρει τον θάνατο 5 ανδρών του σε 4 δυστυχήματα κατά την εκπαίδευση. Αυτό δεν εμπόδισε την προαγωγή του και την ανάληψη καθηκόντων κυβερνήτου σε φρεγάτα, σε αντίθεση με την πλειοψηφία των αξιωματικών Υποβρυχίων Καταστροφέων, στους οποίους κατά κανόνα ανατίθενται καθήκοντα κυβερνήτου σε αποβατικά πλοία. Φοίτησε στην Ναυτική Σχολή Πολέμου για κατώτερα στελέχη και χωρίς να έχει διοικήσει Διοίκηση πλοίων, ανέλαβε καθήκοντα Υπαρχηγού Στόλου, την πλέον νευραλγική θέση στο Πολεμικό Ναυτικό, με ευθύνη τις επιχειρήσεις. Αποστρατεύθηκε το 2009 αλλά η νέα κυβέρνηση το 2010, τον επανέφερε στην ενέργεια και το 2013 ανέλαβε καθήκοντα Α/ΓΕΝ.
Θέλοντας να πλέξει το εγκώμιό του, ο Δήμος Βερύκιος είπε ότι η διαφορά του ναυάρχου σε σχέση με άλλους στρατιωτικούς είναι ότι είχε… πολιτική σκέψη – διευκρίνισε ότι ήταν ανέκαθεν κεντρώος και προσκείμενος στο ΠΑΣΟΚ (δηλαδή κομματικοποιημένος).
Το 2015, τυπικώς ήταν η δεύτερη “σειρά” του Στρατού να αναδείξει αξιωματικό για την θέση του Α/ΓΕΕΘΑ, ο Π. Καμμένος όμως είχε άλλες προτεραιότητες. Αποστράτευσε με εντελώς απρεπή τρόπο τον τότε Α/ΓΕΣ Αντιστράτηγο Χρίστο Μανωλά για να επιλέξει στην θέση του Α/ΓΕΕΘΑ τον Ναύαρχο Αποστολάκη, παρόλο που ήταν σαφές από τις θέσεις διοικήσεως, ότι ο πρώτος είχε πολύ μεγαλύτερη εμπειρία και χρόνο διοικήσεως, είχε στρατηγική αντίληψη ενώ επρόκειτο για τον μόνο εκ των τριών Αρχηγών Γενικών Επιτελείων που ήταν απόφοιτος της Σχολής Εθνικής Αμύνης (ΣΕΘΑ). Η επιλογή Καμμένου, ήταν απολύτως προβλέψιμη. Ο Τσίπρας, σημείωσε στην Βουλή ότι η επιλογή του Ναυάρχου Αποστολάκη έγινε για να υπερασπιστούν καλύτερα τα εθνικά συμφέροντα έναντι του τουρκικού κινδύνου. Το βέβαιο είναι ότι η επιλογή, κατέστησε ακόμη εμφανέστερο το πτωχότατο στελεχιακό δυναμικό του ΣΥΡΙΖΑ, για μια τόσο υπεύθυνη θέση όσο αυτή του ΥΕΘΑ. Από πολιτικής απόψεως δε, η παρουσία του Ναυάρχου Αποστολάκη προσδίδει κάποια σοβαροφάνεια στην πρώτη αριστερή και πλέον άχρηστη κυβέρνηση της μεταπολιτεύσεως, που προσπαθεί να μεταλλαχθεί σε κεντροαριστερή και έχει φέρει ήδη μια συμφωνία για μείζον εθνικό θέμα (Σκόπια) η οποία αντιμετωπίζεται αρνητικώς από την πλειοψηφία της κοινής γνώμης.
Υπάρχουν όμως και πλεονεκτήματα από την παρουσία του Ναυάρχου Αποστολάκη στο ΥΠΕΘΑ, επειδή εδώ πλέον μιλάμε για καθαρή πολιτική. Ο πρωθυπουργός δεν έχει πλέον απέναντί του κάποιον πολιτικό που τον εκβιάζει, ώστε να παραμείνουν αμφότεροι στην εξουσία. Ακόμη δε και το πλέον φανατικό στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ που απεχθάνεται ό,τι σχετίζεται με τις Ένοπλες Δυνάμεις, μπορεί να αξιολογήσει ως πιο αποδεκτή την παρουσία του ναυάρχου στο ΥΠΕΘΑ, αντί του Π. Καμμένου. Κι επειδή το πιθανότερο είναι ότι ο Τσίπρας θα θελήσει να συνεχίσει να αξιοποιεί τον ναύαρχο, εντάσσοντάς τον στις επόμενες εκλογές ακόμη και σε μια θέση του Επικρατείας, υφίστανται καλές προϋποθέσεις για να πετύχει κάτι ουσιαστικό ο νέος ΥΕΘΑ.
Το δυστύχημα είναι η μεγάλη πιθανότητα πρόωρων εκλογών τον ερχόμενο Μάιο, πράγμα που θα σημαίνει ότι ο νέος ΥΕΘΑ έχει περιορισμένα χρονικά περιθώρια -περίπου 3 μήνες- για να επιτελέσει ουσιαστικό έργο.
Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, τί θα μπορούσε να κάνει ο Ναύαρχος Αποστολάκης μέσα σε τόσο μικρό χρόνο, ώστε να μην κινδυνεύσει να καταστεί “διακοσμητική” η παρουσία του στο ΥΠΕΘΑ; Ο απερχόμενος ΥΕΘΑ, στον απολογισμό του έργου του, συνόψισε σε τρία τα ζητήματα που δεν πρόλαβε να τελειώσει στην διάρκεια της 4ετούς θητείας του: ρύθμιση των ζητημάτων των ΕΜΘ, των αποστράτων και του συστήματος εισαγωγής στα ΑΣΕΙ/ΑΣΣΥ.
Είναι σχεδόν βέβαιο ότι όλα αυτά, ο Ναύαρχος Αποστολάκης μπορεί να τα διευθετήσει σε εύλογο χρονικό διάστημα. Αλλά υπάρχουν πολύ σπουδαιότερα θέματα την διευθέτηση των οποίων μπορεί να επιδιώξει, πείθοντας τον πρωθυπουργό για την αναγκαιότητα αμέσου υλοποιήσεώς τους. Εφόσον ο αμυντικός προϋπολογισμός για το 2019 ψηφίσθηκε και ο στρατιωτικός διάλογος με τις ΗΠΑ άρχισε, τα “μεγάλα” θέματα του ΥΠΕΘΑ έχουν “κλείσει”. Υπάρχουν όμως ακόμη σοβαρά ζητήματα “ευκαιρίας”.
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός, ανέφερε ότι η υπουργοποίηση του Ναυάρχου Αποστολάκη είναι περίπου εμβληματική και λειτουργεί ως μήνυμα ισχύος προς την Τουρκία. Υπάρχει άραγε καλύτερη μετουσίωση όλων αυτών σε πράξη ιδιαιτέρου ειδικού βάρους, από την αύξηση της στρατιωτικής θητείας; Υπάρχει κανείς στην κυβέρνηση που μπορεί να αμφισβητήσει την κρίση του ναυάρχου και την σημασία αυτού του μέτρου, εφόσον τεθεί από τον νέο ΥΕΘΑ; Το ΓΕΕΘΑ ζητεί μετ’ επιτάσεως την αύξηση της στρατιωτικής θητείας από το 2012, λόγω των τραγικών προβλημάτων επανδρώσεως που αντιμετωπίζει ο Ελληνικός Στρατός. Καμμία κυβέρνηση μέχρι σήμερα δεν τόλμησε να δεχθεί το “πολιτικό κόστος” αυτής της πράξεως.
Άλλο σοβαρό ζήτημα που άπτεται του αξιόμαχου του Στρατεύματος, είναι η Νέα Δομή Δυνάμεων, η οποία από τα τέλη του 2017 πάγωσε, εν όψει του “πολιτικού κόστους”. Αυτό που μπορεί να πράξει ο Ναύαρχος Αποστολάκης σύντομα, είναι να φέρει άμεσα στο ΚΥΣΕΑ τουλάχιστον την απόφαση συγκροτήσεως της Διοικήσεως Ειδικού Πολέμου (ΔΕΠ) του ΓΕΕΘΑ, θέμα το οποίο γνωρίζει άριστα. Το οικονομικό κόστος είναι αμελητέο.
Ο Ναύαρχος Αποστολάκης μπορεί να παρέμβει και σε θέματα εξοπλισμών. Ενδεικτικώς, η τροπολογία που αφορούσε και την Σύμβαση ΑΩ του προγράμματος αναβαθμίσεως των F-16, μετά την αλλαγή του ΥΕΘΑ, πρέπει να επανέλθει για κύρωση στην Βουλή. Εφόσον ο τρόπος με τον οποίο η κυβέρνηση επεδίωξε να διευθετήσει το ζήτημα συγκέντρωσε τις εύλογες αντιδράσεις της αξιωματικής αντιπολιτεύσεως, ο νέος ΥΕΘΑ έχει την ευκαιρία να δείξει μια πιο υπεύθυνη προσέγγιση. Μπορεί δε να αξιοποιήσει την κατάσταση όπως διαμορφώθηκε, πιέζοντας την Lockheed Martin σε μια επαναδιαπραγμάτευση, για την εξασφάλιση βελτιωμένων ΑΩ.
Τέλος, η παρουσία του Ναυάρχου Αποστολάκη από μόνη της, λειτουργεί θετικώς ως προς την διαδικασία του νέου διαγωνισμού που πρόκειται να προχωρήσει το προσεχές διάστημα για την ιδιωτικοποίηση της ΕΛΒΟ. Στο θέμα, αντιδρούσε για προσωπικούς λόγους ο Π. Καμμένος, υποχρεώνοντας Τσίπρα και Τσακαλώτο να τηρούν επί 4ετία το θέμα σε εκκρεμότητα.
Είτε έλθουν πρόωρες εκλογές είτε όχι, οι τρεις πρώτοι μήνες της θητείας στο ΥΠΕΘΑ, μπορούν να θεωρηθούν ούτως ή άλλως “ορόσημο” κρίσεως, ώστε να διαφανεί η αποτελεσματικότητα ενός πετυχημένου στρατιωτικού, ο οποίος μπορεί ανέτως να διεκδικήσει και τον τίτλο του πετυχημένου πολιτικού.