Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Μιλώντας με εκπροσώπους Τύπου στην Ετήσια Συνάντηση Απολογισμού του υπουργείου του στις 20 Δεκεμβρίου, ο Τούρκος υπουργός Αμύνης Γιασάρ Γκιουλέρ, απαντώντας σε ερωτήσεις, έδωσε την πρώτη επίσημη πληροφόρηση για το χρονοδιάγραμμα εξελίξεως των προγραμμάτων προμήθειας μαχητικών Typhoon.
Ως προς τα 20 νέας κατασκευής αεροπλάνα, για τα οποία συμβαλλόμενο μέρος θα είναι το Ηνωμένο Βασίλειο, το 2030 θα παραδοθούν τα πρώτα 6, άλλα 8 το 2031 και τα τελευταία έξι το επόμενο έτος.
Αναφορικώς με τα μεταχειρισμένα αεροπλάνα, για τα 12 του Ομάν, αποκάλυψε ότι θα υποβληθούν σε εκσυγχρονισμό πριν την παράδοσή τους. Συγκεκριμένα προβλέπεται εγκατάσταση ραντάρ τεχνολογίας ηλεκτρονικής σάρωσης (AESA), αναβάθμιση ηλεκτρονικών συστημάτων και απόκτηση ικανότητος βολής βλήματος αέρος – αέρος Meteor. Ο εκσυγχρονισμός τους αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2028. Το πιο εντυπωσιακό είναι πως τα συγκεκριμένα αεροπλάνα που παραγγέλθηκαν το 2012 και παραδόθηκαν την περίοδο 2017-2019, βρίσκονται ουσιαστικώς εκτός υπηρεσίας! Τα αεροπλάνα, 9 μονοθέσια και 3 διθέσια, είχαν ενταχθεί στην 8η Μοίρα και ανήκουν στην παρτίδα Tranche 3A αλλά φέρουν το προηγουμένης γενεάς ραντάρ CAPTOR με κεραία μηχανικής σαρώσεως, σε αντίθεση με τα νεώτερης παραγωγής αεροπλάνα του Κατάρ, που φέρουν ραντάρ CAPTOR-E (ECRS Mk 0) τεχνολογίας AESA.
Για τα άλλα 12 μεταχειρισμένα αεροπλάνα, αναφέρθηκε ότι θα παραληφθούν ως έχουν, μαζί με πακέτο πυρομαχικών και υλικών που θα παραχωρηθούν από την Καταριανή Αεροπορία.
Σύντομα πρόκειται να ξεκινήσει η εκπαίδευση ιπταμένων και τεχνικών, τόσο στο Κατάρ όσο και στο Ομάν.
Typhoon στην Τουρκία: η ισορροπία στον αέρα την επομένη διετία
Αναφορικώς με τα όπλα των Typhoon, ο υπουργός επιβεβαίωσε την απόκτηση βλημάτων Meteor αλλά και ότι θα πιστοποιηθούν όπλα εγχώριας αναπτύξεως, ολοκληρωμένα με το ανάλογο εγχώριας αναπτύξεως λογισμικό. Χάρη σε αυτή την διάσταση βιομηχανικής συνεργασίας, εφόσον εκφραστεί ενδιαφέρον, οι άλλοι χρήστες του Typhoon θα μπορούν να προμηθεύονται τουρκικής προελεύσεως όπλα. Η συγκεκριμένη πτυχή στην συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο, υπηρετεί την στρατηγική αυξημένης βιομηχανικής συμμετοχής που ασκείται από το κράτος και την κυβέρνηση στην Τουρκία. Πρόκειται για την ουσιώδη διαφορά σε σχέση με την αντίστοιχη σύμβαση ταχείας προμήθειας μεταχειρισμένων και αεροπλάνων νέας κατασκευής της Ελλάδας.
Από την ενημέρωση, μπορούμε να κάνουμε τις ακόλουθες παρατηρήσεις:
- Ο υπουργός δεν αναφέρθηκε σε χρονοδιάγραμμα παραδόσεως των μαχητικών από το Κατάρ. Κατά τον χρόνο υπογραφής όμως της προκαταρκτικής συμβάσεως, είχε ανακοινωθεί ότι οι παραδόσεις αυτών θα γίνουν στις αρχές του 2026. Εφόσον αυτά είναι ενεργά, εντός του 2026 θα εξελιχθεί η εκπαίδευση και η διάθεση ιπταμένων στον τύπο, οπότε αναμένεται να επιβεβαιωθεί η αρχική μας εκτίμηση ότι μία Μοίρα μειωμένης δυνάμεως θα είναι πλήρως επιχειρησιακή μέχρι το 2027.
- Αν και δεν έγινε αναφορά στην έναρξη παραλαβής των 12 Typhoon από το Ομάν, εφόσον αναφέρθηκε ότι ο εκσυγχρονισμός τους θα ολοκληρωθεί το 2028, μπορεί να υποτεθεί ότι οι σχετικές εργασίες θα ξεκινήσουν το 2026 και θα αρχίσουν να αποδίδουν από το επόμενο έτος.
- Ενώ από το Ομάν είναι γνωστό ότι θα αποκτηθούν 9 μονοθέσια και 3 διθέσια Typhoon, δεν ισχύει το ίδιο με το Κατάρ. Από την προμήθεια 24 αεροπλάνων (20 μονοθέσια, 4 διθέσια) αναφέρεται ότι σε υπηρεσία με την Καταριανή Αεροπορία βρίσκονται 22.
- Η συνεργασία για την πιστοποίηση όπλων τουρκικής αναπτύξεως, εκτιμάται ότι θα υλοποιηθεί, σε πρώτη φάση τουλάχιστον, με τα Typhoon νέας κατασκευής. Επειδή όμως κατά τις δηλώσεις του υπουργού, όλα τα Typhoon θα έχουν αυτή την ικανότητα, προφανώς η σχετική ανάπτυξη σε συνεργασία με την BAE Systems θα εφαρμοστεί στα μεταχειρισμένα αεροπλάνα σε δεύτερο χρόνο.
- Ο υπουργός δεν αναφέρθηκε στο κόστος προμήθειας των μεταχειρισμένων Typhoon από Ομάν και Κατάρ.
- Ο υπουργός επιβεβαίωσε, ως προς τις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ προς άρση του καθεστώτος κυρώσεων CAATSA εις βάρος της Τουρκίας, ότι προτεραιότητα είναι η προμήθεια του F-35 έναντι F-16V.
Typhoon για την Τουρκία – Ταχεία ενίσχυση μέσω Κατάρ – Ανάλυση κόστους
