Εξοπλιστικά με εθνική συμμετοχή στην “Ατζέντα 2030” – Από “καταναλωτής” απλώς “μικροπαραγωγός”
Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Σε πρόσφατη ενημέρωση του ΥΠΕΘΑ για τους σκοπούς και στόχους των μεταρρυθμίσεων στις Ένοπλες Δυνάμεις υπό τον τίτλο “Ατζέντα 2030”, αναφέρθηκε ως προς την συμμετοχή της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας στους εξοπλισμούς που σχεδιάζονται:
«H νέα Δομή Δυνάμεων φιλοδοξεί να υποστηριχθεί σε βάθος χρόνου από την εγχώρια αμυντική και ναυπηγική βιομηχανία, η οποία θα έχει στη διάθεσή της κονδύλια ύψους 6-7 δισ. ευρώ για να συμμετάσχει στην υλοποίηση νέων προγραμμάτων. Ενδεικτικά αναφέρονται:
- Εκσυγχρονισμός φρεγατών ΜΕΚΟ.
- Πρόγραμμα ΕΜΖ υφιστάμενων Υποβρυχίων και συμμετοχή στο πρόγραμμα ναυπήγησης των νέων Υποβρυχίων.
- Πρόγραμμα ΕΜΖ Πυραυλακάτων ΡΟΥΣΣΕΝ.
- Πρόγραμμα ναυπήγησης νέας κορβέτας και νέας φρεγάτας.
- Σχεδιασμός και παραγωγή μη επανδρωμένων οχημάτων σε στεριά, θάλασσα, αέρα και υποβρύχια.
- Κατασκευή συστημάτων drones κι αντι- drones».
Δημιουργείται η παραπλανητική εντύπωση ότι έχει προβλεφθεί ανάθεση συμβάσεων 6-7 δισ. € σε ελληνικές εταιρείες. Στην πραγματικότητα, τόσου ύψους είναι τα προγράμματα στα οποία αναμένεται να υπάρχει κάποιο ποσοστό (άγνωστο) εργασιών της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας. Ας δούμε αναλυτικότερα.
Ως προς την αναφερόμενη χρηματοδότηση για τον ενδεικτικό κατάλογο εξοπλιστικών προγραμμάτων, υπολογίζεται σε γενικές γραμμές ότι ο εκσυγχρονισμός των MEKO 200, τα προγράμματα ΕΜΖ υποβρυχίων και ΤΠΚ και οι κινήσεις σε μη επανδρωμένες πλατφόρμες κάθε τύπου και συστημάτων drone και αντι-drone, θα απορροφήσουν περί τα 2 δισ. €. Ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ έχει αποκαλύψει ότι στο εξοπλιστικό πρόγραμμα μέχρι το 2035, προβλέπεται αφιέρωση 800 εκατ. € για πάσης φύσεως μη επανδρωμένες πλατφόρμες και συστήματα αντι-drone. Επομένως, σε αυτό το πλαίσιο αναμένεται να εκδηλωθεί η σοβαρότερη εμπλοκή ελληνικών εταιρειών για την παρουσίαση και πώληση προϊόντων ενώ απλώς τα άλλα προγράμματα αφορούν “λαμαρινοδουλειές” σε ναυπηγεία. Ο όρος δεν χρησιμοποιείται απαξιωτικώς αλλά για εκλαϊκευμένη απόδοση της φύσεως βιομηχανικής συμμετοχής η οποία δεν οδηγεί σε παρουσίαση νέων προϊόντων αλλά σε απλή εκτέλεση εργασιών.
Από εκεί και πέρα, τα υπόλοιπα 4-5 δισ. € του προαναφερομένου ενδεικτικού καταλόγου, αφορούν τα προγράμματα ναυπηγήσεως νέων υποβρυχίων, νέας κορβέτας και φρεγάτας. Όλα αυτά όμως, δεν αναμένεται να αρχίσουν να υλοποιούνται προ της παρελεύσεως τουλάχιστον τριετίας, στην περίπτωση των υποβρυχίων, εφόσον οι διαδικασίες προχωρήσουν ταχέως. Επομένως, η συμμετοχή, που και εδώ θα αφορά κατά μείζονα λόγο “λαμαρινοδουλειές”, θα εξασφαλίσει απλώς κύκλο εργασιών και θέσεις εργασίας σε ναυπηγεία αλλά, όπως και στα ανάλογα προγράμματα που εκτελέσθηκαν τις προηγούμενες δεκαετίες, δεν αναμένεται να οδηγήσουν σε παρουσίαση ελληνικών προϊόντων.
Αν υπήρχαν άλλα σημαίνοντα προγράμματα για ελληνικές εταιρείες, ασφαλώς θα τα περιελάμβανε ο κατάλογος.
Φουλ “από το ράφι” αλλά μήπως να αναπτύξουμε πύραυλο cruise;
Καθίσταται αντιληπτό ότι στην “Ατζέντα 2030”, τα μείζονα εξοπλιστικά προγράμματα θα εξακολουθήσουν να αφορούν προμήθειες από “το ράφι”, με κάποια απλή συμμετοχή ελληνικών εταιρειών στην εκτέλεση των εργασιών. Δεν διαφαίνονται μείζονα προγράμματα για αναζήτηση σχεδίων από ελληνικές εταιρείες σε βατούς τομείς όπου υπάρχουν δυνατότητες, ενδεικτικώς οχήματα ή πυρομαχικά παντός είδους (όπου οι κυβερνητικές επιλογές στις ιδιωτικοποιήσεις κρατικών εταιρειών ήταν καταστροφικές) που είναι αναγκαία σε μεγάλους αριθμούς. Το πεδίο των “μεγάλων” προγραμμάτων, διαφυλάσσεται ως προνομιακό “γήπεδο” των αντιπροσώπων και όπως έχουμε σχολιάσει κατά καιρούς, μόνο “ψιλοπράγματα” θα υποστηριχθούν από το ΕΛΚΑΚ.
Τα “ψιλοπράγματα”, αφορούν πολύ ενδιαφέρουσες λύσεις υψηλής τεχνολογίας που καλύπτουν το πεδίο της “καινοτομίας” την οποία επιδιώκει, ορθώς, να ενισχύσει η κυβέρνηση. Παρά ταύτα, τα συγκεκριμένα τελικά προϊόντα που προκύπτουν, συχνά δρουν μόνο συμπληρωματικώς, απλώς υποστηρίζουν την δράση των κυρίων οπλικών συστημάτων, δεν προσθέτουν στην “ωμή ισχύ πυρός” ενώ βιομηχανικώς δεν ικανοποιούν τα “παραδοσιακά” μείζονα πεδία παραγωγής, που εξασφαλίζουν μεγάλο όγκο και ύψος πωλήσεων, στα συγκεκριμένα ορόσημα εθνικής αυτάρκειας.
Συνοπτικώς, ο σχεδιασμός για να περάσει η χώρα από το στάδιο του απλού “καταναλωτή” σε “παραγωγό”, σύμφωνα με τις κυβερνητικές εξαγγελίες, δεν αναμένεται να ξεπεράσει το επίπεδο του “μικροπαραγωγού”. ΔΗΛΑΔΗ ΑΥΤΟ ΣΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ… Στο εξοπλιστικό μέχρι το 2035, ύψους της τάξεως των 20 δισ. €, δεν διαφαίνεται τα προγράμματα προς ελληνικές εταιρείες να ξεπερνούν κάποια εκατοντάδες εκατ. € συνολικώς. Εάν η κυβέρνηση το κρίνει αυτό ως ικανοποιητικό αποτέλεσμα, τότε έχει τοποθετήσει τον πήχη χαμηλά, για λόγους που μπορούν να χαρακτηριστούν ακόμη και ως ύποπτοι.
Φουλ “από το ράφι” αλλά μήπως να αναπτύξουμε πύραυλο cruise;
