Το στοίχημα κυβέρνησης – ΥΕΘΑ – ΓΔΑΕΕ για ελληνική συμμετοχή στο πρόγραμμα φρεγατών
Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Κομβικό σημείο θεωρείται η πραγματοποίηση το διήμερο 8-9 Νοεμβρίου της 30ής συνεδρίασης της Μικτής Ελληνο-Γαλλικής Επιτροπής Αμυντικοτεχνικής Συνεργασίας στην Αθήνα. Από ελληνικής πλευράς συμμετείχαν εκπρόσωποι της ΓΔΑΕΕ και των Γενικών Επιτελείων, με επικεφαλής τον Γενικό Διευθυντή Αντιναύαρχο (Μ) ε.α. Αριστείδη Αλεξόπουλο ΠΝ και από την γαλλική πλευρά εκπρόσωποι της DGA, με επικεφαλής τον Αντιστράτηγο Thierry Carlier, διευθυντή διεθνούς αναπτύξεως της DGA. Στη σύσκεψη, η οποία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο συνέχισης και ενίσχυσης της συνεργασίας των δύο χωρών στον Αμυντικο-Τεχνικό Τομέα, συζητήθηκαν θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος. Παράλληλα, στις 9 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις μεταξύ ελληνικών και γαλλικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον τομέα της Αμυντικής Βιομηχανίας.
Σύμφωνα με δελτίο Τύπου του ΣΕΚΠΥ, συμμετείχαν 60 ελληνικές και 20 γαλλικές εταιρείες ενώ έγιναν περισσότερες από 300 συναντήσεις μεταξύ τους, με πολύ θετικά αποτελέσματα για την Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία (ΕΑΒΙ). Από γαλλικής πλευράς συμμετείχαν εκπρόσωποι των εταιρειών NAVAL GROUP, NEXTER, SAFRAN, THALES, AIRBUS, ARQUUS και MBDA. Σκοπός της συνάντησης ήταν οι ελληνικές εταιρείες να συζητήσουν τα πλαίσια συνεργασίας με τις αντίστοιχες γαλλικές ώστε να συμμετέχουν σε όσο γίνεται μεγαλύτερο βαθμό στο πρόγραμμα κατασκευής των νέων φρεγατών στο πλαίσιο της Στρατηγικής Συμφωνίας Ελλάδας και Γαλλίας.
Στο πλαίσιο στήριξης της ΕΑΒΙ, ο ΣΕΚΠΥ μετά τη χθεσινή συνάντηση ετοιμάζεται να συνδράμει και θα διοργανώσει αντίστοιχες συναντήσεις ελληνικών επιχειρήσεων του κλάδου με εταιρείες από το Ισραήλ, αλλά και με εταιρείες από τη Γαλλία που εμπλέκονται στην κατασκευή των ελληνικών Rafale.
Σε δήλωσή του ο Πρόεδρος του ΣΕΚΠΥ Αναστάσιος Ροζολής μετά τη συνάντηση δήλωσε ότι «ο ΣΕΚΠΥ μετά και την επιτυχημένη αμυντική έκθεση DEFEA 2021 συνεχίζει την προσπάθεια στήριξης των ελληνικών επιχειρήσεων με στόχο να συμμετέχουν με αξιώσεις στο μέγιστο δυνατό βαθμό στα εξοπλιστικά προγράμματα ενίσχυσης των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων που προχωράει η ελληνική κυβέρνηση. Υπάρχουν ήδη τα πρώτα απτά αποτελέσματα όπως φάνηκε και από τη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στη ΛΑΕΔ. Σε αυτό το πλαίσιο θα συνεχίσουμε με στόχο την εξασφάλιση της υποστήριξης των κρίσιμων συστημάτων των φρεγατών και στήριξης και ανάπτυξης της Εθνικής Οικονομίας μέσω της ανάθεσης έργου στην ΕΑΒΙ. Είμαστε αισιόδοξοι ότι θα υπάρξουν θετικά αποτελέσματα στο μέλλον για όλα τα εξοπλιστικά προγράμματα κάτι που θα βοηθήσει στην στήριξη και ανάπτυξη των Ελληνικών επιχειρήσεων και ευρύτερα της οικονομίας».
Το πρόγραμμα προμήθειας των φρεγατών από την Γαλλία έχει αναχθεί σε “στοίχημα” για την κυβέρνηση, ώστε να επιτευχθεί αξιοπρεπής συμμετοχή της ΕΑΒΙ. Ο Γενικός Διευθυντής ΓΔΑΕΕ Αντιναύαρχος Αλεξόπουλος απέστειλε στις 6 Οκτωβρίου επιστολή στον Γάλλο ομόλογό του, με την οποία καλούσε επισήμως την γαλλική πλευρά να προσέλθει για εποικοδομητικές συζητήσεις προς χάραξη του σχεδίου συνεργασίας στο πρόγραμμα φρεγατών ως προς την συμμετοχή ελληνικών εταιρειών. Συγκεκριμένα επιδιώκεται ο προσδιορισμός ελληνικών εταιρειών σε ρόλο τοπικών εταίρων γαλλικών οίκων καθώς και η τοποθέτησή τους στο διεθνές δίκτυο προμηθειών των γαλλικών προϊόντων, ως προμηθευτών των γαλλικών εταιρειών (support chain). Στόχος επίσης είναι η επίτευξη της ασφαλείας εφοδιασμού (security of supply) για την Ελλάδα και το Πολεμικό Ναυτικό, μέσω της ΕΑΒΙ, ώστε να ενισχυθεί και η Εθνική Βιομηχανική Βάση.
Στην επιστολή ζητείται η ίδρυση Ομάδας Εργασίας σε ρόλο Project Manager Office, που θα αναλάβει την επίβλεψη και διαχείριση των υποχρεώσεων που απορρέουν ως προς το σημείο της ελληνικής συμμετοχής στο πρόγραμμα. Άλλο στοιχείο που περιέχεται, είναι η κατάρτιση μελέτης για τον υπολογισμό του Κόστους Κύκλου Ζωής των φρεγατών.
Η πραγματοποίηση της 30ής συνεδρίασης της Μικτής Ελληνο-Γαλλικής Επιτροπής Αμυντικοτεχνικής Συνεργασίας θεωρείται το πρώτο ουσιαστικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση, με την ενημέρωση σε πρώτη φάση της ΓΔΑΕΕ από τους Γάλλους για τις δυνατότητες και ευκαιρίες συνεργασίας με ελληνικές εταιρείες. Ουσιαστικώς η ελληνική πλευρά θα επιδιώξει να εξασφαλίσει όσα περισσότερα μπορεί επικαλούμενη το πνεύμα της πρόσφατης συμφωνίας στρατηγικής σχέσεως που υπεγράφη με το Παρίσι. Στο πλαίσιο αυτό ελπίζει και σε ουσιαστική πολιτική παρέμβαση της γαλλικής κυβερνήσεως, καθώς σε πολύ μεγάλο βαθμό τα συστήματα των πολεμικών αεροσκαφών και πλοίων ενέχουν τεχνολογίες τις οποίες οι κατασκευάστριες εταιρείες είναι φυσιολογικό να διαφυλάττουν ως πνευματική ιδιοκτησία στρατηγικής φύσεως. Καθώς ελληνικές εταιρείες δεν έχουν ενταχθεί σε κανένα πρόγραμμα όπλου ή ηλεκτρονικού συστήματος ως εταίρος για συνανάπτυξη, είναι αναμενόμενη η απροθυμία παραχωρήσεων προσβάσεως από την πλευρά των γαλλικών εταιρειών.
Η υπόθεση έχει αναχθεί σε πραγματικό “στοίχημα” για την κυβέρνηση, τον ΥΕΘΑ και την ΓΔΑΕΕ, καθώς συνειδητοποιείται ότι εντός μηνών θα έχουν ανατεθεί στην Γαλλία δύο μείζονες συμβάσεις ύψους 2,5+1 δισ. ευρώ για τα Rafale και 3 δισ. ευρώ για τις φρεγάτες, με ερωτηματικά για τα ανταλλάγματα σε επίπεδο βιομηχανικών επιστροφών και συμμετοχής της ΕΑΒΙ. Καθώς ανύπαρκτα είναι τα ουσιαστικά ανταλλάγματα μέχρι σήμερα και από άλλες συμβάσεις που έχουν υπογραφεί ή προετοιμάζονται με απευθείας αναθέσεις σε αμερικανικές και ισραηλινές εταιρείες, η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με φυσιολογικές αντιδράσεις σε πολλαπλά επίπεδα. Ως προς την Γαλλία, η προμήθεια των Rafale θεωρείται ήδη “χαμένη υπόθεση” αν και κάποια προσπάθεια θα καταβληθεί με την συμπληρωματική προμήθεια 6 ακόμη αεροσκαφών ώστε να διασωθούν τα προσχήματα, οπότε το πρόγραμμα φρεγατών είναι ο μείζον “στίβος δοκιμασίας” για την κυβέρνηση στην παρούσα φάση.
