Ήλθε η “ασυναγώνιστη” αμερικανική πρόταση για το πρόγραμμα νέας φρεγάτας;
Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Ο Αντιναύαρχος Φράνσις Μόρλεϋ, αναπληρωτής υφυπουργός Ναυτικού με αρμοδιότητα Διεθνή Προγράμματα, κατέθεσε εχθές την πρόταση της αμερικανικής κυβερνήσεως ως ανταπόκριση στην σχετική LOR που απέστειλε το ΓΕΝ για το πρόγραμμα νέας φρεγάτας. Η μόνη κυβέρνηση που δεν υπάρχουν ακόμη πληροφορίες για την κατάθεση προτάσεως για μεταχειρισμένα πλοία ώστε να θεωρηθεί πως έχει καταταθεί πλήρης “φάκελος”, είναι η γερμανική.
Ο πρέσβης των ΗΠΑ Τζέφρι Πάιατ σχολίασε στο Twitter ότι η πρόταση αφορά “μια διακρατική συμφωνία με μακροπρόθεσμη επίδραση: εγχώρια παραγωγή, ενίσχυση της ελληνικής ναυπηγικής βιομηχανίας, δημιουργία νέων θέσεων εργασίας & την πιο προηγμένη Ναυτική ικανότητα στην περιοχή“.
Η πρόταξη των πολιτικών κριτηρίων ως προς την “επίδραση” της αμερικανικής προτάσεως είναι χαρακτηριστική καθώς εξαρχής αυτό ήταν το στίγμα, εφόσον η κυβέρνηση συνέδεσε άμεσα το πρόγραμμα με το αμερικανικό ενδιαφέρον για επένδυση στα ελληνικά ναυπηγεία. Απ’ αυτή την άποψη, το ενδιαφέρον στην αμερικανική πρόταση επικεντρώνεται περισσότερο:
α) στην πρόταση παραχωρήσεως μεταχειρισμένων πλοίων.
β) στην πρόταση παραχωρήσεως άλλου υλικού και ανταλλαγμάτων.
γ) στην φημολογούμενη προσφορά συμμετοχής με μικρό μερίδιο σε ναυπηγικά προγράμματα του Ναυτικού των ΗΠΑ.
Οι πρώτες πληροφορίες αναφέρουν ότι η αμερικανική απάντηση δεν έχει “βάθος”, γεγονός που παραπέμπει μάλλον ευθέως στην “ακινησία” την παρούσα περίοδο στο θέμα των ναυπηγείων, συνεπώς πρέπει να αναμένεται η παρακολούθηση των εξελίξεων σε αυτό. Αδιέξοδο μέχρι το φθινόπωρο, όταν εκπνέει η διορία της 30ής Σεπτεμβρίου για το εγχείρημα της ΟΝΕΧ στα ναυπηγεία Ελευσίνος, σε συνδυασμό με την επικείμενη υπογραφή της ανανεωμένης MDCA, είναι ικανές συνθήκες για την δημιουργία καταλληλότερου περιβάλλοντος “πιέσεως και διεξόδου ανάγκης” για λήψη αποφάσεως που θα ευνοεί την αμερικανική πρόταση. Πιθανώς η αμερικανική τακτική είναι να αφεθούν για δεύτερο χρόνο οι προτάσεις σε ανταλλάγματα, που θα μπορούσαν εξάλλου να φανούν ότι δεν προτείνονται από αυτούς αλλά τα ζητάει συγκεκριμένα η ελληνική πλευρά, αφού επιπλέον δεν υπάρχει καμμία ένδειξη ότι το σχέδιο HF2 συγκεντρώνει κάποιο ιδιαίτερο ενδιαφέρον από τους επιτελείς του Πολεμικού Ναυτικού.
Νέα φρεγάτα και γιατί δεν “ακούγεται” τίποτα για τα ναυπηγεία
Ανεξαρτήτως των χαρακτηριστικών που προτείνονται για το σχέδιο HF2 της Lockheed Martin βάσει των παρατηρήσεων του Πολεμικού Ναυτικού, όλες οι πληροφορίες συντείνουν στην διαπίστωση ότι το σημείο στο οποίο φαίνεται πως συγκεντρώνεται το ενδιαφέρον των Ελλήνων επιτελών που αξιολογούν τις προτάσεις, είναι αυτό των αντιαεροπορικών ικανοτήτων. Καθώς στις προτάσεις που έχουν κατατεθεί περιλαμβάνονται και σχέδια αυξημένων αντιαεροπορικών δυνατοτήτων με ανταγωνιστικό κόστος, είναι σαφές ότι αυτό δεν μπορεί να αγνοηθεί ανεξαρτήτως του πως έχει τιτλοφορηθεί το πρόγραμμα. Προτάσεις που συνδυάζουν υποδομή συστημάτων ραντάρ πολλαπλών ρόλων, επιτρέποντας πλήρη αξιοποίηση βλημάτων επιφανείας – αέρος μεγάλου βεληνεκούς για “Αεράμυνα Περιοχής”, είναι αυτονόητο ότι παρουσιάζουν συγκριτικό πλεονέκτημα.
Επιπλέον, η ειδική ενημέρωση για τα γαλλικά όπλα στην κατηγορία, λόγω των μακρών διαπραγματεύσεων για γαλλικές φρεγάτες, έχει καταστήσει σαφές ότι υπερέχουν σαφώς σε επιδόσεις και προδιαγραφές εν σχέσει με τα αντίστοιχα του αμερικανικού οπλοστασίου. Οι επιδόσεις, ιδίως στην περίπτωση των βλημάτων μέσου βεληνεκούς, έχουν αυξημένη σημασία για τους επιτελείς. Όπως είχαμε αποκαλύψει εξάλλου τον Δεκέμβριο του 2019 σε ερώτηση προς τον τότε Α/ΓΕΝ, ήδη από την εποχή των διαπραγματεύσεων για τις Belh@rra το Πολεμικό Ναυτικό ενδιαφερόταν για τον νέο πύραυλο CAMM-ER, λόγω αυξημένης επιδόσεως βεληνεκούς και μεγαλύτερης ευελιξίας στην εγκατάσταση, εν σχέσει με τον υφιστάμενο Aster 15. Αυτό, έχει καταστήσει βασική την αυτονόητη παράμετρο σε όλες τις προτάσεις, ακόμη και την αμερικανική, της ανοικτής επιλογής είτε αμερικανικών, είτε γαλλικών όπλων.
Η επιχειρηματολογία και τα κριτήρια επί του θέματος εμπλουτίζονται και ξεφεύγουν από το αμιγώς στενό ζήτημα των τεχνικών χαρακτηριστικών. Το κόστος προσκτήσεως και συντηρήσεως (που καθορίζει σε μεγάλο βαθμό της διαθεσιμότητα) οι απαιτούμενες υποδομές και άλλες παράμετροι, έρχονται να προστεθούν στο τελικό “ζύγισμα”, καθιστώντας πιο περίπλοκη την εξίσωση.
Έξι φρεγάτες αυξημένων Α/Α δυνατοτήτων ήθελε το ΠΝ – Αδιάφορο για την κυβέρνηση