Από Σάββας Δ. Βλάσσης
“Ο Έβρος αντέχει”, είναι η διαπίστωση μετά την συμπλήρωση του πρώτου 24ώρου από τον συναγερμό που σήμανε όταν η Τουρκία επισήμως ανακοίνωσε εχθές ότι ανοίγει τα σύνορα σε λαθρομετανάστες ώστε να φύγουν από την επικράτειά της και μέσω Ελλάδος ή Βουλγαρίας να προωθηθούν στην Ευρώπη. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις εφησυχάζουν και ήδη το ΓΕΕΘΑ συνεχίζει την λήψη μέτρων.
Μετά την χθεσινή πρώτη απόφαση αποστολής δύο λόχων Καταδρομών στον Έβρο και την άμεση ανάπτυξή τους μέχρι το απόγευμα της ημέρας, το ΓΕΣ προωθεί επιπλέον ενισχύσεις από την Ήπειρο και την Δυτική Μακεδονία. Ήδη όπως πληροφορείται ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ, από τις 8η και 9η Ταξιαρχίες Πεζικού απεστάλησαν σήμερα 300 άτομα και την Κυριακή ακολουθούν άλλα 300 από την 10η Ταξιαρχία Πεζικού, την 33η και την 34η Μηχανοκίνητες Ταξιαρχίες Πεζικού. Επιπλέον προσωπικό πρόκειται να αποσταλεί, προσεγγίζοντας σε σύνολο τα 1.000 άτομα. Πρόκειται για στελέχη και κληρωτούς θητείας, για τα οποία εκδίδονται διαταγές μεταθέσεως, ώστε να ενισχυθεί σε μόνιμη βάση η επάνδρωση των μονάδων του Δ΄ Σώματος Στρατού στην μεθόριο με την Τουρκία.
Το ΓΕΕΘΑ επιδιώκει να καταστεί σαφές ότι σε στρατιωτικό επίπεδο λαμβάνονται όλα τα δυνατά μέτρα, παρόλο που η αντιμετώπιση λαθρομεταναστευτικών ροών είναι τυπικώς έργο των Σωμάτων Ασφαλείας. Στο πλαίσιο αυτό και επιδιώκοντας να περάσει μήνυμα επαγρυπνήσεως, λίγο προ του μεσονυκτίου 28/29 Φεβρουαρίου, διατάχθηκαν απογειώσεις μαχητικών αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας. Τα ελληνικά μαχητικά πέταξαν στο Ανατολικό Αιγαίο πραγματοποιώντας διελεύσεις καθ’ όλο το μήκος των συνόρων, σε χαμηλό ύψος ενώ εκτελέστηκε και αποστολή τακτικής αναγνωρίσεως για απόκτηση εικόνος περί τυχόν κινητοποιήσεως τουρκικών δυνάμεων.
Ο απολογισμός κατά το πρώτο 24ωρο της κινητοποιήσεως, αναφέρει ότι στην περιοχή του Έβρου, παρά τα μέτρα, κατάφεραν να εισέλθουν σε ελληνικό έδαφος περί τα 100 άτομα, εκ των οποίων το 70% συνελήφθη σχεδόν αμέσως. Η είσοδος έγινε σε σημεία στα οποία λαθρομετανάστες άνοιξαν με συρματοκόφτες οπές σε σημεία του φράκτη στην περιοχή Κάραγατς, όπου δεν υπήρχε επιτήρηση από άμεση παρουσία προσωπικού. Οι ζημιές αυτές αποκαθίστανται το συντομότερο, με νέα συρματοπλέγματα.
Στην περιοχή του Έβρου, τα επεισόδια στα οποία δόθηκε η μεγαλύτερη δημοσιότητα, αφορούσαν τις κύριες συνοριακές διαβάσεις, όπου έχει αναπτυχθεί προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας και έχει αποκρούσει επιτυχώς τα “κύματα επιθέσεων” από το τουρκικό έδαφος. Πρόβλημα συνιστά το γεγονός ότι μεγάλος αριθμός αστυνομικών “βολεύτηκε” τα τελευταία έτη σε υπηρεσίες γραφείων, με αποτέλεσμα να έχουν αποψιλωθεί υπηρεσίες αιχμής όπως ΥΑΤ και ΥΜΕΤ. Συγκεκριμένα, από την Αθήνα μεταφέρθηκαν στον Έβρο περίπου 120 άνδρες από την Διεύθυνση Αστυνομικών Επιχειρήσεων Αττικής (ΔΑΕΑ) και άλλοι τόσοι από την Διεύθυνση Αστυνομικών Επιχειρήσεων Θεσσαλονίκης (ΔΑΕΘ), ενισχύοντας με συναδέλφους και από την Θράκη τις δυνάμεις της μεθορίου.
Όπως είναι φυσικό, το κύριο βάρος σηκώνει το προσωπικό της ΕΛΑΣ, επειδή το νομοθετικό πλαίσιο δεν προβλέπει την χρησιμοποίηση στρατιωτικού προσωπικού παρά μόνο για σκοπούς αποτροπής. Από την πλευρά της ΕΛΑΣ δηλώνεται σιγουριά για την ικανότητα αντιμετωπίσεως της καταστάσεως, λόγω προηγουμένης εμπειρίας σε ανάλογες περιπτώσεις.
Η πρόκληση είναι στην επιτυχή ανταπόκριση του στρατιωτικού προσωπικού, το οποίο σε αρκετά σημεία, ιδίως στην περιοχή του Καραγάτς, βρίσκεται εκτεθειμένο στις μάζες των λαθρομεταναστών με ένα απλό συρματόπλεγμα κονσερτίνα ύψους μισού μέτρου να τους χωρίζει. Για την “οχύρωση” των ευαίσθητων σημείων στον Έβρο, όλα τα αποθέματα συρματοπλέγματος κονσερτίνα προωθήθηκαν στην περιοχή αλλά είναι σαφές ότι υφίσταται ζήτημα για το στρατιωτικό προσωπικό, από πλευράς “κανόνων εμπλοκής”.
Το πρόβλημα στο Αιγαίο
Εάν όμως στον Έβρο οι ενισχύσεις σε στρατιωτικό και αστυνομικό προσωπικό επιτρέπουν μια αισιοδοξία, η κατάσταση είναι τελείως διαφορετική στο Αιγαίο. Από τις πρωινές ώρες της 28ης Φεβρουαρίου μέχρι τις πρωινές ώρες της 29ης Φεβρουαρίου, και παρά την κακοκαιρία, αφίχθησαν σε Λέσβο, Σάμο και Μεγίστη συνολικώς 148 λαθρομετανάστες.
Δημοσιογραφικές αποστολές στα νησιά, αποκάλυψαν σήμερα ότι τα πλωτά μέσα του ΛΣ-ΕΛΑΚΤ είναι ελλιμενισμένα λόγω της κακοκαιρίας και μόνο σε περίπτωση εντοπισμού λέμβου με λαθρομετανάστες, επιχειρούν απλώς για να τους… παραλάβουν. Αντιστοίχως, τα πολεμικά πλοία του ΝΑΤΟ που πλέουν στην περιοχή, περιορίζονται σε απλή επιτήρηση και σε περίπτωση εντοπισμού λέμβου, την συνοδεύουν σε ελληνικό έδαφος αφού δεν υπάρχει συμφωνία να τις οδηγούν άμεσα στα τουρκικά παράλια.
Παρά την ανάπτυξη 52 συνολικώς σκαφών του ΛΣ-ΕΛΑΚΤ και των Ενόπλων Δυνάμεων, όπως ανέφερε το πρωί ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, εάν οι αρμόδιοι αναμένουν ότι με την παρουσία τους και μόνο θα αποθαρρύνουν αντί να προσελκύσουν τους λαθρομετανάστες, τότε δεν πρέπει να αναμένεται οποιαδήποτε επιτυχία. Και αυτό διότι εάν οι εντολές των πληρωμάτων είναι απλώς να υποδέχονται τους λαθρομετανάστες και να τους αποβιβάζουν με ασφάλεια σε ελληνικό έδαφος, τότε δεν μπορεί να γίνεται κανείς λόγος για “φύλαξη” των συνόρων.
Από όλες τις απόψεις, την Κυριακή, που από το μεσημέρι προβλέπεται βελτίωση του καιρού, θα αποκαλυφθούν πλήρως οι τουρκικές “προθέσεις”, ως προς την πραγματική ροή λαθρομεταναστών που έχουν απελευθερώσει με σκοπό να εισέλθει σε ελληνικό έδαφος.
Σε επικοινωνιακό επίπεδο, η κυβέρνηση πρέπει να προβληματισθεί διότι είναι σαφές ότι ο σχεδιασμός για την δημιουργία κλειστών δομών στα νησιά, που υποτίθεται θα λειτουργήσουν αποτρεπτικώς, δεν δείχνει να έχει καμμία απολύτως σημασία για τις μάζες των λαθρομεταναστών. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν μόνο το τουρκικό κάλεσμα για “έξοδο”, αδιαφορούν για την κατάσταση που θα αντιμετωπίσουν στον προορισμό – Ελλάδα – ΕΕ.
Υβριδικός Πόλεμος χωρίς υβριδικά μέτρα;
Η κυβέρνηση πρέπει να αντιληφθεί ότι βρίσκεται αντιμέτωπη με έναν πλήρους κλίμακος Υβριδικό Πόλεμο από πλευράς Τουρκίας, ο οποίος απαιτεί και υβριδικές λύσεις. Συνεπώς, όταν διαμηνύεται επισήμως ότι «η κυβέρνηση θα κάνει ό,τι χρειαστεί για να φυλάξει τα σύνορα της χώρας», αυτό σημαίνει ότι θα χρησιμοποιηθούν υβριδικές μέθοδοι για την αντιμετώπιση της υβριδικής απειλής. Δεν έχει διαπιστωθεί όμως μέχρι σήμερα, κάτι τέτοιο.
Η ανάπτυξη στην μεθόριο επιπλέον προσωπικού, στρατιωτικού και αστυνομικού, όπως και η διάθεση επιπλέον μέσων, δεν συνιστά υβριδική απάντηση. Ως τέτοια, μπορεί να θεωρηθούν μόνο ειδικές εντολές για την εφαρμογή ανορθοδόξων πρακτικών και μεθόδων. Ως παραδείγματα υβριδικών μέτρων, θα μπορούσαν να αναφερθούν τα παρακάτω:
- Σε επίπεδο κορυφής, δημόσιο διάγγελμα από πλευράς πρωθυπουργού ή/και Α/ΓΕΕΘΑ, που θα αποσαφηνίζει ότι 1) οι λαθρομετανάστες δεν είναι ευπρόσδεκτοι. Η Ελλάδα και η ΕΕ δεν έχουν καμμία πρόθεση να ανοίξουν τα σύνορά τους στον οποιονδήποτε 2) η Τουρκία απλώς κοροϊδεύει τις μάζες που έχουν συσσωρευθεί στο έδαφός της και 3) κάλεσμα να μην θέσουν σε κίνδυνο τις ζωές αυτών και των οικείων τους. Ένα τέτοιο διάγγελμα, διαρκείας 1 λεπτού με μετάφραση σε διάφορες γλώσσες και διάχυση στα ΜΜΕ και τα μέσα κοινωνικής δικτυώσεως, θα έχει τεράστια επίδραση.
- Ανέγερση πινακίδων στον Έβρο από το ΓΕΣ, με μηνύματα αναλόγου περιεχομένου σε ξένες γλώσσες ενδιαφέροντος, με σαφή δυσφημιστικά “τσιτάτα” κατά της Τουρκίας στην οποία πρέπει να επιρρίπτεται η ευθύνη.
- Η Διεύθυνση Κυβερνοάμυνας (ΔΙΚΥΒ) του ΓΕΕΘΑ, πρέπει να συγκροτήσει “ομάδες κρούσεως” από “τσακάλια” τα οποία επί τούτου θα παρακολουθούν και θα απαντούν άμεσα στις προπαγανδιστικές “επιθέσεις” της τουρκικής πλευράς, που στα διάφορα μέσα κοινωνικής δικτυώσεως δυσφημούν την Ελλάδα. Από εχθές, Τούρκοι αγνώστου ιδιότητος, έχουν επιδοθεί σε συστηματική διαστρέβλωση των γεγονότων και δυσφημούν την Ελλάδα, δίχως σοβαρή και οργανωμένη απάντηση. Η ΓΕΕΘΑ/ΔΙΚΥΒ πρέπει να εντοπίσει δίκτυα προσφερόμενα για την ανάπτυξη των ελληνικών θέσεων και της πραγματικότητος, μεταφέροντας παραλλήλως με σαφήνεια το μήνυμα των κλειστών συνόρων. Ανάλογες πρωτοβουλίες θα έπρεπε να εκδηλωθούν από αντίστοιχες υπηρεσίες και όργανα του Υπουργείου Εξωτερικών αλλά και του Αρχηγείου Ελληνικής Αστυνομίας.
- Η Διεύθυνση Ενημέρωσης του ΥΠΕΘΑ πρέπει να ζητήσει από το ΓΕΕΘΑ την συγκέντρωση οπτικού υλικού και άλλων φυσικών αποδεικτικών στοιχείων από την οργανωμένη υποκίνηση και ενθάρρυνση της υβριδικής επιθέσεως από τις τουρκικές Αρχές. Βίντεο από UAV ή θερμικές κάμερες, που να αποδεικνύουν τον ρόλο προσωπικού της τουρκικής χωροφυλακής και του στρατού, στις επιθέσεις των λαθρομεταναστών στην ελληνική μεθόριο, όπως και η εκτόξευση δακρυγόνων χειροβομβίδων τουρκικής κατασκευής, πρέπει να αναρτηθούν και να αναπαραχθούν από κάθε μέσο, προς ενημέρωση της διεθνούς κοινής γνώμης ενώ επίσημες ενημερώσεις πρέπει να γίνουν σε πολιτικοστρατιωτικό επίπεδο ΝΑΤΟ και ΕΕ.
- Το ΛΣ-ΕΛΑΚΤ πρέπει να λάβει άτυπες διαταγές για άμεσες επαναπροωθήσεις λαθρομεταναστών που έχουν αποβιβασθεί σε ελληνικό έδαφος, σε κατάλληλο χρόνο και τόπο των έναντι τουρκικών παραλίων, ώστε να μην υπάρχουν περιθώρια αντιδράσεως της τουρκικής ακτοφυλακής. Η εμπειρία δείχνει ότι μόνο τέτοιου είδους πρακτικές, αποδίδουν σε επίπεδο στατιστικών στοιχείων και ουσιαστικού αποτελέσματος.
- Σε επικοινωνιακό επίπεδο, θα ήταν ενδεχομένως χρήσιμος ο εφοδιασμός του στρατιωτικού προσωπικού με μάσκες προσώπου, ώστε να φαίνεται ότι η λήψη μέτρων σχετίζεται και με την απειλή που συνιστά ο κορονοϊός, τον οποίο πολύ πιθανώς μεταφέρουν οι λαθρομετανάστες.
- Επείγον εφοδιασμός των στρατιωτικών δυνάμεων με Μη Φονικά Όπλα για την εξουδετέρωση – αποτροπή πλήθους. Πέραν των συστημάτων που εκτοξεύουν ειδικά ισχυρά σφαιρίδια, στην κατηγορία υπάρχουν ακόμη και συστήματα “περιοχής”, όπως η “νάρκη” Μ5 (τύπου Claymore) που χαρακτηρίζεται Τμηματικό Πυρομαχικό Ελέγχου Πλήθους και εκτοξεύει 600 πλαστικά σφαιρίδια σε ευρεία περιοχή και σε απόσταση 30 μέτρων.
- Άλλο πρακτικό μέτρο υβριδικής φύσεως, είναι η τεχνική υπερχείλιση του ποταμού, όπως έχει συμβεί αρκετές φορές στο παρελθόν, ώστε να μεγαλώσει το φυσικό κώλυμα που συνιστά ο Έβρος.
- Μεταφορά μεγαφωνικών συσκευών για την δημιουργία αφόρητου θορύβου στα σημεία συγκεντρώσεων της μεθορίου, ώστε οι μάζες των λαθρομεταναστών να υποχρεωθούν σε απομάκρυνση και να στερηθούν ξεκούρασης στην διάρκεια ημέρας και νύκτας, με σκοπό την εξάντλησή τους. Αντίστοιχη λήψη μέτρων προστασίας για το στρατιωτικό και αστυνομικό προσωπικό.
Η ανυπαρξία μέτρων Υβριδικής Φύσεως για την αντιμετώπιση του Υβριδικού Πολέμου που εφαρμόζει η Τουρκία, οφείλεται καθαρά στην κυβέρνηση. Οι κυβερνώντες θα πρέπει να αντιληφθούν ότι είναι οι απόλυτοι φορείς της Ευθύνης για την αντιμετώπιση κάθε καταστάσεως. Και εφόσον στην προκειμένη περίπτωση η κατάσταση είναι τέτοια που απαιτεί ασυνήθιστα μέτρα, πρέπει να καταφύγουν άμεσα σε αυτά, ανεξαρτήτως πολιτικών ευαισθησιών και ισορροπιών. Διαφορετικά, δεν θα είναι παρά ανεύθυνοι και υπόλογοι για την ζημιά που θα προκληθεί.
