Γράφει ο Δρ. Πέτρος Σαββίδης
Η 7η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού (Μ/Κ ΤΑΞ ΠΖ) της Εθνικής Φρουράς που εδρεύει στις ελεύθερες περιοχές της επαρχίας Αμμοχώστου, είναι ξεχωριστή για διάφορους λόγους, δημογραφικούς, επιχειρησιακούς και γεωπολιτικούς. Η παρεμβολή της βρετανικής βάσης Δεκελείας – Αγίου Νικόλαου και η «αποκοπή» της περιοχής Κοκκινοχωριών από τα υπόλοιπα ελεύθερα εδάφη της Δημοκρατίας, αποτελεί κυρίαρχο στοιχείο της ιδιαιτερότητας της Ταξιαρχίας.
Η αστυνόμευση των 16,2 χλμ. του αυτοκινητόδρομου Α3 (Λάρνακας – Αγίας Νάπας), που διαπερνά το έδαφος της ανατολικής βρετανικής βάσης, από την Κυπριακή Αστυνομία και η διασφάλιση της ελεύθερης διακίνησης σε περιόδους κρίσεως ή επιχειρήσεων, θα έπρεπε να έχει εξασφαλιστεί από την Κυπριακή Δημοκρατία, λαμβάνοντας υπόψη ότι το έδαφος των βρετανικών βάσεων στην Κύπρο μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους Βρετανούς, αποκλειστικά, για στρατιωτικούς σκοπούς και στερείται οποιονδήποτε πολιτικών, οικονομικών ή άλλων προνομίων. Όπως εξασφαλίζεται, με τη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης, η ελεύθερη διακίνηση βρετανικών στρατιωτικών τμημάτων, μεταξύ των δυο βρετανικών βάσεων και άλλων σημαντικών στρατιωτικών εγκαταστάσεων (π.χ. ραντάρ Τροόδους), διαμέσου των οδών της Δημοκρατίας, ανάλογη αμοιβαιότητα θα έπρεπε να εφαρμοστεί στους αυτοκινητόδρομους που διαπερνούν το έδαφος των δύο βάσεων, δηλαδή τον Α3 προς Αγία Νάπα και τον A6 για Πάφο. Το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, και το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, επικαλούμενα τις αυξημένες ανάγκες διακίνησης και ασφάλειας που επικρατούν σήμερα στο νησί –60 χρόνια μετά την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας και της ίδρυσης των βρετανικών βάσεων– θα έπρεπε να προβούν σε αντίστοιχες συμφωνίες με τη διοίκηση των βρετανικών βάσεων (SBAA).
Το πρώτο, λοιπόν, χαρακτηριστικό της Ταξιαρχίας είναι η διασφάλιση, εκ μέρους του ΓΕΕΦ, της επιχειρησιακής αυτάρκειάς της, σε επίπεδο προσωπικού, οπλικών συστημάτων και άλλων υλικών. Αυτή η αυτονομία αντανακλάται στην οργανική της συγκρότηση και τα οπλικά συστήματα που διαθέτει σήμερα, τα οποία διαφέρουν από τη συγκρότηση των υπολοίπων μηχανοκίνητων ταξιαρχιών της ΕΦ.
Ένα δεύτερο χαρακτηριστικό της 7ης Μ/Κ ΤΑΞ ΠΖ είναι το γεγονός ότι η μεγάλη πλειοψηφία του μόνιμου προσωπικού, και το σύνολο του κληρωτού και του επιστρατευόμενου προσωπικού της προέρχεται από τις ελεύθερες περιοχές Αμμοχώστου. Αντίθετα με τους άλλους σχηματισμούς της ΕΦ, η μεγάλη δημογραφική ομοιογένεια που παρουσιάζει η Ταξιαρχία προσφέρει πολλαπλά οφέλη σε διοικητικό και επιχειρησιακό επίπεδο, αναδεικνύοντας το τοπικό στοιχείο ως συντελεστή ισχύος στον ιδιαίτερο αυτό Σχηματισμό. Η τοπική οικειότητα μεταξύ του προσωπικού –μόνιμου, κληρωτού και επιστρατευόμενου– και οι κοινές κοινωνικές συνήθειες και τα τοπικά έθιμα που μοιράζονται, δημιουργούν ισχυρούς, μακροχρόνιους, δεσμούς στις μονάδες της Ταξιαρχίας, ενώ οι σχέσεις της με τον τοπικό πληθυσμό είναι ιδιαίτερα στενές.
Η δημογραφική ιδιαιτερότητα της Ταξιαρχίας διαλαμβάνει και επιχειρησιακές προεκτάσεις, αφού το προσωπικό, λόγω της εγγύτητας της Προκεχωρημένης Γραμμής Άμυνας (ΠΓΑ) με τους χώρους διαμονής του, καλείται, στην ουσία, να υπερασπιστεί, σε περίπτωση κρίσεως ή πολεμικής σύρραξης, την οικογένειά του σε ένα αποφασιστικό αγώνα «υπέρ βωμών και εστιών». Επιπλέον, η πλούσια εμπλοκή του τοπικού πληθυσμού στον απελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ και ο φόρος αίματος που έχει προσφέρει, ενθαρρύνει ακόμη περισσότερο την «τοπικότητα» της Ταξιαρχίας.
Η επιχειρησιακή δραστηριοποίηση της Ταξιαρχίας κατά την πρόσφατη ΤΑΜΣ-ΤΑΑΣ «ΝΙΚΗΤΗΣ-ΔΗΜΗΤΡΑ 2021», περιελάμβανε την ενεργοποίηση του πολεμικού στρατηγείου σε εικονική περιοχή ανάπτυξης και του κινητού τακτικού στρατηγείου, όπως και του συνόλου των ενσύρματων και ασύρματων δικτύων της Ταξιαρχίας, για εφαρμογή των διαδικασιών του συστήματος Διοίκησης και Ελέγχου του Σχηματισμού. Έκτος της ενεργοποίησης του συστήματος διοικητικής μέριμνας και τροφοδοσίας της Ταξιαρχίας, που, όπως προαναφέρθηκε, βασίζεται στην τοπική αυτάρκεια, τμήματά της ασκήθηκαν σε αντικείμενα διπλής ενεργείας. Δηλαδή επιθετικές επιχειρήσεις μηχανοκίνητων δυνάμεων αποτελούμενων από τεθωρακισμένα οχήματα αναγνώρισης EE-9 Cascavel και τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού Renault VAB, υπό την κάλυψη εικονικών πυρών υποστήριξης από ενισχυμένη πυροβολαρχία οβιδοβόλων 105 χιλ. τύπου Μ56Α1 και πολλαπλών εκτοξευτών ρουκετών 128 χιλ. τύπου Μ63 Plamen. Οι αμυντικές επιχειρήσεις διαλαμβάναν την υπεράσπιση εικονικών σημείων στηρίγματος από ομάδες μάχης του τοπικού Τακτικού Συγκροτήματος Μάχης, ενισχυμένων με εποχούμενα στοιχεία αντιαρματικών εκτοξευτών πυραύλων MILAN, υπό την κάλυψη διμοιρίας βαρέων όλμων 120 χιλ. του οργανικού ΛΒΟ της Ταξιαρχίας. Κατά την άσκηση εξετάστηκαν διάφορα επιμέρους σενάρια ενώ, για επιχειρησιακούς λόγους, τα τμήματα ασκήθηκαν σε περιοχές ενδιαφέροντος σε αποστάσεις, μόλις ενός χιλιομέτρου από την ΠΓΑ.
Η άριστη γνώση της Ζώνης Επιχειρήσεων από το προσωπικό, λόγω της καταγωγής και των στενών σχέσεών του με την περιοχή, αποτελεί σημαντικό πλεονέκτημα για τις αμυνόμενες δυνάμεις της Ταξιαρχίας. Αντίθετα, το άγνωστο έδαφος, για τις κατοχικές δυνάμεις, γίνεται δυσκολότερο από την απουσία χαρακτηριστικών υψωμάτων ή εδαφικών εξάρσεων στην πεδινή περιοχή Κοκκινοχωριών, ενώ η οικιστική ομοιότητα μεταξύ των κοινοτήτων (ακόμη και των εκκλησιών), αυξάνει σημαντικά την πιθανότητα απώλειας του προσανατολισμού τους. Το ανατολικό τμήμα της περιοχής των επιχειρήσεων δεν πρέπει να θεωρείται ιδιαίτερα προσβάσιμο, από τις κατοχικές δυνάμεις, αφού το έδαφος καλύπτεται από εκτεταμένους κατοικημένους τόπους (Δερύνειας, Παραλιμνίου, Σωτήρας) και την παρεμβολή της λίμνης Παραλιμνίου. Το κεντρικό και δυτικό τμήμα, μεταξύ Δερύνειας – Φρενάρους – Αυγόρου προσφέρεται για εχθρικές εισχωρήσεις, όμως οι εκτεταμένοι κατοικημένοι τόποι μεταξύ της ΠΓΑ και του κύριου οδικού άξονα Α3, και η απουσία οπτικού πεδίου σε βάθος, δύνανται να αγκιστρώσουν τις επιτιθέμενες δυνάμεις σε ένα επικίνδυνο, γι’ αυτές, αγώνα εγγύς κατοικημένων τόπων.
Τα αμυνόμενα τμήματα της Ταξιαρχίας, εγκατεστημένα αμυντικά εντός των χωριών, δύνανται να προσβάλουν τις τουρκικές δυνάμεις με πυρά αντιαρματικών πυραύλων και ΠΑΟ από χώρους απόκρυψης εντός οικιών, καθώς και μαζικά πυρά πεδινού πυροβολικού και ρουκετών 128 χιλ. όπως και πυρών βαρέων όλμων 120 χιλ. Επιπλέον, ο αμυντικός αγώνας αναμένεται να είναι σφοδρός και αποφασιστικός αφού τόσο το μόνιμο και κληρωτό προσωπικό όσο και οι έφεδροι και οι εθνοφύλακες θα κληθούν να υπερασπισθούν τις οικίες και τις οικογένειές τους.
Οι δυνατότητες, όμως, της Ταξιαρχίας δεν περιορίζονται μόνο σε αμυντικό αγώνα. Υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, οι δυνάμεις ελιγμού της δύνανται να ενεργήσουν επιθετικά για εξασφάλιση επιχειρησιακού πλεονεκτήματος στην περιοχή της Ταξιαρχίας, διά της κατάληψης Αντικειμενικών Σκοπών (ΑΝΣΚ) εντός του κατεχόμενου εδάφους σε τοποθεσίες τακτικού ενδιαφέροντος. Άλλωστε, η θέα της κατεχόμενης πόλης της Αμμοχώστου αποτελεί μόνιμη υπενθύμιση του επιχειρησιακού προσανατολισμού της Ταξιαρχίας, ενώ το έμβλημά της, «Μετ’ ολίγων προς απαντάς», παρουσιάζει, κάθε άλλο παρά τυχαία, τον Τεύκρο, ιδρυτή της αρχαίας Σαλαμίνας Αμμοχώστου, να προτρέπει τους ολίγους να επιτύχουν τους στόχους τους…
