Στην ειδική συνεδρίαση σήμερα στην Βουλή, σχετικώς με την τροπολογία του ΥΠΕΘΑ για το πρόγραμμα αναβαθμίσεως των μαχητικών F-16, από τον Πρόεδρο της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας & Εξωτερικών Υποθέσεων Κωνσταντίνο Δουζίνα, ζητήθηκε η παράθεση απόψεων από τον κ. Ντέννη Πλέσσα, Αντιπρόεδρο Επιχειρηματικών Πρωτοβουλιών της Lockheed Martin. Παρακάτω παρουσιάζονται τα κύρια στοιχεία από την παράθεση των απόψεων του κ. Πλέσσα.
Διακρατική Διαδικασία FMS του Προγράμματος Αναβάθμισης των Μαχητικών F-16 της ΠΑ και Προγράμματα Ασφάλειας Εφοδιασμού και Πληροφοριών
ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ – ΑΝΑΛΥΣΗ LOA
1. Η αναγκαιότητα του εν λόγω προγράμματος δεν έχει αμφισβητηθεί από καμία πολιτική πλευρά, ούτε από καμία πολιτική ή στρατιωτική ηγεσία από το 2009.
2. Το εν λόγω πρόγραμμα λόγω της υψηλής διαβάθμισης και των τεχνικών του χαρακτηριστικών, υλοποιείται μέσω διακρατικής συμφωνίας με την κυβέρνηση των ΗΠΑ (Letter of Offer and Acceptance – LOA).
3. Το κόστος της LOA για την αναβάθμιση των F-16 ανέρχεται σε 1,528 δις δολάρια, εκ των οποίων 998 εκατομμύρια δολάρια είναι το συμβόλαιο της Lockheed Martin με την Αμερικανική κυβέρνηση και τα εναπομείναντα 530 εκατομμύρια δολάρια είναι το κόστος των υπηρεσιών και υλικών που προσφέρει η Αμερικανική κυβέρνηση (USAF).
4. Οι τιμές όλων των LOA, βάσει της Αμερικανικής νομοθεσίας, είναι προϋπολογιστικές ενώ χαρακτηρίζονται ως δίκαιες και λογικές (fair and reasonable). Οι τελικές τιμές δε είναι οι ίδιες που θα προμηθευόταν η Αμερικανική Κυβέρνηση για τις δικές της Ένοπλες Δυνάμεις. Η χώρα που συνάπτει την διακρατική συμφωνία πάντα πληρώνει τις πραγματικές τιμές και όχι τις προϋπολογιστικές. Η διαδικασία LOA του FMS (Foreign Military Sales) διασφαλίζει λοιπόν τόσο την απόλυτη διαφάνεια του προγράμματος όσο και την υλοποίησή του εντός των τεθέντων τεχνικών προδιαγραφών, αλλά και του κόστους που έχει ήδη προσδιορισθεί ως ανωτέρω.
5. Τα αναβαθμισμένα Α/Φ F-16 με ραντάρ ηλεκτρονικής σάρωσης (AESA) και συστήματα δικτυοκεντρικής επικοινωνίας LINK 16 δημιουργούν ένα αποτελεσματικό στόλο για την αντιμετώπιση των ήδη αναβαθμισμένων τουρκικών F-16 και πλήρως διαλειτουργικό και έτοιμο να συνεργασθεί με αεροσκάφη 5ης γενιάς F-35 στο μέλλον.
6. Η αναβάθμιση θα επιλύσει επίσης σε μέγιστο βαθμό τα προβλήματα διαθεσιμότητας των αεροσκαφών μας τα οποία αναμένεται να οξυνθούν λόγω παλαιότητας των συστημάτων τους με ταυτόχρονη αύξηση του κόστους συντήρησης, σε περίπτωση μη αναβάθμισής τους. Οιαδήποτε προσπάθεια για αναβάθμιση αεροσκαφών στο μέλλον θα είναι πολύ ακριβότερη ως και αβέβαιη.
7. Επιπρόσθετα, τα συστήματα που θα αφαιρεθούν από τα 85 αναβαθμισμένα αεροσκάφη δύναται να πωληθούν σε άλλους χρήστες, ή να χρησιμοποιηθούν από την ΠΑ. Εκτιμάται ότι ενδεχόμενη πώληση του συνόλου ή μέρους των αφαιρεθέντων συστημάτων και εξαρτημάτων, μπορεί να αποφέρει από $80-150 εκ. Στην περίπτωση που αποφασιστεί η πώληση μέρους αυτών, τα υπόλοιπα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ενδεχόμενη αναβάθμιση και των 38 Α/Φ BLK 50 (Peace Xenia II), ανεβάζοντας έτσι τον συνολικό αριθμό των αναβαθμισμένων αεροσκαφών σε 123.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΕΦΟΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
8. Στο Letter of Request για το Letter Of Acceptance (LOR/LOA) του προγράμματος εκσυγχρονισμού των αεροσκαφών F-16 ζητήθηκε από την ελληνική πλευρά (παράγραφος 13: Greek Defense Industry Participation) η εμπλοκή της Ελληνικής βιομηχανίας στο πρόγραμμα της αναβάθμισης καθώς επίσης η εταιρεία Lockheed Martin να αναλάβει πρωτοβουλίες για την υλοποίηση προγραμμάτων υποστήριξης της βιομηχανικής βάσης της χώρας εντός του θεσμοθετημένου πλαισίου για την ασφάλεια του εφοδιασμού και των πληροφοριών των Ενόπλων Δυνάμεων (βλ. Άρθρο 3, Ν.3978/11 και ΕΑΒΣ).
9. Με δεδομένο ότι η σύμβαση για το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των αεροσκαφών F-16 υπεγράφη, όπως προαναφέρθηκε υπό το καθεστώς του ν.3978/11 και με τροποποίηση της υπάρχουσας διακρατικής συμφωνίας LOA GR-D-SNY της τελευταίας αγοράς των εν λόγω αεροσκαφών, η θέση της Lockheed Martin, για την ομαλή εξέλιξη του προγράμματος στη χώρα (απαίτηση υποδομών σε ΕΑΒ, συναφείς δυνατότητες σε εγχώρια βιομηχανία, επιχειρησιακές απαιτήσεις Ενόπλων Δυνάμεων κ.λπ.) ήταν να αναλάβει σχετική δέσμευση για την ικανοποίησή τους η οποία εκφράστηκε με το Μνημόνιο Συμφωνίας (17/8/18) με τη ΓΔΑΕΕ.
10. Πέραν των ανωτέρω, το ΥΠΕΘΑ έθεσε ως στόχο την περαίωση της σύμβασης ΑΩ 16/00 και την εξασφάλιση της επιτυχίας του προγράμματος του εκσυγχρονισμού και της μέγιστης δυνατής επιστροφής στη χώρα της αμυντικής επένδυσης με την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας (κυρίως της ΕΑΒ) και των ενόπλων δυνάμεων.
11. Στις προηγούμενες συμφωνίες απόκτησης F-16 (Peace Xenia III & IV) και πριν την υπογραφή της συμφωνίας για την αναβάθμιση και την κατάργηση των προγραμμάτων ΑΩ από την ισχύουσα νομοθεσία, η Lockheed Martin είχε αναλάβει την υποχρέωση, από τις συμβάσεις απόκτησης μαχητικών F-16 του 2000 και 2005 την παροχή προγραμμάτων ΑΩ που απορρέουν από αυτές συμμορφούμενη πλήρως με το τότε ισχύον θεσμικό πλαίσιο του Υπουργείου Άμυνας.
12. Η σύμβαση ΑΩ 16/00 (που σχετίζεται με τα προγράμματα απόκτησης μαχητικών F-16 Peace Xenia III & IV, τα οποία τώρα αναβαθμίζονται), από την υπογραφή της μέχρι σήμερα αναθεωρήθηκε πολλές φορές από όλες τις κυβερνήσεις (ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και την σημερινή), προκειμένου να εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη υλοποίησή της και να κατοχυρώνονται τα συμφέροντα του Δημοσίου.
13. Η εταιρεία Lockheed Martin έχει ως σήμερα υλοποιήσει το σύνολο των προγραμμάτων ΑΩ για τις προηγούμενες συμβάσεις. Μάλιστα, η εταιρεία έχει σήμερα πέραν της υποχρέωσής της, πλεονάζουσες πιστώσεις άνω των 604.388.077 δολαρίων που απορρέουν από την συμπαραγωγή των δομικών τμημάτων των αεροσκαφών C-130J και F-16, τις οποίες και ζήτησε να της «πιστωθούν/αναγνωρισθούν» στο πλαίσιο της αναβάθμισης των μαχητικών F-16. Το συγκεκριμένο ποσό θεωρείται ως «χρωστούμενο» από το Υπουργείο αν και δεν υπήρχε συμβατική υποχρέωση από πλευράς της εταιρείας.
14. Σε ό,τι αφορά τώρα στο πρόγραμμα αναβάθμισης μαχητικών F-16, τούτο έχει δομηθεί από την Αμερικανική κυβέρνηση και την κατασκευάστρια εταιρεία των F-16 Lockheed Martin με τέτοιο τρόπο που να μεγιστοποιείται η συμμετοχή της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας αλλά και να διασφαλίζεται πλήρως η ασφάλεια του εφοδιασμού και πληροφοριών του οπλικού συστήματος, όπως ζητήθηκε από το ΥΠΕΘΑ και την ΓΔΑΕΕ.
15. Είναι χαρακτηριστικό ότι η εγχώρια αμυντική βιομηχανία πρόκειται να υλοποιήσει όλες τις φάσεις του προγράμματος στην Ελλάδα πλην της σχεδίασης και ανάπτυξης, της αγοράς των επί μέρους ηλεκτρονικών συσκευών και της ανάπτυξης του απαιτούμενου λογισμικού που θα πραγματοποιηθούν από την κατασκευάστρια εταιρεία στις ΗΠΑ. Με τον τρόπο αυτό η εγχώρια βιομηχανία θα διασφαλίσει έργο πολλών δεκάδων εκατομμυρίων δολαρίων από την ενεργό συμμετοχή της στο πρόγραμμα. Πρέπει να τονισθεί ότι πλην ενός πρωτοτύπου αεροσκάφους κανένα άλλο F-16 δεν πρόκειται να φύγει από την Ελλάδα προκειμένου να υποστεί οποιεσδήποτε εργασίες αναβάθμισης στις ΗΠΑ. Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι προ 8 – 10 ετών η ΕΑΒ με την τεχνική υποστήριξη της Lockheed Martin πραγματοποίησε την αναβάθμιση 90 περίπου αεροσκαφών F-16 της USAF, μέσω της οποίας αποκτήθηκε και η σχετική εμπειρία/ τεχνογνωσία.
16. Πλην της ΕΑΒ, αρκετές ελληνικές βιομηχανίες αμυντικού υλικού πρόκειται να εμπλακούν ενεργά στο πρόγραμμα προσφέροντας υπο-κατασκευαστικό έργο υποστήριξης της εν λόγω αναβάθμισης (σχεδίαση και κατασκευή καλωδιώσεων, σχεδίαση και κατασκευή δομικών τμημάτων υποστήριξης, ειδικών εργαλείων, κ.α.).
17. Για να επιτευχθούν όλα τα ανωτέρω και για την καλύτερη αξιοποίηση των αναβαθμισμένων F-16 είναι απαραίτητη η υλοποίηση του συνόλου των προγραμμάτων ασφάλειας εφοδιασμού και πληροφοριών (Security of Supply and Information -SSI), τα οποία έχουν επιλεγεί μετά από προτάσεις των Γενικών Επιτελείων των Ενόπλων Δυνάμεων σε συνεργασία με την Lockheed, ως κατωτέρω πίνακα:
ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΕΦΟΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ (ΑΕΠ) ΑΞΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
(δολάρια ΗΠΑ)
1 Εγκατάσταση Συλλογών Αναβάθμισης (kits) Αεροσκαφών από την ΕΑΒ
2 Κατασκευή Επιπλέον Υποσυγκροτημάτων Αεροσκαφών από την ΕΑΒ
3 Κατασκευή Καλωδιώσεων Αναβάθμισης Αεροσκαφών
4 Παροχή Τεχνικής Υποστήριξης κατά την Αναβάθμιση Αεροσκαφών
5 Συναρμολόγηση και Δοκιμές Ηλεκτρονικών Αεροσκαφών
Σύνολο Βιομηχανικής Συμμετοχής (ΕΑΒ/Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία) 185.000.000
6 Δυνατότητα Εργοστασιακής Συντήρησης Κινητήρων για την κάλυψη άμεσων επιχειρησιακών αναγκών των Ενόπλων Δυνάμεων (ΕΔ)
7 Εγκαθίδρυση Δυνατότητας Ανάλυσης Αστοχιών και Διακρίβωση Σύνθεσης Υλικών για τις ΕΔ
8 Υποστήριξη Ετοιμότητας Επιχειρησιακών Μονάδων με έργα υποδομών για τις ΕΔ
9 Δίκτυο-Κεντρικές Επιχειρήσεις για την εκμετάλλευση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων των αναβαθμισμένων αεροσκαφών και άλλων μέσων για τις ΕΔ
10 Εγκαθίδρυση Δυνατότητας Εργοστασιακής Συντήρησης με Ανοδίωση στην ΕΑΒ (χημικές κατεργασίες μετάλλων)
11 Εγκαθίδρυση Δυνατότητας Εργοστασιακής Συντήρησης Υγρού Αποχρωματισμού και Χρώσης αεροσκαφών στην ΕΑΒ
12 Αναβάθμιση Εργοστασιακής Συντήρησης Ξηρού Αποχρωματισμού και Χρώσης αεροσκαφών στην ΕΑΒ
Σύνολο Ανάπτυξης Υποδομών και Επιχειρησιακών Δυνατοτήτων των ΕΔ 78.710.000
Γενικό Σύνολο 263.710.000
Ο λόγος που δεν παρασχέθηκαν τα επιμέρους προϋπολογιστικά κόστη, είναι ότι πολλά εξ αυτών θα ανατεθούν μετά από διαγωνιστική διαδικασία, ως εκ τούτου δεν είναι σωστό να αποκαλύψουμε λεπτομέρειες κόστους ανά πρόγραμμα, στην παρούσα φάση.
18. Για το σύνολο δε αυτών των προγραμμάτων η χώρα δεν επιβαρύνεται με κανένα πρόσθετο κόστος και αυτό είναι το σημαντικότερο. Τα συγκεκριμένα προγράμματα θα υλοποιηθούν στα πλαίσια της ήδη υπογεγραμμένης LOA που έχει εγκριθεί τόσο από τις αρμόδιες κοινοβουλευτικές επιτροπές όσο και από το ΚΥΣΕΑ. Ενδεχόμενη δε άρνηση της Ελληνικής πλευράς να υλοποιηθούν τα προγράμματα Ασφάλειας Εφοδιασμού και Πληροφοριών δεν θα διαφοροποιήσει το συνολικό κόστος της διακρατικής συμφωνίας.
19. Η κατανομή των προγραμμάτων της πρότασης έτσι ώστε να εξασφαλίζουν στον μέγιστο δυνατό βαθμό τις επιδιώξεις και τους σκοπούς της ασφάλειας του εφοδιασμού και των πληροφοριών, φαίνεται αναλυτικά στο κατωτέρω διάγραμμα:
20. Η Lockheed Martin Aeronautics υλοποιεί πάντοτε προγράμματα με απόλυτη διαφάνεια, ακολουθώντας διαγωνιστικές διαδικασίες για αυτά που ανατίθενται σε ιδιωτικές εταιρείες. Δεν ακολουθούνται διαγωνιστικές διαδικασίες για τις αναθέσεις σε κρατικές αμυντικές βιομηχανίες (όπως η ΕΑΒ, με προφανή σκοπό το συμφέρον του ελληνικού Δημοσίου) ή εφόσον αποδεδειγμένα υπάρχει μόνον ένας εξουσιοδοτημένος κατασκευαστής για την υλοποίηση του προγράμματος.
21. Συνοψίζοντας λοιπόν είναι προφανές ότι χωρίς άλλη οικονομική επιβάρυνση (πέραν της ήδη εγκεκριμένης οροφής της διακρατικής συμφωνίας) η εγχώρια βιομηχανία θα ωφεληθεί σε σημαντικό βαθμό με:
• Διασφάλιση εκατοντάδων θέσεων εργασίας τόσο στην ΕΑΒ όσο και σε αρκετές ιδιωτικές εταιρείες για πολλά χρόνια.
• Συνέχιση της Συμπαραγωγής των συγκροτημάτων των F-16 και C-130J στην ΕΑΒ.
• Επενδύσεις για την υποστήριξη των επιχειρησιακών δυνατοτήτων των ΕΔ καθώς επίσης και στην αναβάθμιση των τεχνολογικών δυνατοτήτων της ΕΑΒ τους στα πλαίσια της Ασφάλειας Εφοδιασμού και Πληροφοριών (SSI).
• Παροχή Πρόσθετης Τεχνογνωσίας και εκμετάλλευση ανεπτυγμένων υποδομών.
• Δυνατότητα διεκδίκησης παρόμοιων Συμβολαίων Αναβαθμίσεων για τρίτες χώρες.
• Ολοκληρωμένο πακέτο βιομηχανικής συμμετοχής.
