Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Οι εξελίξεις σε διπλωματικό επίπεδο το Σάββατο 5 Μαρτίου, δεκάτη ημέρα του πολέμου στην Ουκρανία, είχαν ίσως κάτι να δείξουν.
Ο πρόεδρος Πούτιν, αναφέρθηκε σε διαφορετικές εναλλακτικές επιλογές για την αποστρατιωτικοποίηση της Ουκρανίας που έχουν τεθεί υπ’ όψιν του Κιέβου, απείλησε εμμέσως πλην σαφώς τον πρόεδρο Ζελένσκι ότι αν συνεχίσει να αρνείται τους ρωσικούς όρους διακινδυνεύει ακόμη και την εξαφάνιση της Ουκρανίας ως κρατική οντότητα μελλοντικώς, ενώ χαρακτήρισε της κυρώσεις της Δύσεως ως πράξη κηρύξεως πολέμου στην Ρωσία.
Ο υπουργός Εξωτερικών Λαβρώφ, σχεδόν ειρωνεύτηκε την κυβέρνηση Ζελένσκι ως προς τις ελπίδες που στήριξε στο ΝΑΤΟ για να αποφύγει το μοιραίο, διαπιστώνοντας τώρα ότι το ΝΑΤΟ δεν βρίσκεται δίπλα του. Το ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών, εξέδωσε ανακοίνωση ζητώντας από ΝΑΤΟ και ΕΕ να διακόψουν την μεταφορά όπλων στην Ουκρανία και ιδίως φορητών αντιαεροπορικών στοιχείων Stinger, σημειώνοντας τον κίνδυνο να περιέλθουν στην κατοχή τρομοκρατών.
Ο πρόεδρος Ζελένσκι, εξέφρασε την έντονη απογοήτευσή του από το ΝΑΤΟ και την Δύση γενικότερα για την έλλειψη ενεργότερης συμπαράστασης, εκδήλωσε δε την “κραυγή αγωνίας” του, με την διατύπωση του δραματικού συνθήματος “Εάν πέσει η Ουκρανία, θα πέσει η Ευρώπη“.
Τα ανωτέρω, υποδηλώνουν σε έναν βαθμό το “πνεύμα” στο οποίο κινούνται οι ζυμώσεις σε επίπεδο διαπραγματεύσεως των δύο πλευρών.
Τα περί εναλλακτικών επιλογών ως προς την αποστρατιωτικοποίηση, περιστρέφονται προφανώς γύρω από τα εδάφη που θα καταληφθούν από τις ρωσικές δυνάμεις και την σχέση αυτών μελλοντικώς, με την Ουκρανία που επιθυμεί η Μόσχα. Εάν επί παραδείγματι η ανατολική χώρα προσαρτηθεί με κάποιον τρόπο στην Ρωσία ή κηρυχθεί εν συνόλω ή μερικώς ανεξάρτητη δημοκρατία, τότε η ελεύθερη δυτικώς του Δνειπέρου Ουκρανία θα μπορεί ίσως να διαπραγματευθεί ένα καθεστώς ουδετερότητος – αποστρατιωτικοποιήσεως. Επί της ουσίας, ο πρόεδρος Πούτιν αντιλαμβάνεται ότι η συνθηκολόγηση του προέδρου Ζελένσκι προσφέρει και την μόνη επιλογή να γίνει πολιτικώς αποδεκτή η “επόμενη ημέρα” για την χώρα. Αρκεί αυτός να δεχθεί, ότι το ΝΑΤΟ και η Δύση, δεν μπορούν εμπράκτως να αποτρέψουν την στρατιωτική έκβαση του πολέμου.
Ο πρόεδρος Ζελένσκι, προφανώς θορυβημένος από την έμμεση και μάλλον περιορισμένη μόνο στρατιωτική στήριξη που έχει λάβει μέχρι σήμερα, εκτιμά και αξιολογεί την κατάσταση. Το Σάββατο απευθύνθηκε στην Γερουσία των ΗΠΑ, ζητώντας την ενίσχυση με πολεμικό υλικό, μεταξύ των οποίων μαχητικά αεροπλάνα. Αν και αυτή η υπόθεση εγέρθηκε εδώ και ημέρες, ακόμη δεν έχει αναφερθεί κάποια χειροπιαστή πρόοδος αλλά σημαίνουσες προσωπικότητες της Γερουσίας είπαν ότι η αποστολή μαχητικών αεροπλάνων θα αποτελέσει προτεραιότητα. Την ίδια ημέρα, συναντήθηκαν οι υπουργοί Εξωτερικών ΗΠΑ και Ουκρανίας.
Το αμέσως επόμενο διήμερο, μπορεί να θεωρηθεί κρίσιμο χρονικό διάστημα σε πολιτικό επίπεδο, ως προς την εκτίμηση που θα σχηματίσει η κυβέρνηση Ζελένσκι για τον βαθμό στρατιωτικής βοηθείας που μπορεί να αναμένει, σε συνδυασμό με την εξέλιξη της στρατιωτικής καταστάσεως. Από αυτά τα δύο, θα εξαρτηθεί η συνολική εκτίμηση στην οποία θα καταλήξει, για την προοπτική του πολέμου και τα περιθώρια αντιστάσεως των ουκρανικών δυνάμεων. Εάν η εξωτερική στρατιωτική βοήθεια δεν κριθεί επαρκής, δεν αποκλείεται μια συνθηκολόγηση κατά την ερχομένη εβδομάδα.
Σε στρατιωτικό επίπεδο, στο νότιο μέτωπο, όπου δεν αντιμετωπίζονται ισχυρές δυνάμεις, υπάρχει πρόοδος των ρωσικών δυνάμεων κυρίως προς δυσμάς. Στις 5 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε ακόμη και αεροκίνητη ενέργεια περιορισμένης κλίμακος, περί τα 60 χλμ. βορειοδυτικώς Mykolaiv ενώ προώθηση γίνεται προς το τρίτο κατά σειρά εργοστάσιο πυρηνικής ενεργείας της χώρας, περί τα 120 χλμ. βορείως της πόλεως.
Με την Μαριούπολη υπό πολιορκία ανατολικότερα, στα άλλα μέτωπα δεν υπήρξαν δραματικές εξελίξεις και στα μεγάλα αστικά κέντρα Χάρκοβο, Τσερνίχιβ και Κίεβο, συνεχίσθηκε η περίσχεση από τις ρωσικές δυνάμεις. Από πλευράς προόδου, ενώ δυτικώς Κιέβου οι ρωσικές δυνάμεις συγκρατούνται σε προάστια που απέχουν 20 χλμ. περίπου από το κέντρο της πρωτευούσης, προωθημένες ρωσικές δυνάμεις προσεγγίζουν και από ανατολικά.
Η αυξημένη δραστηριότητα της Ρωσικής Αεροπορίας το τελευταίο διήμερο, πιθανώς εκδηλώθηκε για να καλυφθεί η σχετική στασιμότητα στους άξονες επιθέσεως από βορρά και ανατολάς. Φυσιολογική συνέπεια ήταν ένας αυξημένος αριθμός απωλειών αλλά τα αποτελέσματα της ρωσικής αεροπορικής δράσης δεν κρίνονται καίριας σημασίας από την πλευρά του αμυνομένου.
Εάν τις τελευταίες ημέρες οι ρωσικές δυνάμεις ενέτειναν την αεροπορική δράση και αναδιοργανώθηκαν ενώ συνέχισαν την αργή πρόοδο στους άξονες εισβολής, ίσως από την Κυριακή ή την Δευτέρα εκδηλωθεί ανανέωση της επιθετικής προσπαθείας, ώστε να ασκηθεί επιπλέον πίεση και εν όψει του τρίτου γύρου διαπραγματεύσεων που έχει ορισθεί για την Δευτέρα 7 Μαρτίου.
