Eπίθεση στις ΗΠΑ εξαπέλυσε o εκπρόσωπος του κόμματος του Ερντογάν με αφορμή την προμήθεια συστοιχιών του συστήματος αεροπορικής άμυνας S-400 από τη Ρωσία. Όπως τόνισε ο Ομέρ Τσελίκ, εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, το S-400 αποτελεί «ζήτημα εθνικής ασφάλειας» για την Τουρκία.
«H αμφισβήτηση της συμμετοχής της Τουρκίας στο πρόγραμμα του F-35 είναι σαν να αμφισβητεί κανείς τα κοινά σχέδια του NATO και τη συλλογική έννοια της ασφάλειας», τόνισε ο εκπρόσωπος του κόμματος του Ερντογάν σε δημοσιογράφους στην Άγκυρα. «Οι ΗΠΑ δεν πρέπει να μετατρέψουν τον ανταγωνισμό τους στην αγορά όπλων, σε ζήτημα της συμμαχίας του ΝΑΤΟ», πρόσθεσε.
Στο μεταξύ ενώ πλησιάζει η ημερομηνία παραλαβής του συστήματος στην Τουρκία, οι επιτελείς της Πολεμικής Αεροπορίας επεξεργάζονται ήδη σενάρια προκειμένου να αντιμετωπίσουν την απειλή που αυτό αντιπροσωπεύει στις αεροπορικές επιχειρήσεις στο Αιγαίο. Πόσο επικίνδυνο όμως είναι στην πραγματικότητα το S-400;
«Game changer» στη Συρία
Ενδεικτικό των ικανοτήτων του συστήματος είναι η εμπειρία που αποκόμισαν οι συμμαχικές αεροπορικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων στη Συρία. Το S-400 γνωστό με την ονομασία “Triumf” (ονομασία ΝΑΤΟ SA-21 “Growler,”) είναι παγκοσμίως το πιο ικανό αντιαεροπορικό σύστημα μεγάλου βεληνεκούς.
Αντιδρώντας μετά την κατάρριψη ενός μαχητικού κρούσης Su-24M από τουρκικό F-16C στις 24 Νοεμβρίου 2015 (στα όρια του συρακού εναέριου χώρου με την Τουρκία), η Μόσχα ανακοίνωσε αλλαγές στη διεξαγωγή αεροπορικών επιχειρήσεων της Ρωσικής Αεροπορίας στην ευρύτερη περιοχή. Μεταξύ αυτών, οι κυριότερες ήταν η συνοδεία όλων των βομβαρδιστικών από μαχητικά αεροσκάφη και η άμεση ανάπτυξη συστοιχίας S-400, με εντολές την εμπλοκή οποιουδήποτε στόχου απειλεί ρωσικά αεροσκάφη. Αυτό ήταν και το σημείο που οι συνθήκες άλλαξαν δραματικά για τις επιχειρήσεις όλων των χωρών που επιχειρούσαν στην περιοχή μεταξύ των οποίων η Βρετανία, η Γαλλία και φυσικά οι ΗΠΑ.
Ήταν η πρώτη φορά που δυτικές δυνάμεις ήλθαν σχεδόν αντιμέτωπες με το SA-21 που κατασκευάζει το σχεδιαστικό γραφείο Almaz – Antey και βρίσκεται σε υπηρεσία από το 2007. Το σύστημα είναι ικανό να καταρρίπτει εναέριους στόχους μέχρι αποστάσεις 250 χλμ. προς το παρόν, με αποτέλεσμα να θέσει άμεση και ευθεία απειλή για τις πτήσεις μαχητικών του Αμερικανικού Ναυτικού και της Αεροπορίας σε ένα σημαντικό τμήμα του συριακού εναέριου χώρου.
Μια «τρομακτική» προοπτική
Ενδεικτική είναι η άποψη του Tyson Wetzel, απόφοιτου και πρώην εκπαιδευτή του Σχολείου Όπλων Τακτικής της Αμερικανικής Αεροπορίας (USAF Fighter Weapons School) ο οποίος ανέλυσε τις τακτικές και στρατηγικές επιπλοκές μετά την ανάπτυξη του S-400 στη Συρία. Με απλά λόγια, αναφέρει ότι η αντιμετώπισή του είναι μια αρκετά «τρομακτική» προοπτική καθώς όταν οι Ρώσοι κατέστησαν επιχειρησιακό το “SA-21” στην βάση Hmeymim κοντά στη Λατάκια, αποκλείστηκε πρακτικά ολόκληρος ο ανατολικός τομέας του συριακού εναέριου χώρου.
Μοναδικό μέσο περιορισμού της αποτελεσματικότητας του S-400 για όλα τα μαχητικά που συμμετείχαν στην Επιχείρηση INHERENT RESOLVE, ήταν να τεθούν υπό την κάλυψη των μαχητικών ηλεκτρονικού πολέμου EA-18G Growler του Αμερικανικού Ναυτικού, που διαθέτουν εξελιγμένες ικανότητες ηλεκτρονικών παρεμβολών. Και αυτό, σύμφωνα με τους Αμερικανούς χειριστές, δεν ήταν «ούτε κατά διάνοια ενθαρρυντικό», για οποιονδήποτε πετούσε πάνω από τη Συρία..
Παρόλα αυτά ενώ σύμφωνα με διεθνή πρακτορεία ειδήσεων τα μαχητικά των ΗΠΑ σταμάτησαν να πραγματοποιούν πτήσεις σε όλο το εύρος του συριακού εναέριου χώρου, όλοι γνωρίζουν ότι κάτι τέτοιο δεν συνέβη ποτέ στην πραγματικότητα. Η δραστηριότητα συνεχίστηκε με αμείωτο ρυθμό και μετά την ανάπτυξη του S-400, όπως συνέβαινε και προηγουμένως με το συριακό σύστημα SA-5, που τα μαχητικά των ΗΠΑ επιχειρούσαν εντός του βεληνεκούς των βλημάτων του. Η διαφορά ήταν ότι τα αμερικανικά μαχητικά εκτέθηκαν σε πολύ μεγαλύτερο επίπεδο απειλής και ήταν πλέον ιδιαίτερα ευάλωτα σε περίπτωση κλιμάκωσης και για όσο διάστημα το S-400 διατηρούσε επιχειρησιακή ικανότητα μέχρι να εξουδετερωθεί από βλήματα Stand Off.
Η ΠΑ απέναντι στη νέα απειλή
Κάτι αντίστοιχο θα ισχύσει και για την ΠΑ, εφόσον η Τουρκία τελικά παραλάβει και θέσει σε επιχειρησιακή ετοιμότητα το σύστημα S-400, το οποίο έχει παραγγείλει από τη Ρωσία. Πολλά θα εξαρτηθούν από την θέση που θα αναπτυχθεί το σύστημα αν και είναι λογικό να αναμένεται ότι κάτι τέτοιο θα γίνει στην ευρύτερη περιοχή των μικρασιατικών ακτών, προκειμένου να καλύψει όσο το δυνατό μεγαλύτερο μέρος του Αιγαίου και κατ’ επέκταση του Εθνικού Εναέριου Χώρου.
Η διεξαγωγή επιχειρήσεων πλέον θα μεταβληθεί, καθώς ήδη από ειρηνική περίοδο θα πραγματοποιείται στο μεγαλύτερο τμήμα της εντός του φακέλου εμπλοκής (ΜΕΖ) του S-400 με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Πρακτικά, τα μαχητικά της ΠΑ θα μπορούν ανά πάσα στιγμή να στοχοποιηθούν δημιουργώντας «ασφυκτικά» δεδομένα για τον επιχειρησιακό σχεδιασμό, που θα πρέπει αναγκαστικά να επικεντρωθεί στην εξουδετέρωσή του, προτού συνεχίσει σε οποιοδήποτε άλλο αντικειμενικό σκοπό.
Ο Τσαβούσογλου επιβεβαίωσε ότι η τουρκική σύμβαση αφορά ένα μόνο σύστημα S-400
Και αντίθετα με τα μαχητικά των ΗΠΑ, δεν υφίσταται κάποιος εξειδικευμένος τύπος ηλεκτρονικού πολέμου όπως το EA-18G, το οποίο θα εξασφάλιζε ικανοποιητική αποτροπή. Το θετικό όμως είναι ότι στο ελληνικό οπλοστάσιο υπάρχουν ήδη οπλικά συστήματα τα οποία μπορούν να αντιμετωπίσουν την απειλή και μάλιστα με υψηλό ποσοστό επιτυχίας. Προϋπόθεση φυσικά είναι η διατήρηση ικανοποιητικής επιχειρησιακής διαθεσιμότητας, κάτι που είναι ζητούμενο ώστε η ΠΑ να μπορεί να ανταποκριθεί σε οποιαδήποτε πρόκληση απαιτηθεί.
Ενδεχόμενη όμως ανάπτυξη του S-400 στα μικρασιατικά παράλια, θα έχει ευρύτερες επιπτώσεις στον σχεδιασμό του ΝΑΤΟ ενώ είναι μια προοπτική που δεν βλέπουν με «καλό μάτι» ούτε και οι ίδιες οι ΗΠΑ. Και αυτό διότι μια Τουρκία με φυγόκεντρες πλέον τάσεις από τη Δύση και το ίδιο το ΝΑΤΟ, θα έχει στην κατοχή της ένα σύστημα με απαγορευτικές ικανότητες για τη συμμαχική αεροπορική δραστηριότητα στην περιοχή.
Τίποτα πάντως, δεν μπορεί ακόμη να θεωρείται ως δεδομένο.
