Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι βουλευτές,
Συζητάμε σήμερα για την αμυντική πολιτική της χώρας, την ώρα που ο κόσμος αλλάζει. Την ώρα που η γηραιά ήπειρος βρίσκεται σε ένα πολύ κρίσιμο σταυροδρόμι. Η Ελλάδα, όπως και κάθε κράτος-μέλος καλούνται να λάβουν αποφάσεις σε ένα διεθνές περιβάλλον που μυρίζει μπαρούτι.
Η μεταπολεμική πραγματικότητα και οι διεθνείς οργανισμοί που δημιουργήθηκαν μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο για να υπάρχουν κανόνες και σεβασμός στο διεθνές δίκαιο, συνεχώς αποδυναμώνονται. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αρχικά, και οι πρόσφατες αποφάσεις του νέου Αμερικανού Προέδρου τόσο στο πεδίο της οικονομίας όσο και σε αυτό της άμυνας έφεραν την Ευρώπη προ τετελεσμένων. Η Ιστορία όμως δεν ξεκίνησε αυτές τις ημέρες. Τουλάχιστον πριν μια δεκαετία, θα έλεγα από το 2014, είχε χτυπήσει το καμπανάκι της ιστορίας:
– Η παράνομη εισβολή στην Κριμαία
-Το Ισλαμικό Κράτος, η τρομοκρατία, η αποσταθεροποίηση στην βόρεια Αφρική, στη Μέση Ανατολή, στη ζώνη Σαχέλ. Τι κάναμε για όλα αυτά;
– Αλλά και με την Τουρκία να απομακρύνεται σταθερά από το ευρωπαϊκό πλαίσιο με αποφάσεις καταπάτησης ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά και παραβιάσεις που αφορούν κυριαρχικά δικαιώματα γειτονικών χωρών.
Τώρα η Ευρώπη κατάλαβε το έλλειμμα ασφάλειας; Και τι απαντούν οι Ηνωμένες Πολιτείες; «Εμείς θα πληρώνουμε τη δική σας ασφάλεια;». Είναι αυτό πραγματικό επιχείρημα;
Ας είμαστε ειλικρινείς. Τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά και είναι διαφορετικά γιατί μιλάει η γεωγραφία. Η Ευρώπη πληρώνει όλες τις αποτυχημένες γεωπολιτικές επιλογές των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, γιατί είναι στο κεφάλι της Αφρικής και η μύτη της Ασίας. Ό,τι κι αν συμβεί στην ευρύτερη περιοχή, το πληρώνει είτε μέσω μεταναστευτικών ρευμάτων είτε μέσω άλλων κρίσεων, οικονομικών – γεωπολιτικών. Άρα, οι Αμερικάνοι δεν πλήρωναν τη δική μας ασφάλεια, αλλά τα σπασμένα τους τις τελευταίες δεκαετίες. Αλλά και στην Ευρώπη, λίγοι και ρομαντικοί μιλούσαν για αυτά τα μεγάλα θέματα. Όσοι τα έθεταν στον δημόσιο διάλογο, τους θεωρούσαν εκτός πλαισίου, πράγματα που δεν θα μπορούσαν να υλοποιηθούν. Αλλά να που οι φόβοι, η ανασφάλεια, οι κίνδυνοι, τελικά αποδεικνύονται πιο ισχυροί από αυτούς που κοιτούσαν μόνο την οικονομία. Και μια Ευρώπη διακρατικών λειτουργιών σε κρίσιμα ζητήματα ασφάλειας. Ο φόβος, λοιπόν, για άλλη μια φορά είναι προωθητικός παράγοντας της ενοποίησης της Ευρώπης.
Ένα αναπάντεχο κάλεσμα αφύπνισης για πιο συντονισμένη δράση τόσο στο εσωτερικό της Ένωσης όσο και στο εξωτερικό της ένωσης. Η Ευρώπη οφείλει να πάρει την κατάσταση στα χέρια της και να μην εξαρτάται αποκλειστικά από το ΝΑΤΟ.
-Δεν είναι δυνατόν το 78% του αμυντικού της υλικού να προέρχεται από προμηθευτές εκτός Ευρώπης.
-Να μην υπάρχει ένα ελάχιστο επίπεδο κοινής στρατιωτικής δύναμης.
-Να μην έχουμε ακόμη κοινές θέσεις στην εξωτερική πολιτική σε ορισμένα βασικά ζητήματα βασικής σημασίας.
-Να μην έχουμε κανονικούς και κοινούς κανόνες εξαγωγής όπλων σε τρίτες χώρες.
Και θέλω να σταθώ λίγο περισσότερο σε αυτό: Πριν από μερικά χρόνια υπήρξε ένας φάκελος που για πρώτη φορά έθετε το θέμα των κανόνων στο πώς εξάγουν όπλα σε τρίτες χώρες ευρωπαϊκά κράτη. Έγινε μια πολύ μεγάλη προσπάθεια και πετύχαμε – και το θεωρώ και μια προσωπική μου επιτυχία – για πρώτη φορά να μπουν θέματα κανόνων και για την Τουρκία. Διότι δεν μπορεί να εξοπλίζουν την Τουρκία, την Τουρκία του casus belli, την Τουρκία του Αττίλα, χώρες -Ευρωπαίοι εταίροι- οποίες εξοπλίζουν κι εμάς.
Και αυτό δεν αφορά μόνο την Τουρκία. Αφορά κι άλλα ευρωπαϊκά κράτη που επιβουλεύονται τα κυριαρχικά δικαιώματα ευρωπαϊκών κρατών. Ή που κάνουν παιχνίδια με την τρομοκρατία. Δεν μπορεί σε αυτά τα κρίσιμα ζητήματα να επικρατεί η οικονομία και όχι η γεωπολιτική ασφάλεια και η αλληλεγγύη μεταξύ των ευρωπαϊκών λαών. Και στην οικονομία, την ανταγωνιστικότητα, τις πρώτες ύλες, την τεχνολογία, την εξωτερική πολιτική. Όλα αυτά είναι στρατηγικά ζητήματα που αφορούν την Ευρώπη, αφορούν τη χώρα μας, αφορούν την εθνική ισχύ κάθε κράτους.
Όλα τα παραπάνω έχουν αξία όχι για να θησαυρίσουν οι αμυντικές βιομηχανίες, ούτε για να είναι ευκαιρία για κάποια κράτη-μέλη, να το θεωρήσουν πεδίο αναπτυξιακής πολιτικής εις βάρος μικρότερων κρατών που δεν έχουν αυτές τις παραγωγικές δυνατότητες, δεν έχουν προετοιμαστεί, αλλά στο μέτρο που αυτές οι πολιτικές των κοινών αμυντικών πρωτοβουλιών προστατεύουν το μοναδικό συγκριτικό μας πλεονέκτημα:
Που είναι το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο, ένα συγκριτικό πλεονέκτημα για το οποίο δεν πρέπει να γίνει καμία έκπτωση από τις ευρωπαϊκές πολιτικές άμυνας. Οποιαδήποτε έκπτωση στο κοινωνικό μοντέλο της Ευρώπης και στις δημοκρατικές κατακτήσεις θα είναι μια ακόμα νίκη των αναθεωρητών και αυταρχικών ηγετών ίσως η πιο ύπουλη και πιο σημαντική νίκη τους. Δεν πρέπει να τους κάνουμε τη χάρη. Κι έχουμε χρέος εμείς με τη μεγάλη εμπειρία, με την πολύ μεγάλη γνώση στις γεωπολιτικές κρίσεις, έχοντας γείτονα μια αναθεωρητική δύναμη, να πρωτοστατήσουμε ώστε οι αποφάσεις της Ένωσης να είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και όχι κομμένες και ραμμένες στα μέτρα ισχυρών χωρών.
ΛΕΥΚΗ ΒΙΒΛΟΣ – ΡΗΤΡΑ ΔΙΑΦΥΓΗΣ: Άκουσα τον πρωθυπουργό να μιλάει για το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Μα, δεν έχει σχέση αυτό που ψήφισαν οι ευρωβουλευτές μας με αυτό που εμφανίζει η κυρία Φον ντερ Λάιεν. Ας είστε ειλικρινής. Το ευρωπαϊκό ψήφισμα ήταν ξεκάθαρο: Καμία χρήση των ταμείων συνοχής για την άμυνα. Αυτό η κυρία Φον ντερ Λάιεν το πέταξε στον κάλαθο των αχρήστων. Για άλλη μια φορά είναι κατώτερη των περιστάσεων. Για άλλη μια φορά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, παρά τις παραφωνίες άλλων κομμάτων, είχε πιο καθαρή στάση αλληλεγγύης και συνέπειας απέναντι στις πραγματικές ανάγκες που έχει και η άμυνα αλλά και ο σεβασμός στο ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο.
Η Λευκή Βίβλος για την Ευρωπαϊκή Αμυντική Ετοιμότητα 2030 όσο και το πρόγραμμα RearmEU αποτελούν δειλά και ανεπαρκή βήματα. Σε σχέση με προηγούμενα κείμενα – για όποιον τα έχει μελετήσει – για το μέλλον της ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής, η Λευκή Βίβλος πάσχει από ένα έλλειμμα πραγματικής ευρωπαϊκής προοπτικής, καθώς υπερισχύει καταφανώς ο διακυβερνητικός χαρακτήρας. Απουσιάζει το σχέδιο πως η Ευρωπαϊκή Ρήτρα για την Κοινή Άμυνα, το άρθρο 42 παράγραφος 7 της Συνθήκης, θα μετουσιωθεί σε μία πραγματική εγγύηση ασφαλείας για τη χώρα μας αλλά και για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Τι λέει για αυτό η κυρία Φον ντερ Λάιεν;
Ο ρόλος της ΕΕ εξακολουθεί και τώρα να είναι ρυθμιστικός και χρηματοδοτικός, χωρίς μάλιστα να προτείνονται νέες μορφές χρηματοδοτήσεις πέραν των δανείων που θα επιβαρύνουν τους εθνικούς προϋπολογισμούς. Πού είναι η μομφή του Ταμείου Ανάκαμψης; Πού είναι το ευρωομόλογο; Δηλαδή τι μας λένε; «Δανειστείτε χαμηλότοκα με τυράκι τη ρήτρα διαφυγής». Ναι, αλλά εμείς είμαστε μια χώρα με τεράστια εξοπλιστικά προγράμματα διαχρονικά, με τεράστιο δημόσιο χρέος. Μας βολεύει η αρχιτεκτονική της Λευκής Βίβλου σε σχέση με τον τρόπο που προσεγγίζει τον οικονομικό χαρακτήρα των εξοπλισμών; Σε καμία των περιπτώσεων. Τι θα κάνετε για αυτό στο Συμβούλιο; Η λύση είναι προφανώς να υπάρχουν εγγυήσεις για τις χώρες της περιφέρειας, όπως η Ελλάδα, που έχουν ήδη επιβαρυμένο δημόσιο χρέος από αυτά τα εξοπλιστικά προγράμματα διαχρονικά. Και οι εγγυήσεις πρέπει να είναι επιδοτούμενα προγράμματα εξοπλιστικά, πέρα από τη ρήτρα διαφυγής, για όποιο κράτος θέλει να τη χρησιμοποιήσει.
Το πρόγραμμα και η πρόταση για τον Μηχανισμό SAFE είναι με δάνεια ευρωπαϊκής εγγύησης ύψους 150 δισ. ευρώ. Η χώρα μας βεβαίως οφείλει να διεκδικήσει μερίδιο για τον εκσυγχρονισμό της παραγωγής βλημάτων πυροβολικού, ανάπτυξη drones, συμμετοχής σε άλλα κοινά προγράμματα ανάπτυξης και παραγωγής οπλικών συστημάτων. Πάνω από όλα όμως, από τις πρόσφατες αποφάσεις απουσιάζει η πολιτική βούληση της πραγματικής αλληλεγγύης. Και το επαναλαμβάνω: Πρέπει προτεραιότητά μας να είναι ένα νέο Ταμείο Ανάκαμψης. Αυτού του χαρακτήρα πρέπει να είναι η οικονομική δομή της στήριξης. Γιατί σε άλλη περίπτωση το χρέος μας θα απογειωθεί και κάποια άλλα κράτη με μικρότερο χρέος θα επενδύσουν και στην αμυντική οικονομία των δικών τους εταιρειών, εις βάρος όχι μόνο της κρατικής αλλά και της ιδιωτικής παραγωγής της χώρας. Όπως έγινε άλλωστε σε άλλες περιστάσεις.
Θεωρώ χαρακτηριστικό ότι στο πρόγραμμα για την Ευρωπαϊκή Αμυντική Βιομηχανία προβλέπεται ένας προϋπολογισμός μόλις ενάμισι δισεκατομμυρίου ευρώ μέχρι και το 2027. Ούτε υπάρχει ορίζοντας για δομή διοίκησης ενός υψηλότερου επιπέδου -για αυτό που λέμε για τον ευρωστρατό- που να συντονίζει ετερογενείς στρατούς και να είναι σε θέση να έχουμε ένα λειτουργικό πανευρωπαϊκό αμυντικό σύστημα. Γιατί; Και αυτό είναι ένα πισωγύρισμα, ένα βήμα πίσω από τις θέσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Υποτιμάται από τις προτάσεις της κυρίας Φον ντερ Λάιεν η ανάγκη πραγματικής ύπαρξης ευρωστρατού.
Τέλος, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να κλείσει οριστικά την πόρτα σε τρίτες χώρες που έχουν αναθεωρητικούς προσανατολισμούς όπως η Τουρκία, όσον αφορά τη δυνατότητα συνεργασίας με τις εταιρείες τους. Δεν επιτρέπεται τα χρήματα των ευρωπαίων φορολογουμένων να χρηματοδοτήσουν την αμυντική βιομηχανία της Τουρκίας. Αυτή είναι μια πατριωτική στάση, για την οποία οφείλει να αγωνιστεί κάθε ελληνική κυβέρνηση, ώστε να υπάρξει ρητή απαγόρευση στις τελικές ευρωπαϊκές συμφωνίες.
Για εμάς δεν υπάρχει δίλημμα. Το κράτος που παίζει σωστά τον ρόλο του είναι αυτό που έχει και σωστή άμυνα και σοβαρό κοινωνικό κράτος. Που καλύπτει και την ασφάλεια των πολιτών σε θέματα γεωπολιτικών κρίσεων, αλλά καλύπτει και την ασφάλεια των πολιτών στην καθημερινή τους ζωή: τη δημόσια υγεία, τη δημόσια παιδεία, τη στεγαστική πολιτική. Άρα, ας αφήσουμε τα ψευδοδιλήμματα. Πρέπει να εργαστούμε για να πετύχουμε και τους δύο γεωστρατηγικούς στόχους και ως χώρα και ως Ένωση.
Χθες παρουσιάστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η πρόταση της για την τροποποίηση των κανόνων του Ταμείου Συνοχής για τη χρηματοδότηση επενδύσεων στην Άμυνα. Η πρόταση αυτή ήταν ένας από τους πυλώνες του RearmEu που συζητήθηκε και στα πρόσφατα Ευρωπαϊκά Συμβούλια. Για εμάς, δεν υπάρχει συζήτηση. Είναι μια λάθος προτεραιότητα και πρέπει να αλλάξει. Διότι τι να κάνουμε μια Ευρώπη που θα επενδύσει δισεκατομμύρια στους εξοπλισμούς, αν υπάρχει κλιμάκωση των κοινωνικών και περιφερειακών ανισοτήτων; Χρειαζόμαστε μόνιμους πόρους και όχι παιχνίδια μεταξύ των Ταμείων.
Κυρίες και κύριοι βουλευτές,
Για εμάς, η ισχυρή αποτροπή συνιστά αναγκαία συνθήκη, αλλά όχι τη μόνη, όσον αφορά στην ισχύ και τη διεθνή υπόσταση της χώρας, τον ρόλο της στη διεθνή κοινότητα. Δύναμη δεν σημαίνει μόνο ισχυρός στρατός αλλά και ενίσχυση όλων των παραμέτρων της εθνικής μας ισχύος. Σημαίνει πειστική αντιμετώπιση του δημογραφικού ζητήματος, αύξηση της εμπιστοσύνης των πολιτών στους θεσμούς και μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων. Στήριξη των παραμεθόριων περιοχών και ειδικά της Θράκης και των ακριτικών νησιών.
Αυτοί είναι σοβαροί συντελεστές ισχύος, τι έχετε κάνει γι’ αυτά, τα τελευταία χρόνια, όπως και για τη δημογραφική γήρανση που συνεχώς κλιμακώνεται; Πρόσφατα πραγματοποιήσαμε περιφερειακό συνέδριο στην Κομοτηνή και αναδείξαμε όλα αυτά τα κρίσιμα ζητήματα.
Εσείς όμως εδώ και έξι χρόνια σε όλους τους συντελεστές της εθνικής μας ισχύος, έχετε αποτύχει. Όταν καταρρέει η αγοραστική δύναμη του λαού, η εξωτερική και εσωτερική μετανάστευση συνεχίζεται και η κρίση εμπιστοσύνης στους θεσμούς κλιμακώνεται. Το βλέπουμε σε όλες τις μετρήσεις. Για άλλη μια φορά η εμπιστοσύνη των πολιτών απέναντι στους θεσμούς έχει κλονιστεί. Αλλά και σε θέματα αξιοπιστίας και ασφάλειας και εκεί είναι ένα ναυάγιο η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Τι να θυμηθούμε;
Τις σκανδαλώδεις παρακολουθήσεις των αρχηγών των ενόπλων δυνάμεων. Τι μήνυμα στείλατε σε τρίτα κράτη, όταν είναι πλημμέλημα να παρακολουθούνται οι τέσσερις αρχηγοί των ενόπλων δυνάμεων; Είναι αυτά θέματα πολιτικής και εθνικής αξιοπρέπειας;
Ή μήπως με το φιάσκο της ανθρωπιστικής αποστολής στη Λιβύη που είχε δυστυχώς τα γνωστά τραγικά αποτελέσματα;
Το πλήγμα στο κύρος των Ενόπλων Δυνάμεων φάνηκε και στις εκρήξεις στη Νέα Αγχίαλο μετά την πυρκαγιά, την εκκένωση του αεροδρομίου και την απομάκρυνση μαχητικών αεροσκαφών F-16, για προληπτικούς λόγους. Με την πλημμύρα στην στρατιωτική βάση στο Στεφανοβίκειο και τα βυθισμένα ελικόπτερα. Και σαν να μην έφταναν αυτά, στην περίπτωση της πόντισης καλωδίου στην Κάσο και εκεί φανήκατε απροετοίμαστοι.
Πανηγυρίζετε τις τελευταίες ημέρες για το πράσινο φως στη Chevron. Κάνετε όμως πως δεν θυμάστε ότι ο νόμος Μανιάτη είχε ήδη έτοιμο το πλαίσιο για την προκήρυξη ερευνών στα θαλάσσια οικόπεδα.
Τι δεν κάνουμε σωστά ως κράτος, πέρα από την Ευρώπη.
Υπάρχουν ακραίες προκλήσεις, αστάθεια. Αυτό δεν το αμφισβητεί κανείς. Εμείς τι θα κάνουμε όμως; Μπορούμε να είμαστε απλώς καταναλωτές αμυντικού εξοπλισμού με τα χρήματα του ελληνικού λαού; Πώς θα μετατραπούμε το γρηγορότερο δυνατό και σε παραγωγούς και συμπαραγωγούς, δίνοντας ισχυρή ώθηση στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία;
Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά και απογοητευτικά μαζί:
- Συνολικά, η χώρα μας δαπανά το 2,8% του ΑΕΠ σε αμυντικές δαπάνες, αλλά η ελληνική αμυντική βιομηχανία συμβάλλει κατ’ ελάχιστο.
- Από το 2019 μέχρι και το 2024 η χώρα προμηθεύθηκε εξοπλισμούς αξίας 14 περίπου δισ. ευρώ και η εγχώρια συμμετοχή στις προμήθειες αυτές δεν ξεπέρασε το 2% έως 3%.
- H Ελλάδα έχει προβεί σε μεγάλες αγορές π.χ. μαχητικά Rafale, φρεγάτες Belhara χωρίς καμία πρόβλεψη για βιομηχανικές επιστροφές και το ίδιο συμβαίνει με την παραγγελία των F-35
- Η εγχώρια συμμετοχή στις Belharra περιορίστηκε μόλις στο 0,5%.
- Αντίθετα, η Ινδία απέκτησε 26 αεροσκάφη Rafale από τη Γαλλία και απαίτησε δική της γραμμή παραγωγής. Κι αν σας φαίνεται μεγάλη χώρα η Ινδία, το ίδιο έκανε και η Ρουμανία για τα F-35.
- Τέλος, η Ελλάδα είναι ουραγός και στις δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη στην αμυντική βιομηχανία. Δαπανά κατ’ έτος, μόλις το 0,02% του ΑΕΠ όταν στην Ευρώπη δαπανάται το υπερτριπλάσιο.
Είναι τέτοια η αδιαφορία σας, που ο πρόεδρος του Εθνικού συμβουλίου Έρευνας Τεχνολογίας & Καινοτομίας υπέβαλλε την παραίτησή του μαζί με άλλους πέντε συνεργάτες τους δηλώνοντας ότι «η έρευνα δεν ήταν προτεραιότητα της κυβέρνησης».
Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω;
- Δεν υπάρχει επικαιροποίηση βασικών κειμένων στρατηγικής, όπως ο σχεδιασμός Πολιτικής Εθνικής Άμυνας.
- Δεν υπάρχει επικαιροποίηση της Εθνικής Αμυντικής Βιομηχανικής Στρατηγικής από το 2017 αν και αυτό αποτελεί υποχρέωση της κυβέρνησης και συνδέεται άμεσα με τις Ελληνικές Αμυντικές Βιομηχανίες.
- Η Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία δεν προχωρά στη δημιουργία σύγχρονων αμυντικών συστημάτων που να ανταποκρίνονται στις εθνικές ανάγκες.
- Δεν είναι τυχαίο πως μεταξύ 1999 και 2023 οι κύκλοι εργασιών των κρατικών αμυντικών εταιρειών παρουσίασαν δραματική μείωση.
Η κυβέρνηση εδώ και έξι χρόνια πορεύεται, χωρίς συστηματική προσπάθεια και σχέδιο ανάπτυξης της εγχώριας αμυντική βιομηχανίας.
Η πατρίδα μας παραμένει αγοραστής και 100% καταναλωτής, με 0% συμπαραγωγή και καμία συμμετοχή στο ερευνητικό/τεχνολογικό, σχεδιαστικό και κατασκευαστικό στάδιο, με μηδαμινή εγχώρια προστιθέμενη αξία.
Μάλιστα, καθυστερημένη εξαγγελία για 25% εθνική συμμετοχή είναι παραπλανητική, καθώς έρχεται αφού έχουν ολοκληρωθεί οι βασικές συμφωνίες, στις οποίες δεν έχει προβλεφθεί παρά ελάχιστη -έως μηδενική- συμμετοχή.
Για ποιον λόγο, σήμερα, παραμένει αναξιοποίητη η ελληνική ναυπηγική βιομηχανία, όσον αφορά το εξοπλιστικό και κατασκευαστικό πρόγραμμα του Πολεμικού Ναυτικού;
Τα υποβρύχια του Πολεμικού Ναυτικού θεωρούνται ακόμα και σήμερα το αμυντικό υπερόπλο της Ελλάδας έναντι της Τουρκίας, αλλά τα 4 από τα 5 αυτά υποβρύχια κατασκευάστηκαν σε ελληνικά Ναυπηγεία από Έλληνες εργαζόμενους και σχεδιάστηκαν από Έλληνες αξιωματικούς μηχανικούς του Πολεμικού Ναυτικού. Αυτή είναι «Ατζέντα 2030»; Μα είναι θολή, χωρίς τα κόμματα να διαθέτουν ενημέρωση για το πλαίσιο και τους στόχους. Αντίθετα, εξαγγέλλετε για άλλη μια φορά αποσπασματικές αποφάσεις.
Από τα 25 δισεκ. ευρώ, τα οποία προβλέπετε να διατεθούν στην 12ετία 2024-2035, περίπου το 75%, 19 δισεκ. είναι ήδη δεσμευμένα. Όλα γίνονται χωρίς Μακροπρόθεσμο Προγραμματισμό Αμυντικών Εξοπλισμών και χωρίς Κυλιόμενο Προγραμματισμό Συμβάσεων Στρατιωτικού Εξοπλισμού, όταν με άλλα λόγια παραβιάζεται διατάξεις του ν.4278/2021 που εσείς νομοθετήσατε.
Πώς λοιπόν να υπάρχει εμπιστοσύνη; Υπάρχει αμφισβήτηση για τις προτεραιότητες των επιλογών σας. Την εντύπωση αυτή ενισχύει και η ροή προόδου των προγραμμάτων που έρχονται στην Επιτροπή Εξοπλιστικών Προγραμμάτων και Συμβάσεων της Βουλής για παροχή γνώμης. Υπάρχουν προγράμματα που ήλθαν πριν μήνες και η τύχη τους αγνοείται, ενώ άλλα προγράμματα έχουν ταχεία εξέλιξη.
Συνεπώς, η ενημέρωση υλοποίησης του εξοπλιστικού προγράμματος γίνεται:
– Χωρίς να γνωρίζουμε το πλήρες πλαίσιο της «Ατζέντας 2030»
– Χωρίς να έχει προηγηθεί οριστική κατάρτιση του 4ετούς και 12ετούς προγραμματισμού, αλλά με σαφή παραβίαση της βούλησης του νομοθέτη αφού ενεργοποιήθηκαν μεγάλης αξίας προγράμματα κατ’ εξαίρεση.
Τα ίδια προβλήματα συμβαίνουν και με τη διαχείριση του προσωπικού. Σε αντίθεση με ό,τι διατείνεται ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας περί εξορθολογισμού των Ενόπλων Δυνάμεων, ο τεράστιος αριθμός των αποστρατειών επιτείνει το αίσθημα ανασφάλειας και αβεβαιότητας του στρατιωτικού δυναμικού της χώρας. Οι κρίσεις γίνονται ανά πάσα στιγμή, και σχεδόν πάντα, μετά από ψήφιση τροπολογιών σε άσχετα νομοσχέδια. Σας περιποιεί τιμή αυτό;Μετά από έξι χρόνια κυβερνητικής αδιαφορίας για τα μισθολογικά, βαθμολογικά, στεγαστικά και υγειονομικά προβλήματα των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων, σήμερα ακούμε κάποια πρώτα βήματα.
Τι προτείνουμε.
Κυρίες και κύριοι,
Κάθε εξοπλιστική επιλογή πρέπει:
- να εξετάζεται όσον αφορά στη συνολική γεωπολιτική σημασία της,
- να βελτιώνει την αποτρεπτική ισχύ των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας,
- να βελτιώνει τις σχέσεις μας με κρίσιμες, για τα συμφέροντα μας, χώρες,
- να δημιουργεί μια βάση τεχνογνωσίας η οποία θα ενισχύει την οικονομία μας.
Για να πετύχουμε τους στόχους αυτούς, απαιτείται σχέδιο και πολιτική βούληση. Το εθνικό σχέδιο που προτείνουμε, βασίζεται σε έξι άξονες.
- Να υπάρχει ρητή δέσμευση πως ένα σημαντικό ποσοστό της παραγωγής θα κατασκευάζεται εγχώρια και να οριστεί ένα ποσοστό που θα αντιστοιχεί σε οφέλη που θα αξιοποιηθεί στο πεδίο του σχεδιασμού, της έρευνας και ανάπτυξης. Συγκεκριμένα πράγματα, όχι θεωρητικά.
- Δεύτερος άξονας, η επένδυση στην στρατιωτική έρευνα και ανάπτυξη και ενίσχυση της τεχνολογίας και της καινοτομίας στον αμυντικό τομέα, ελαττώνοντας τις εισαγωγές οπλικών συστημάτων και την εξάρτηση από εξωτερικούς προμηθευτές.
- Τρίτον, απαιτείται αναβάθμιση του ρόλου του ΕΛΚΑΚ ως Κοινού Φορέα Αμυντικής Παραγωγής που εποπτεύει και συντονίζει την Δημόσια και Ιδιωτική Αμυντική Παραγωγή, Έρευνα και Ανάπτυξη.
- Ενόψει της διεκδίκησης και κατανομής των κονδυλίων που προβλέπει η ΕΕ, κρίνεται απολύτως αναγκαία η πρόβλεψη διαδικασιών διαφάνειας, λογοδοσίας και ενισχυμένου κοινοβουλευτικού ελέγχου, ώστε να μην γίνει με τα χρήματα για την άμυνα ό,τι έγινε με το Ταμείο Ανάκαμψης. Προς αυτή την κατεύθυνση είναι κρίσιμης σημασίας η ενίσχυση του ελεγκτικού ρόλου της Επιτροπής Εξοπλισμών.
- Η Ελλάδα πρέπει επίσης να επανεκκινήσει γραμμές παραγωγής βλημάτων για να αναπληρώσει τα αποθέματά της αλλά και να συμβάλει στην αναπλήρωση των αποθεμάτων άλλων χωρών. Υπάρχουν μεγάλες ανάγκες σε όλη την Ευρώπη μετά τον πόλεμο της Ουκρανίας. Είναι αδιανόητο η χώρα μας που ήταν από τις πρώτες χώρες παραγωγούς να εισάγει βλήματα 155 χιλιοστών για να καλύψει τα αποθέματά της. Αυτά έπρεπε να έχουν διορθωθεί πολύ πριν τη σημερινή συζήτηση. Και είναι κρίμα με αυτές τις συνθήκες υψηλής ζήτησης τα ΕΑΣ να μην έχουν φροντίσει για την ενεργοποίηση της γραμμής παραγωγής. Σε αυτό το σημείο, θέλω να θυμίσω ειδικά για τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα, ότι ήταν η αείμνηστη Φώφη Γεννηματά εκείνη που με προσωπικό της αγώνα, ως Αναπληρώτρια Υπουργός Εθνικής Άμυνας το 2013-2014 πέτυχε τη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα της επιχείρησης. Μετά από μια σκληρή διαπραγμάτευση με την τρόικα που τότε ζητούσε το κλείσιμο τους.
- Τέλος, η στήριξη του έμψυχου δυναμικού αποτελεί καθοριστικό παράγοντα – πολλαπλασιαστή ισχύος. Πρέπει να δοθεί πρωτίστως βαρύτητα ώστε να ενισχυθεί το φρόνημα των στελεχών και οι νέοι να επιθυμούν την εισαγωγή τους στις Στρατιωτικές Σχολές. Γνωρίζεται πάρα πολύ καλά ότι το ενδιαφέρον μειώνεται συνεχώς. Χρειάζονται επαγγελματικά και οικονομικά κίνητρα άμεσα, διότι χωρίς νέο προσωπικό, υψηλού επιπέδου, καταρτισμένο και εκπαιδευμένο, κάθε εξοπλισμός δεν θα έχει αντίκρισμα. Και βέβαια να είναι εργαζόμενοι σε ένα πραγματικά αξιοκρατικό περιβάλλον και όχι ένα περιβάλλον κομματικών επιλογών.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Κεντρικός πυρήνας της πολιτικής μας αποτελεί η διασφάλιση εθνικής ισχύος. Αυτό το έχουμε πράξει ιστορικά ως κόμμα. Δεν ερχόμαστε σήμερα να δώσουμε εξετάσεις σε κανέναν. Είμαστε η παράταξη που στάθηκε πάντα πατριωτικά σε όλα αυτά τα θέματα. Δεν παίξαμε με τους εξοπλισμούς, δεν είπαμε ότι τα υποβρύχια έγερναν αλλά στη συνέχεια ήταν το καμάρι του στόλου για να κάνουμε προεκλογικά παιχνίδια το 2009. Εμείς θεωρούμε ότι η πατρίδα μας θα είναι σε θέση να ακυρώσει στην πράξη οποιαδήποτε πρόθεση αμφισβήτησης της εθνικής μας κυριαρχίας. Αρκεί να εργαστούμε σωστά, σοβαρά και με σχέδιο.
Η πολιτική μας είναι στάση ευθύνης χωρίς κομματικούς υπολογισμούς, αλλά αναδεικνύουμε επί μέρους διαφωνίες και προβληματισμούς και να βρούμε πεδίο συναίνεσης. Διατυπώνουμε σήμερα μια τεκμηριωμένη άποψη και κριτική, την οποία πρέπει να λάβετε υπόψη σας.
Υπάρχει απουσία σε ζητήματα συμπαραγωγής, έστω και υλικού που άλλες -μικρότερες- χώρες παράγουν. Εμείς δεν θα δώσουμε καμία λευκή επιταγή. Θεωρούμε όμως ότι από εδώ και πέρα, όπου υπάρχει τεχνική δυνατότητα, η χώρα πρέπει να έχει ποσοστό συμμετοχής, 25-30% παραπάνω, όπου υπάρχει δυνατότητα πρέπει να εξαντλούμε οποιοδήποτε περιθώριο εγχώριας παραγωγής, αλλιώς δημοσιονομικά η χώρα δεν θα αντέξει. Αυτό που συμβαίνει τα τελευταία χρόνια μετά τα μνημόνια είναι μια συγκεκριμένη κατάσταση, δεν ξέρουμε αν θα υπάρχει για πάντα αυτή η ευελιξία.
Προτεραιότητά μας είναι η αναγέννηση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας πλαισιωμένη από μια ενιαία ευρωπαϊκή αμυντική πολιτική αποτελούν τη μόνη διέξοδο εν μέσω εντεινόμενης γεωπολιτικής αστάθειας.
Επίσης, καθαρή θέση που πρέπει να πάρουμε όλοι μας. Καμία εμπλοκή της Τουρκίας στην κοινή ευρωπαϊκή άμυνα και ενιαίοι κανόνες στην εξαγωγή όπλων. Πρέπει να το υπηρετήσουμε και να το διεκδικήσουμε. Αν κάποια τρίτα κράτη θέλουν να συμμετέχουν στα εξοπλιστικά προγράμματα, θα είναι κράτη που σέβονται τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών της Ένωσης.
Επιδοτήσεις σε χώρες που έχουν υψηλό δημόσιο χρέος όπως είναι η Ελλάδα. Και όχι μόνο ρήτρα διαφυγής που θα αυξήσει ξανά το χρέος μας σε επικίνδυνα επίπεδα. Η ρήτρα διαφυγής είναι κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των μεγάλων χωρών και ιδιαίτερα της Γερμανίας.
Η ενδυνάμωση όλων των παραμέτρων εθνικής ισχύος που ανέφερα δεν είναι αναγκαία μόνο για να διασφαλίσουμε την εδαφική μας κυριαρχία, αλλά και για να προστατέψουμε το Κοινωνικό Κράτος, την Υγεία και την Παιδεία, γιατί η ασφάλεια πρέπει να υπάρχει πάνω απ’ όλα στην καθημερινή ζωή εκατομμυρίων Ευρωπαίων πολιτών. Για εμάς δεν υπάρχει κανένα δίλημμα μεταξύ άμυνας και κοινωνικού κράτους. Θα τα πετύχουμε και τα δύο μαζί και για αυτό πρέπει να αγωνιστούμε.
Έχουμε χρέος να αγωνιστούμε, για να ενισχύσουμε τους δύο αυτούς πυλώνες και πρέπει να διεκδικήσουμε και από την Ευρώπη να κάνει το ίδιο.
Γιατί σε άλλη περίπτωση δεν θα θωρακίσουμε ποτέ τις δημοκρατίες μας έναντι του αυταρχισμού και του αναθεωρητισμού που σαρώνουν τον κόσμο. Τον σάρωναν σε χώρες στα ανατολικά μας, τώρα τον σαρώνουν και σε χώρες στα δυτικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αυτό είναι μια πρωτοφανής και επικίνδυνη κατάσταση.
Αυτός είναι ένας υπαρξιακός αγώνας που οφείλουμε να δώσουμε, με όλες μας τις δυνάμεις, της προόδου, της πατρίδας και της φιλοευρωπαϊκής πολιτικής. Η Ελλάδα και η Ευρώπη πρέπει να κάνουν βήματα μπροστά, για να ενισχύσουμε την αλληλεγγύη. Γιατί μόνο μια ισχυρή Ευρώπη, με αλληλεγγύη στους λαούς, με ισχυρό κοινωνικό μοντέλο και ισχυρή άμυνα, θα είναι μια Ευρώπη που θα μπορεί να υπηρετήσει μια καλύτερη ανθρωπότητα.
Δευτερολογία Νίκου Ανδρουλάκη, Προέδρου ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής στη συζήτηση για την Άμυνα
Κύριε Πρόεδρε,
κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
ο Πρωθυπουργός έχει την άποψη ότι ο ρόλος της αντιπολίτευσης είναι να στηρίζει την κυβέρνηση. Ο ρόλος αντιπολίτευσης είναι να ελέγχει την κυβέρνηση. Να προτείνει, να ασκεί κριτική και όταν υπάρχει ένα πλαίσιο συναινέσεων να υπάρχει θάρρος και γενναιότητα.
Εγώ δεν πήρα απαντήσεις στα ερωτήματα που έχουμε θέσει.
Για το γεγονός ότι η Ευρώπη ήταν υπνοβάτης και την ώρα που έπρεπε δεν πήρε τις αποφάσεις ενώ υπήρχαν τα μηνύματα δέκα και δεκαπέντε χρόνια πριν, δεν είναι ουδέτερες οι ευθύνες. Υπήρχε μια ηγετική ομάδα με συγκεκριμένο χρωματισμό, με συγκεκριμένη ιδεολογία, με συγκεκριμένη αντίληψη. Αυτή του Λαϊκού Κόμματος.
Υπάρχει το συγκεκριμένο και απτό παράδειγμα: Διαβάστε το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και εσείς που δεν το ψηφίσατε, διαβάστε το. Και πάρτε μετά το κείμενο της Λευκής Βίβλου για την άμυνα και κάντε σύγκριση για να καταλάβετε τι σημαίνει Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και πως οι αναγκαίοι συμβιβασμοί με την Ακροδεξιά τούς οδηγούν σε πολιτικές επιλογές αποδόμησης ενός οράματος κοινής άμυνας, κοινής εξωτερικής πολιτικής ευρωστρατού και εν τέλει της ουσίας της αλληλεγγύης των λαών.
Δεν είναι μόνο τα ταμεία γιατί είναι οικονομικό το ζήτημα της ασφάλειας είναι να νιώθει ο πολίτης από την Εσθονία μέχρι την Κύπρο ότι έχει την ίδια γεωπολιτική ασφάλεια που έχει ένας πολίτης στη Δανία. Αυτό είναι το όραμα της ΕΕ αλλά αυτή η ηγεσία δεν το υπηρετεί.
Αναφέρθηκε ο Πρωθυπουργός στο άρθρο 42. Ποια είναι η επιτυχία του άρθρου 42; Ελληνική ρήτρα την έλεγαν τότε. Δεν είναι επιτυχία της κυβέρνησης Σημίτη σε εκείνες τις δύσκολες διαπραγματεύσεις; Όπως μεγάλη επιτυχία ήταν και το Ελσίνκι και τι έγινε μετά; Ούτε εδώ έχουμε χρώμα; Πάλι ουδέτερα είναι τα πράγματα;
Μεγάλες επιτυχίες που σιγά σιγά έχασαν τη δυναμική τους και υπάρχουν και εδώ μέσα ευθύνες στον δικό σας χώρο, διότι προετοιμάζεις μία στρατηγική και αυτή η στρατηγική βρίσκει χώρο υλοποίησης όταν υπάρχουν κατάλληλες συνθήκες. Να οι κατάλληλες συνθήκες. Φανταζόταν κανείς πριν από είκοσι χρόνια ότι θα ερχόταν η στιγμή που θα έλεγαν η Φινλανδία και η Σουηδία “εξοπλίστε μας ή βάλτε μας στον ΝΑΤΟ”; Κανείς στην Ευρώπη δεν το φανταζόταν. Κάποιοι όμως όφειλαν να σχεδιάσουν βάσει των δικών μας αναγκών, ώστε όταν θα έρθει η στιγμή οι κίνδυνοι για εκείνους να ταυτιστούν με τους δικούς μας, να αποκτήσει σάρκα και οστά το όραμα της ΕΕ και στα θέματα της ασφάλειας.
Για όλα αυτά καλώς ή κακώς η παράταξη που εκπροσωπείτε σε ευρωπαϊκό επίπεδο ήταν τροχοπέδη. Μόνο ο Γιούνκερ έκανε κάποια βήματα μπροστά με πολύ μεγάλες δυσκολίες σε οικονομικό επίπεδο. Αλλά αυτό που ζούμε αυτή τη φορά να καταρρέει η ασφάλεια του ΝΑΤΟ, να υπάρχει ευθεία αμφισβήτηση προηγμένων κρατών όπως ο Καναδάς, η Δανία και χώρες της ΕΕ, αλλά αντί να τρέχουμε με ταχύτητα και ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προτείνει με ευρύτερες συναινέσεις, η εμμονική Ευρωπαϊκή Επιτροπή μένει σε ένα σχέδιο πέρα από κάθε λογική. Αυτό ως πολιτική ευθύνη σας βαρύνει. Η κυρία Φον Ντερ Λάιεν στο κόμμα σας ανήκει.
Όπως έχω πει και στο παρελθόν και το πιστεύω, δεν πρόκειται να σταθεροποιηθεί η Ένωση, όταν η παραγωγή της βάση είναι στα χέρια των Κινέζων, η άμυνα στα χέρια των Αμερικανών και η ενέργεια στα χέρια των Ρώσων. Πέρα από φιλικά κράτη και συμμαχίες. Γιατί αυτή η ιστορική συγκυρία αποδεικνύει ότι τελικά υπάρχουν και επικίνδυνες εκπλήξεις. Και αυτοί που τρέχουν μπροστά, είναι όσοι σχεδιάζουν και έχουν πραγματικά το βλέμμα προς το μέλλον.
Συγκεκριμένα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε πλήρη αναφορά στο άρθρο 42, με περιγραφή τι πρέπει να γίνει ως αμοιβαία συνδρομή υψίστης σημασίας για να διασφαλιστεί η αλληλεγγύη όλων των κρατών μελών σε όποια γεωγραφική θέση κι αν βρίσκονται, ανεξάρτητα αν είναι μέλη του ΝΑΤΟ.
Αυτή η πρόνοια όπως ακριβώς ήταν στο κείμενο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δεν υπάρχει πουθενά στη Λευκή Βίβλο.
Γενικά για τη Λευκή Βίβλο το ΝΑΤΟ παραμένει ο εγγυητής της ασφάλειας της Ευρώπης και όλα τα υπόλοιπα είναι διακρατικά. Να τα πούμε αυτά για να τα καταλάβει ο ελληνικός λαός για τι μιλάμε.
Δεν υπάρχει εθνική νίκη στη Λευκή Βίβλο, δεν είναι εθνική νίκη η ρήτρα. Η ρήτρα είναι κομμένη και ραμμένη για τους ισχυρούς και οφείλετε να διαπραγματευτείτε. Πρέπει να υπάρξουν επιδοτήσεις για κράτη όπως η Ελλάδα που έχουμε δώσει δισεκατομμύρια για τη δική μας αλλά και την ευρωπαϊκή ασφάλεια γιατί τα σύνορά μας είναι ευρωπαϊκά.
Δεν θα μας βάλουν ξανά στη μέγγενη να παίρνουμε δάνεια, να εκτιναχθεί το δημόσιο χρέος και μετά από δέκα χρόνια να αναρωτιόμαστε «γιατί;».
Τώρα είναι το μομέντουμ. Πάρα πολλοί λαοί καταλαβαίνουν ότι είχαμε δίκιο όταν μιλούσαμε εδώ και είκοσι χρόνια για αυτά τα θέματα. Για τα κράτη της περιφέρειας και ειδικά για κράτη όπως η Ελλάδα με εξοπλιστικά προγράμματα που βαραίνουν τον ελληνικό λαό εις βάρος του κοινωνικού κράτους, επιδοτήσεις κ. Μητσοτάκη. Αυτό πρέπει να διαπραγματευτείτε.
Αγοράζουμε -λέει- ευρωπαϊκά. Αυτό που είπατε, δεν υπάρχει στη Λευκή Βίβλο. Υπήρχε στο κείμενο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ως προς την αμυντική βιομηχανία απουσιάζει το κριτήριο «αγοράζουμε ευρωπαϊκά», καθώς στο ReArm EU για τα χρήματα από τη ρήτρα διαφυγής 650 δισεκατομμυρίων, υπάρχει μόνο σύσταση! Σύσταση, καμία δέσμευση δηλαδή τα κράτη-μέλη μπορούν να τα αξιοποιήσουν όπως θέλουν αγοράζοντας τουρκικά και αμερικανικά όπλα. Άρα με τα ευρωπαϊκά χρήματα της ρήτρας κανένα όφελος επί της ουσίας ή δεσμευτικό όφελος για την ευρωπαϊκή οικονομία. Όλα αυτά είναι επικίνδυνες εμμονές.
Πρέπει να θέσετε -και να θέσουμε όπως μπορούμε- το θέμα της εξαγωγής οπλών στις τρίτες χώρες. Tο άνοιγμα της αμυντικής βιομηχανίας της Ευρώπης θα δημιουργήσει μεγαλύτερες εξαρτήσεις. Τώρα πρέπει να μπει το πλαίσιο, δεν μπορεί ο καθένας να πουλάει όπλα όπου θέλει. Δηλαδή θα μπορούσε μία χώρα της Ευρώπης να πουλάει όπλα στη Ρωσία σε αυτές τις συνθήκες ενώ πολεμούν οι Ουκρανοί με ευρωπαϊκά όπλα; Θα μπορούσε; Γιατί να μπορεί να το κάνει αυτό με τη χώρα του Αττίλα και του cases belli; Τώρα είναι το μομέντουμ και μπορεί κάποιες κυβερνήσεις να έχουν μεγάλες δεσμεύσεις και τις γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά με φαραωνικά εξοπλιστικά προγράμματα, αλλά οι λαοί καταλαβαίνουν.
Πολλά κόμματα καταλαβαίνουν ότι έχουμε δίκιο και πρέπει να το επικοινωνήσουμε και να γίνει πανευρωπαϊκή εκστρατεία για το δικαίωμά μας στην πραγματική αλληλεγγύη. Και όχι να αγοράζουμε εμείς όπλα, και από τον ίδιο πυλώνα και η Τουρκία όπλα αλλά να λέμε μετά γιατί δεν μπορούμε να τους συναγωνιστούμε. Μα, δεν μπορούμε γιατί η χώρα οικονομικά έχει άλλες δυνατότητες. Άρα δεν υπάρχει αλληλεγγύη. Όλα αυτά πρέπει να γίνουν η πολιτική ατζέντα της πατρίδας μας στη διαδικασία του διαλόγου της άμυνας.
Ευρωστρατός: το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο βάζει ξεκάθαρα τη γραμμή του ευρωστρατού. Στη Λευκή Βίβλο δεν υπάρχει ευρωστρατός. Μα είναι δυνατόν να έχουν γίνει όλα αυτά που έχουν γίνει στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια και δεν αναφέρομαι μόνο στην Ουκρανία, αλλά και στη Μέση Ανατολή, στη Βόρεια Αφρική, στο Σαχέλ με την τρομοκρατία και αντί να έχουμε πυλώνες ασφάλειας, να έχουμε αποχωρήσει από παντού και να περιμένουμε από ποιους την ασφάλεια μας; Να μην υπάρχει κανένα στρατηγικό σχέδιο ευρωστρατού με ηγεσία, μα αυτός είναι ο χαρακτήρας του ευρωπαϊκού πατριωτισμού. Ο καθένας έχει εθνική συνείδηση. Ο ευρωπαϊκός πατριωτισμός θα είναι η κατανόηση ότι έχουμε κοινούς φόβους, κοινά συμφέροντα, κοινή ατζέντα ασφάλειας. Αυτά πρέπει να γίνουν πολιτική, δεν υπάρχει άλλη επιλογή.
Σας είπα για τα ζητήματα που αφορούν το στρατηγικό σχέδιο των επόμενων δώδεκα ετών.
Δεν υπάρχει προγραμματισμός. Όλα είναι ad hoc. Σας είπαμε ότι η εγχώρια αμυντική βιομηχανία μαραζώνει. Από τον Φεβρουάριο του 2022 που ξεκίνησε η ρωσική εισβολή, υπήρξε τεράστια αύξηση της ζήτησης για πυρομαχικά 155 χιλιοστών κι εμείς το ίδιο έτος κλείσαμε τη γραμμή παραγωγής με εντολή του υπουργού Οικονομικών, χάνοντας έτσι μια τεράστια ευκαιρία τα ΕΑΣ να ανακάμψουν.
Θέλω μια απάντηση σε αυτό. Μια απάντηση στην τριτολογία σας, τι εξυπηρετούσε η απόφαση του υπουργού Οικονομικών;
Ενώ πρέπει βάσει της Λευκής Βίβλου να αναπληρώσουμε αυτά που έχουμε στείλει στην Ουκρανία.
Σας είπαμε ότι υπάρχουν προγράμματα που έρχονται στη Βουλή και η τύχη τους αγνοείται. Άλλα έχουν ταχεία εξέλιξη χωρίς διαφάνεια και λογοδοσία. Παραδείγματα λοιπόν, για να απαντήσετε συγκεκριμένα:
Η προμήθεια πυρομαχικών 120 χιλιοστών για τα άρματα μάχης που είναι βασικό στοιχείο αποτροπής, έχει περάσει από την επιτροπή εξοπλισμών εδώ και πολλούς μήνες χωρίς να υπάρχει πρόοδος. Αντίθετα, άλλα πυρομαχικά όπως τα λεγόμενα «περιφερόμενα» μπήκαν σε άμεση προτεραιότητα. Θέλουμε άμεση απάντηση.
Ο δικός σας νόμος 4782 του 2021, προβλέπει μεσοπρόθεσμο προγραμματισμό δώδεκα ετών και κυλιόμενο προγραμματισμό τριών ετών. Αυτοί οι προγραμματισμοί δεν έχουν εγκριθεί ακόμα. Αλλά για ποιο σχέδιο μιλάμε; Δικός σας νόμος είναι, σεβαστείτε τον.
Ενίσχυση του ελεγκτικού ρόλου των εξοπλιστικών προγραμμάτων: Για να υπάρχει κατανόηση και συνεχιζόμενος έλεγχος στην πρόοδο όλων των συμβάσεων. Όχι μόνο η έγκριση. Εμείς θέλουμε να υπάρχει διαδικασία ελέγχου σε όλη τη διαδικασία προόδου των συμβάσεων. Αυτό σημαίνει διαφάνεια και αυτό πρέπει να γίνει. Διότι θα έρθουν πολύ μεγάλα οικονομικά πακέτα, θα καταναλώσει πολλά χρήματα και ίδιους πόρους η χώρα, πρέπει να υπάρχουν καθαρές διαδικασίες διαφάνειας.
Σας άκουσα να λέτε για τις αυξήσεις στους ένστολους. Μάλλον απευθύνεστε στους υπουργούς σας, που συναγωνίζονται ποιος είναι ο πιο φιλολαϊκός. Δεν έχουν καταλάβει ακόμα τι είναι η ρήτρα, νομίζουν ότι είναι κανένα «λεφτόδεντρο» και πάνε να καρπωθούν πολιτικά τις εξαγγελίες.
Και λέτε υπομονή, όλα στην ώρα τους. Ποια είναι η ώρα τους, προεκλογικά; Έτσι πάτε; Οι άνθρωποι σε ομηρία εξαγγελιών, φιλολογιών, παρεμβάσεων των υπουργών σας αλλά προεκλογικά; Ωραία πολιτική.
Και για τον κ. Τσάφο αλλά και για άλλο υπουργό σας, υπάρχουν θέματα. Τα είπαμε, δεν ακούσαμε κάτι συγκεκριμένο. Και δεν μιλώ μόνο για τον κ. Τσάφο. Εδώ υπάρχει υπουργός σας που έχει μιλήσει ξεκάθαρα για συνεκμετάλλευση του Αιγαίου. Δεν τον άκουσα να πει μια συγγνώμη. Για φανταστείτε να ήταν υπουργός άλλης κυβέρνησης τι θα κάνατε εσείς, στο Σύνταγμα θα τους κυνηγούσατε, θα τους είχαν λιώσει τα media. Κι έχουν κάνει τέτοιες ακραίες δηλώσεις εις βάρος της πατρίδας μας αλλά δεν τρέχει κάστανο.
Επίσης, είπα προηγουμένως στην πρωτολογία μου για τα ΕΛΚΑΚ. Είναι πολύ κρίσιμο, πρέπει να επενδύσουμε σε startups για εθνική παραγωγή, όπως έκαναν κι άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Για να υπάρχει συντονισμός στη δημόσια και την ιδιωτική παραγωγή, την έρευνα και την ανάπτυξη.
Διότι εμείς είμαστε πολύ πίσω. Υπερτριπλάσιο ποσοστό στον μέσο όρο της Ευρώπης, 0,07 – 0,02 η Ελλάδα. Άρα τι πετύχατε; Τρεις φορές κάτω από τον μέσο όρο της Ευρώπης, ποια λοιπόν είναι η επιτυχία; Χρειάζεται μια άλλη πολιτική.
Η «Λευκή Βίβλος» θέλει πολύ μεγάλες αλλαγές. Κι επειδή το κουστούμι θα είναι στενό, πρέπει να πάρουμε πρωτοβουλίες, ο καθένας από το δικό του πολιτικό μετερίζι για να βελτιωθεί αυτό το κείμενο. Διότι είναι μια πολύ μεγάλη ευκαιρία και δυστυχώς επώδυνοι συμβιβασμοί, μειώνουν τις δυνατότητες που μπορούν να έχει η Ελλάδα και άλλα κράτη της ευρωπαϊκής περιφέρειας. Είναι πολύ κρίσιμο ο καθένας, απ’ όποια πολιτική ομάδα κι αν είναι σε ευρωπαϊκό επίπεδο, να καταλάβει ότι είναι μια ιστορική ευκαιρία για την Ελλάδα και τις επόμενες γενιές, αν τώρα σχεδιάσουμε σωστά τα ζητήματα της ευρωπαϊκής άμυνας και τη δική μας στρατηγική μέσα σε αυτά, οι επόμενες γενιές θα πληρώσουν λιγότερες δαπάνες και θα έχουν καλύτερη άμυνα και ασφάλεια απ’ ότι οι προηγούμενες γενιές. Κι αυτό αφορά όλα τα κόμματα, είναι ένα μείζον εθνικό ζήτημα.
Ωραίοι είναι οι «συνδικαλισμοί» στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ότι δεν ψηφίζουμε γιατί δεν το λέει καθαρά, ενώ το έλεγε. Αλλά τι καταφέρατε; Ήρθε κάτι τρισχειρότερο μετά. Διότι αυτό είναι το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Αν υπάρξει μια συμμαχία λογικής με τα κόμματα που θέλουν να προχωρήσει μπροστά η Ευρώπη σε όλα τα επίπεδα –και στα οικονομικά και στα θέματα ασφάλειας και στα θέματα αλληλεγγύης- θα είχαμε καλύτερα αποτελέσματα.
Αγαπητοί συνάδελφοι,
σήμερα είναι η παγκόσμια ημέρα ευαισθητοποίησης για τον αυτισμό. Δυστυχώς κι εδώ είμαστε πάρα πολύ πίσω και το ξέρουμε όλοι μας. Χιλιάδες οικογένειες είναι σε ομηρία, χιλιάδες παιδιά περιμένουν συμπερίληψη, καλύτερη αντιμετώπιση, εργασιακή προοπτική. Και πραγματικά το λέω αυτό από την ψυχή μου: ό,τι χειρότερο έχω συναντήσει είναι να βλέπω γονείς σαράντα ετών να λένε τι θα γίνουν τα παιδιά μας, αν φύγουμε απ’ τη ζωή. Φανταστείτε έναν άνθρωπο σαράντα ετών να σκέφτεται το τέλος της ζωής του και τι θα κάνουν τα παιδιά του. Για αυτό πρέπει να κάνουμε πολύ περισσότερα για αυτούς τους ανθρώπους και τις οικογένειές τους.
Σας ευχαριστώ
Πρωθυπουργός στην Βουλή: Εξοπλιστικό με νέες τεχνολογίες, ΕΠΑ και FOS
