Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Προ ετών, ένας φιλέλλην Αμερικανός καθηγητής, αποχαιρετούσε Έλληνες σπουδαστές μεταπτυχιακού στο Kentucky State University με θερμά λόγια, σημειώνοντας ότι στις ΗΠΑ οι πιο σπουδαίες και προκομένες κοινότητες θεωρούντο οι Έλληνες και οι Ισραηλινοί. Το ποιος εκ των δύο λαών, αξιολογείται πιο “άξιος”, αποτελούσε συνήθη ερώτηση που ετίθετο στους σπουδαστές. Ο καθηγητής υποστήριζε ότι μεταξύ ενός πετυχημένου Έλληνα κι ενός πετυχημένου Ισραηλινού, πιο “άξιο” θεωρούσε τον πρώτο. Κι εξήγησε, ότι από την εμπειρία του με τις δύο κοινότητες στις ΗΠΑ, υπήρχε μεταξύ τους η εξής διαφορά: όταν ένας Ισραηλινός ξεχώριζε, τότε όλη η κοινότητα τον στήριζε με κάθε τρόπο για να ανεβεί ακόμη πιο ψηλά, ενώ αντιθέτως, όταν ένας Έλληνας διακρινόταν, προκαλούσε την ζηλοφθονία των Ελληνοαμερικανών που επεδίωκαν να τον μειώσουν…
Η περίπτωση του προγράμματος εκσυγχρονισμού των M113 του Ελληνικού Στρατού, έχει δυστυχώς κάποιες αναλογίες…
Η πρόσκληση που απηύθυνε στο Ισραήλ η ΓΔΑΕΕ στις αρχές του 2024 με αντικείμενο την κατάθεση προτάσεων ισραηλινών εταιρειών, σε συνδυασμό με τις “διαφημιστικές” διαρροές μέσω δημοσιευμάτων, έδιναν το στίγμα της προετοιμασίας μίας ακόμη απευθείας αναθέσεως. Όπως έχει σημειώσει ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ, ούτε από τον Κατασκευαστή Πρωτότυπου Εξοπλισμού (OEM) που θεωρείται η αμερικανική BAE Systems, δεν ζητήθηκε προσφορά.
Το ενδιαφέρον είναι η πληροφορία ότι αφού προχώρησαν οι διαδικασίες, η ΓΔΑΕΕ ζήτησε από την ισραηλινή πλευρά να… επιλέξει αυτή σε ποια ισραηλινή εταιρεία θα ανατίθετο η σύμβαση! Δηλαδή το ελληνικό ΥΠΕΘΑ, ανέθετε στο ισραηλινό την… “ευθύνη”.
Πίσω από την κουρτίνα όμως, οι “κακές γλώσσες” λένε ότι το ελληνικό ΥΠΕΘΑ υπέδειξε στους Ισραηλινούς αρμοδίους την “εκλεκτή” εταιρεία, που ήταν επιθυμητό να αναλάβει την σύμβαση! Με άλλα λόγια, ακόμη κι αν δεχθούμε την παραχώρηση της εξουσίας στον ξένο, επιφανειακώς μόνο ζητείτο μια δήθεν “άμεμπτη” επιλογή από τους Ισραηλινούς αρμοδίους…
Οι Ισραηλινοί, όσο κι αν στην αρχή έβαλαν τα γέλια που οι Έλληνες ασχολούνται με τα M113, δεν είναι κουτοί να αδιαφορήσουν για μια απευθείας ανάθεση 800 εκατ. €. Πυροδοτήθηκε έτσι ανταγωνισμός, με κυριότερο στοιχείο τριβής, την μεγαλύτερη ευελιξία του ιδιωτικού τομέα στην παροχή κινήτρων στους ενδιαφερόμενους, εν σχέσει με τις κρατικές εταιρείες που μπορούν μεν κι αυτές, αλλά όχι τόσο άνετα.
Το τελικό αποτέλεσμα, είναι ο ανταγωνισμός να εξελιχθεί σε πραγματικά “εμφύλιο” πόλεμο μεταξύ των Ισραηλινών, όταν δεν άργησε να διαρρεύσει ότι η Αθήνα είχε διαμηνύσει σε ποια εταιρεία ήθελε να δώσει το χρήμα! Οι υπόλοιπες εταιρείες, εξοργίστηκαν. Η κατάσταση, εκ των πραγμάτων, έθετε προ των ευθυνών τους και τους ίδιους τους Ισραηλινούς αρμοδίους… Γιατί όπως το βλέπουν πλέον οι Ισραηλινοί, έχουν καταστεί και οι ίδιοι “συνένοχοι” σε μια “στημένη δουλειά”.
EODH DYNAMICS: νέα θυγατρική και ανέγερση νέας μονάδας 10.000 τ.μ. ανακοινώνει η EODH
Αφήνοντας αυτά τα χάλια με τα οποία έχει διασυρθεί στους φίλους Ισραηλινούς η χώρα, ας δούμε τι στάση επιφυλάχθηκε από το ΥΠΕΘΑ στην μόνη ελληνική εταιρεία η οποία κατέθεσε πρόταση.
Η EODH πρότεινε την κατασκευή πρωτοτύπου εκσυγχρονισμένου M113, με αυτοχρηματοδότηση. Για τον σκοπό αυτόν, ζήτησε ένα από τα εκατοντάδες οχήματα του Ελληνικού Στρατού, έστω και σε κατάσταση Πέραν Οικονομικής Επισκευής. Το ΥΠΕΘΑ αρνήθηκε την παραχώρηση ενώ δεν είχε πρόβλημα να διαθέσει ένα M113 για πρόταση ισραηλινών συμφερόντων – ακούτε αγαπητέ κ. καθηγητά του Kentucky State University;
Σημειωτέων ότι εξ αφορμής της διεθνούς εκθέσεως DEFEA 2025, η EODH είχε ζητήσει από το ΓΕΣ την διάθεση ενός Leopard 1A5, ενός M113 και ενός ΛΕΩΝΙΔΑΣ. Φυσικά οι εισηγήσεις της στρατιωτικής ηγεσίας ήταν θετικές. Όμως το ΥΠΕΘΑ ενέκρινε μόνο το ΛΕΩΝΙΔΑΣ, κι αυτό στο “παρά 5” (ίσως υπολόγιζαν ότι δεν θα προλάβαιναν να το ετοιμάσουν οι άνθρωποι της EODH). Επιπλέον εκθέματα στο περίπτερο της EODH, μάλλον θεωρήθηκε ότι θα… μείωναν κάποιους άλλους – ακούτε αγαπητέ κ. καθηγητά του Kentucky State University;
Η EODH πρότεινε μεταξύ άλλων, την υποβολή του εκσυγχρονισμένου πρωτοτύπου M113 προς πιστοποίηση από αρμόδια ανεξάρτητη Αρχή, ώστε να μην υπάρχουν αμφιβολίες περί του τελικού αποτελέσματος. (Έχει ζητήσει το ΥΠΕΘΑ κάτι τέτοιο από τις ισραηλινές εταιρείες;)
Επιπλέον, η ελληνική εταιρεία προσέφερε τραπεζική εγγυητική και όχι εταιρική, για την καλύτερη διασφάλιση του πελάτη. (Οι άλλοι ενδιαφερόμενοι τί προτείνουν επ’ αυτού);
Η EODH στην πρότασή της, εκτιμούσε ότι μετά την παρουσίαση κι αξιολόγηση του πρωτοτύπου, θα ήταν σε θέση να ξεκινήσει εργασίες γραμμής παραγωγής το 2026, με την έναρξη λειτουργίας της νέας βιομηχανικής μονάδος που ανεγείρει.
Οιοσδήποτε μπορεί να αντιληφθεί ότι για ένα πρόγραμμα τόσο μεγάλου ύψους που αφορά αρκετές εκατοντάδες οχημάτων, θα αποτελούσε προαπαιτούμενο από το ΓΕΣ η παρουσίαση πρωτοτύπων από τις ενδιαφερόμενες εταιρείες, προς συγκριτική αξιολόγηση. Όπως βεβαίως, προαπαιτούμενο θα ήταν μια καθαρή διαγωνιστική διαδικασία ώστε να προκύψει όχι μόνο η πλέον συμφέρουσα τιμή, η υψηλότερη Εθνική Προστιθεμένη Αξία αλλά και η μεγαλύτερη ανάληψη βιομηχανικού έργου από ελληνικές εταιρείες.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το ότι οι αρμόδιοι έχουν περιορισθεί μέχρι σήμερα στην συγκέντρωση προτάσεων με ενδεικτικές τιμές, χωρίς να έχουν ζητήσει έκτοτε πιο συγκεκριμένα δεδομένα, πάνω στα απαιτούμενα που υπάρχουν. Προφανώς και υπάρχει Τεχνική Περιγραφή για το πως θέλει το ΓΕΣ το εκσυγχρονισμένο M113 αλλά το ΓΕΣ δεν φαίνεται να έχει ενδιαφερθεί να μάθει τις τελικές τιμές που προκύπτουν βάσει αυτής. Εκτός αν έχουν έχουν ζητηθεί μόνο από τις ισραηλινές εταιρείες – ακούτε αγαπητέ κ. καθηγητά του Kentucky State University;
Με όλα αυτά, δεν θα παραξένευε καθόλου, αν σε κάποιο πονηρό εισηγητικό σημείωμα προς την ιεραρχία με δημιουργικά “μαγειρεμένα” οικονομικά στοιχεία, παρουσιαζόταν η EODH ως πιο ακριβή.
Ευλόγως δημιουργείται η απορία, αν και πώς οι αρμόδιοι αξιολόγησαν, συνέκριναν και αποφάσισαν επί ομοίων πραγμάτων μεταξύ προτάσεων EODH και ισραηλινών εταιρειών.
Το παράδοξο πάντως είναι ότι ενώ η ελληνική πλευρά δεν έχει ζητήσει από την EODH διευκρινίσεις τελικών τιμών για την συγκεκριμένη διαμόρφωση που θέλει, έχοντας μείνει στις απλές ενδεικτικές (indicative) τιμές, φέρεται να έχει επιλέξει ισραηλινή πρόταση. Δηλαδή έχει ζητήσει από ισραηλινή εταιρεία ή εταιρείες κι έχει λάβει τελικές τιμές, τις οποίες συγκρίνει με τις ενδεικτικές της EODH…
Ακούτε αγαπητέ κ. καθηγητά του Kentucky State University;
