Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Η επιτυχής αντιμετώπιση της πρώτης Υβριδικής Μάχης που δόθηκε με την Τουρκία από τις 1 Μαρτίου, επιτρέπει στην ελληνική κυβέρνηση να επιδιώκει στην διαπραγμάτευση ΕΕ – Τουρκίας για μία νέα συμφωνία, να θέσει κάποιους όρους. Στην συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με την Γερμανίδα καγκελάριο στις 9 Μαρτίου, ζητήθηκαν αλλαγές στην πολιτική επιστροφών λαθρομεταναστών προερχομένων από την Τουρκία. Η Αθήνα ζητάει κατ’ αρχήν την επιστροφή στην Τουρκία όλων όσων πέρασαν παράνομα από τις 1 Μαρτίου, σε Έβρο και Αιγαίο, χωρίς προς το παρόν να θέτει θέμα αποζημιώσεων από την Τουρκία για τις ζημιές που προκλήθηκαν με την συνδρομή των δυνάμεών της στον φράκτη του Έβρου. Επιδιώκεται επίσης η εξασφάλιση αναδρομικής ισχύος για τις επιστροφές λαθρομεταναστών από την ενδοχώρα, δηλαδή να μπορούν να επιστραφούν στην Τουρκία και παράνομα εισελθόντες κατά τα προηγούμενα έτη, οι οποίοι δεν βρίσκονται στα νησιά, πράγμα που δεν ισχύει σήμερα με την υπάρχουσα συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας. Τέλος, σε επιχειρησιακό επίπεδο, η Αθήνα ζητάει να αναλάβει η FRONTEX περιπολίες εντός των τουρκικών χωρικών υδάτων, εμποδίζοντας άμεσα τα πλωτά μέσα των διακινητών, από το ξεκίνημά τους κιόλας, από τα Μικρασιατικά παράλια. Τέλος, ο Έλληνας πρωθυπουργός δήλωσε έτοιμος να δεχθεί την χρηματοδότηση της Τουρκίας προκειμένου να συμβάλει στην αντιμετώπιση της καταστάσεως, εφόσον όμως αλλάξει στάση και υπό την προϋπόθεση ότι η εκταμίευση των κονδυλίων που θα διατεθούν στην Άγκυρα θα συνδέεται με αυστηρή τήρηση των συμφωνηθέντων.
Δύο περιστατικά ρίψεως τουρκικών πυρών τα ξημερώματα Τρίτης 10 Μαρτίου, υπογραμμίζουν ότι μικροεπεισόδια εντάσεως στην περιοχή της ελληνοτουρκικής μεθορίου συνεχίζονται με τουρκική υπαιτιότητα, παρά την σχετική συγκράτηση των λαθρομεταναστών ως προς τις απόπειρες παραβιάσεως των ελληνικών συνόρων. Τα τουρκικά πυρά δεν ήταν στοχευμένα αλλά επρόκειτο για βολές στον αέρα. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχει και σημασία.
Προειδοποιητικά πυρά στον αέρα, έχουν εκτελέσει και ελληνικές στρατιωτικές δυνάμεις όλο αυτό το διάστημα, αν και σε πολλές περιπτώσεις πρόκειται απλώς για αβολίδοτα φυσίγγια καθαρά για εκφοβισμό. Ωστόσο, οι ελληνικές ενέργειες δικαιολογούνται, επειδή απλώς αποτελούν αντίδραση σε απειλητικές κινήσεις λαθρομεταναστών ή υπόπτων προσώπων που γίνονται αντιληπτά στην διάρκεια της νυκτός. Οι τουρκικές ανάλογες ενέργειες, μπορεί να φαίνονται απλώς ως “ανταπόδοση” ή πρωτοβουλία κάποιου θερμοκέφαλου, όπως στην απόπειρα παραβιάσεως του ελληνικού φράκτη με τεθωρακισμένο της τουρκικής αστυνομίας, αλλά η διαφορά είναι ότι από ελληνικής πλευράς ουδείς επιχειρεί να παραβιάσει τα τουρκικά σύνορα ή να προκαλέσει κάποια καταστροφή. Συνεπώς, οι τουρκικές ενέργειες συνιστούν πρόκληση.
Τα παραπάνω, δείχνουν ότι στην ελληνοτουρκική μεθόριο, όπου η παραμικρή μη κανονική ενέργεια εθεωρείτο “μεθοριακό επεισόδιο”, η Τουρκία έχει προκαλέσει μία εξαιρετικά ασταθή κατάσταση στην οποία δεν μπορεί να αποκλεισθεί ένα αιματηρό επεισόδιο. Από όποια πλευρά κι αν εξετασθεί η κατάσταση, είναι εντυπωσιακό το ότι συμβαίνει μεταξύ των στρατιωτικών δυνάμεων δύο κρατών που ανήκουν στην συμμαχία του ΝΑΤΟ.
Από την πρώτη στιγμή η ελληνική πλευρά επέδειξε την αποφασιστικότητά της. Η επιλογή της αμέσου αποστολής ενισχύσεων από μονάδες των Ειδικών Δυνάμεων και η εμφάνιση περιπόλων καταδρομέων, όσο και η άκρως αποτελεσματική αντιμετώπιση των επιθέσεων κατά κύριο λόγο από τις αστυνομικές δυνάμεις, ανέδειξε μία εικόνα “υπεροχής”, ακόμη και σε επίπεδο απλών εντυπώσεων. Στην πραγματικότητα η ελληνική στάση είναι το αποτέλεσμα της προσωπικής εντολής του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για “σκληρή στάση” σε πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο και σε όλα τα διεθνή φόρα, είτε αυτό είναι η ΕΕ είτε το ΝΑΤΟ. Η άρνηση της Αθήνας να συγκατατεθεί σε κοινή ανακοίνωση του ΝΑΤΟ υπέρ της Τουρκίας για τα γεγονότα στην Συρία, όσο και η ισχυρή παρουσία στα σύνορα σε Θράκη και Αιγαίο, δεν άρεσαν στην Άγκυρα.
Για να αποκτήσει κάποια πρωτοβουλία κινήσεων, έστω και σε επίπεδο εντυπώσεων, η Τουρκία αποφάσισε να αποστείλει αστυνομικές ενισχύσεις στον Έβρο, υποτίθεται για να… προστατεύσει τους λαθρομετανάστες από τους… αμυνόμενους Έλληνες. Σε επίπεδο εντυπώσεων, οι Τούρκοι εξαπέλυσαν με τις αστυνομικές δυνάμεις αλλεπάλληλες επιθέσεις δακρυγόνων και χημικών, ενισχύοντας τις επιθέσεις των λαθρομεταναστών ενώ υποτίθεται ότι εγκαινίασαν περιπολίες με ελαστικές λέμβους στον ποταμό Έβρο, ώστε οι ελληνικές δυνάμεις να μην επιστρέφουν στην Τουρκία παράνομα εισελθόντες σε ελληνικό έδαφος.
Σε επικοινωνιακό επίπεδο μάλιστα, προβλήθηκε σύντομο βίντεο που υποτίθεται ότι δείχνει αστυνομικούς των ειδικών δυνάμεων σε νυκτερινή περιπολία με λέμβο. Πρόκειται για παραγωγή που παραπέμπει ευθέως σε σκηνοθετημένη σε τουρκική περιοχή ψευτοεπιχείρηση προς λήψη φωτογραφικού υλικού και βίντεο, δεδομένου ότι οι αστυνομικοί δεν φέρουν νυκτερινά βοηθήματα αλλά ούτε καν σωσίβια, σε αντίθεση με τους συναδέλφους τους που εμφανίζονται στις ημερήσιες περιπολίες (χωρίς εμφανή οπλισμό). Παρά ταύτα, η επιδίωξη προβολής “σκληρών” μέτρων, τα οποία επί της ουσίας προκαλούν μεμονωμένα περιστατικά θερμοκέφαλων, όπως οι νυκτερινοί πυροβολισμοί στον αέρα, δικαιολογούν την πολιτική της ελληνικής πλευράς για αυξημένη επαγρύπνηση των δυνάμεων. Πάντως η επίσημη εκστρατεία fake news από το τουρκικό καθεστώς, έχει υποβαθμίσει διεθνώς το κύρος και την αξιοπιστία του, με αποτέλεσμα στην περίπτωση ενός επεισοδίου στα σύνορα με την Ελλάδα, να θεωρείται περίπου αυτονόητο ότι υποκινητής και υπαίτιος είναι η Τουρκία.
Εκτιμάται ότι σταδιακώς μπορεί να επέλθει ομαλοποίηση της καταστάσεως, με την ανάπτυξη και δυνάμεων συνοριοφυλακής από χώρες της ΕΕ. Προς το παρόν, μόνο η Κύπρος, έσπευσε πρώτη να συνεισφέρει με προσωπικό, αναπτύσσοντας κλιμάκιο διμοιρίας στην περιοχή του Έβρου. Συνεπώς οι ελληνικές δυνάμεις θα συνεχίσουν να επαγρυπνούν και να αντιμετωπίζουν την κατάσταση με πυγμή και σοβαρότητα.
Τέλος, πρέπει να σημειωθεί η συγκινητική ανταπόκριση φυσικών και νομικών προσώπων να συνεισφέρουν με υλικό προς υποβοήθηση του έργου των Ενόπλων Δυνάμεων. Για τον σκοπό αυτό και προς επίτευξη αποδοτικότερης διαχειρήσεως των ανιδιοτελών προσφορών, από το ΓΕΕΘΑ ορίζεται ως αρμόδιος σύνδεσμος στον οποίο μπορούν να απευθύνονται οι ενδιαφερόμενοι, ο Αξιωματικός Συντονιστής του Κλάδου Υποστήριξης ˗ Διοικητικής Μέριμνας του ΓΕΕΘΑ (τηλέφωνο επικοινωνίας: 2106571247, 6983491611, E-mail: support.branch@hndgs.mil.gr).
