Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Στις 29 Σεπτεμβρίου απεστάλη όπως πληροφορούμαστε από την Τουρκία η Επιστολή Αιτήσεως για Επιστολή Αποδοχής (LoR for LoA) προς τις αμερικανικές υπηρεσίες, για την προμήθεια 40 μαχητικών F-16V Block 70 και την αναβάθμιση 80 υφισταμένων F-16 στην ίδια έκδοση. Ανεξαρτήτως της εξελίξεως της υποθέσεως, ενδιαφέρον έχει να αποδώσουμε την επιχειρησιακή διάσταση της προθέσεως, ως προς την ανάπτυξη της Τουρκικής Αεροπορίας με ένα θεωρητικό ορόσημο το 2030.
Σήμερα η Τουρκική Αεροπορία διαθέτει συνολικώς 236 F-16 στις παρακάτω εκδόσεις:
- 13/16 F-16C/D Block 50+
- 51/19 F-16C/D Block 50M
- 87/13 F-16C/D Block 40M
- 29/8 F-16C/D Block 30TM
Εξ αυτού του συνόλου, τα 199 αεροσκάφη φέρουν σήμερα υποδομή Link 16 που επιτρέπει δικτυοκεντρικές επιχειρήσεις σε συνεργασία πρωτίστως με ΑΣΕΠΕ, ναυτικές μονάδες κρούσεως αλλά και μεταξύ σχηματισμών μαχητικών.
Η αναβάθμιση 80 από αυτά τα αεροσκάφη, θα αφορά οπωσδήποτε τα 29 F-16 Block 50+ τα οποία διακρίνονται από το πλεονέκτημα της δυνατότητος εφοδιασμού των σύμμορφων δεξαμενών καυσίμου (CFT) που επιτρέπουν αυξημένη τακτική αυτονομία. Τα υπόλοιπα αεροσκάφη, θα ανήκουν πιθανώς μεταξύ των F-16 Block 50M.
Με την προμήθεια 40 F-16 Block 70 νέας κατασκευής η συνολική δύναμη θα ανέλθει σε 276 F-16. Με την αναβάθμιση 80 υφισταμένων, η δύναμη αυτή θα διακρίνεται από:
- 120 μαχητικά με ραντάρ APG-83 τεχνολογίας AESA.
- 239 μαχητικά με υποδομή Link 16.
- 69 μαχητικά με δυνατότητα μεταφοράς CFT.
Συνολική δύναμη 276 μαχητικών, θα είναι λίγο χαμηλότερα από την πρόβλεψη οροφής 300 μαχητικών που επιδιωκόταν από το πρόγραμμα 100 F-35A. Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι από τα παλαιότερα F-16 Block 30TM, τα 35 αεροσκάφη υποβάλλονται σε πρόγραμμα δομικής αναβαθμίσεως και υφίσταται σχεδιασμός περαιτέρω αναβαθμίσεώς τους με τουρκικής αναπτύξεως συστήματα, ώστε να μπορούν να παραμείνουν σε υπηρεσία για δύο δεκαετίες. Μάλιστα εάν σε αυτά εγκατασταθεί ραντάρ τεχνολογίας AESA εγχώριας αναπτύξεως, όπως έχει αναφερθεί κατά το παρελθόν, τότε τα F-16 με ραντάρ συγκεκριμένης τεχνολογίας θα ανέλθουν σε 155.
Έναντι των ανωτέρω, με τα μέχρι σήμερα δεδομένα, η Πολεμική Αεροπορία αναμένεται να αναπτυχθεί στο ίδιο ορόσημο του 2030, ως εξής:
- Προμήθεια 24 Rafale F3R.
- Διαφαινόμενη προμήθεια 24 F-35A.
- Αναβάθμιση 84 F-16V Block 72.
- Αναβάθμιση 38 F-16 Block 50 σε επίπεδο Block 50+ Advanced.
- Άμεση απόσυρση 18 Mirage 2000EGM/BGM.
- Απόσυρση 34 F-4E PI 2000 το 2027-28.
Τα ανωτέρω διαμορφώνουν συνολική δύναμη 226 μαχητικών.
Η συγκεκριμένη δύναμη θα διακρίνεται από:
- 24 μαχητικά τεχνολογίας VLO (Stealth).
- 24 μαχητικά με βλήματα αέρος-αέρος BVR αυξημένων επιδόσεων Meteor.
- 132 μαχητικά με ραντάρ τεχνολογίας AESA.
- 170 μαχητικά με υποδομή Link 16.
- 84 F-16 με δυνατότητα μεταφοράς CFT.
Όπως έχει αποκαλύψει ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ, το ΓΕΑ εξετάζει την αναβάθμιση των 24 Mirage 2000-5 Mk2 με υποδομή Link 16, επομένως σε περίπτωση υλοποιήσεως, τα μαχητικά κατηγορίας θα ανέλθουν σε 194.
Η περίπτωση των F-16 Block 30 που πιθανότατα θα αφεθούν χωρίς αναβάθμιση, θα οδηγήσει πιθανώς μετά το 2030 στην απόσυρσή τους. Το πιθανότερο όμως είναι ότι θα έχει προηγηθεί τουλάχιστον προμήθεια δεύτερης Μοίρας 24 Rafale, με αποτέλεσμα η συνολική δύναμη μαχητικών να διατηρηθεί στα 218.
Κύριο χαρακτηριστικό της Τουρκικής Αεροπορίας με ευνοϊκή γι’ αυτήν εξέλιξη των πραγμάτων, θα εξασφαλίσει απόλυτη ομοιογένεια στόλου μαχητικών αεροσκαφών ενός τύπου, με έναν τύπο κινητήρα. Υπό όρους διατηρήσεως αποδεκτών ποσοστών επιχειρησιακής διαθεσιμότητος αεροσκαφών μεταξύ των δύο πλευρών, η σχετική τουρκική αριθμητική υπεροχή, θα εξισορροπείται από σοβαρό επιχειρησιακό πλεονέκτημα της Πολεμικής Αεροπορίας λόγω:
- Δυνάμεως μαχητικών τεχνολογίας Stealth.
- Υπεροχής Rafale έναντι F-16V.
- Διαθέσεως βλήματος Meteor και βλήματος MICA, που πιθανότατα θα έχουν αναβαθμιστεί σε MICA NG.
- Προϋποθέσεων εφαρμογής συνεργατικών επιχειρήσεων F-35 και/ή Rafale με αεριωθούμενα συνοδά μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Η Πολεμική Αεροπορία θα έχει όμως και μειονεκτήματα: Θα μαστίζεται από πολυτυπία. Συνολικώς 4 τύποι μαχητικών, 2 διαφορετικών προελεύσεων, διατηρούν ζωντανό τον εφιάλτη βιώσεως καταστάσεων τελευταίας δεκαετίας, με διακοπή υποστηρίξεως των γαλλικών αεροσκαφών. Εάν οι κυβερνήσεις αποτύχουν να υποστηρίξουν την Πολεμική Αεροπορία και το Πολεμικό Ναυτικό με σταθερά αυξημένους λειτουργικούς προϋπολογισμούς, οι δύο Κλάδοι θα κινδυνεύσουν να βιώσουν και πάλι εποχές παρακμής.
Το ανωτέρω σενάριο – υπόθεση εργασίας, προϋποθέτει ότι:
- Η Τουρκία θα παραμείνει αποκλεισμένη από το F-35A.
- Οι ΗΠΑ θα επιτρέψουν πρόγραμμα F-16V.
- Η Ελλάδα θα προμηθευτεί F-35 και θα εκσυγχρονίσει F-16 Block 50 και Mirage 2000-5Mk2.
Προμήθεια F-16V για την Τουρκική Αεροπορία, θα της επιτρέψει να παρακολουθήσει στοιχειωδώς τις τεχνολογικές εξελίξεις στο πεδίο των ραντάρ τεχνολογίας AESA και πιθανώς στο πεδίο των συνοδών μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Τυχόν αμερικανική άρνηση και παράταση αυτής, θα αφήσει την Τουρκική Αεροπορία σε πορεία στασιμότητος, με απολύτως επαρκή ισχύ αλλά όχι ως ενισχυμένη απειλή για γειτονικές χώρες όπως η Ελλάδα.
Με την Τουρκία εκτός προγράμματος F-35 πάντως, ακόμη και με F-16V, η Πολεμική Αεροπορία θα μπορεί να διατηρήσει τεχνολογικό και ποιοτικό προβάδισμα, σε καθεστώς ισορροπίας δυνάμεων σε αριθμούς.
Διεργασίες για προμήθεια F-35 και η ΕΑΒ στην Lockheed Martin
