Η Ισραηλινή Αεροπορία (IAF) επιδιώκει πλήρη και ολοκληρωτική επικράτηση στον αέρα, έναντι οποιουδήποτε αντιπάλου στη Μέση Ανατολή. Η φιλοσοφία αυτή υλοποιείται από τον Πόλεμο των Έξι Ημερών το 1967 μέχρι σήμερα, με διαρκή προτεραιότητα στην ενίσχυση του αεροπορικού Όπλου με τα καλύτερα μαχητικά που διαθέτουν οι ΗΠΑ. Από τα A-4 Skyhawk, στα F-4E Phantom II και από τα F-15A/B/C/D Baz στα F-16A Netz, τα F-16C/D Barak και τα F-16I Sufa, η IAF αποτελούσε πάντοτε τον εγγυητή της εδαφικής ακεραιότητας και εργαλείο προβολής ισχύος του Ισραήλ.
Οι Ισραηλινοί γνώριζαν πάντοτε ότι προκειμένου να επικρατήσουν, έπρεπε να διατηρηθεί αριθμητική αλλά και ποιοτική υπεροχή έναντι κάθε πιθανού αντιπάλου. Έκτοτε η IAF έχει πάντοτε ως στόχο να διατηρεί επαρκή έλεγχο των αιθέρων στην περιοχή των εκάστοτε επιχειρήσεων, προκειμένου ο εχθρός να αδυνατεί να παρέμβει αποτελεσματικά με χρήση αεροπορικών δυνάμενων και πυραυλικών συστημάτων εναντίον των ισραηλινών δυνάμεων.
Τα πλέον πρόσφατα αποκτήματα είναι τα μαχητικά 5ης γενιάς F-35A Lightning II γνωστά με την ονομασία “Adir” ενώ μια νέα έκδοση του F-15 αναμένεται να αποκτηθεί, εδραιώνοντας την Ισραηλινή Αεροπορία ως τον αδιαμφισβήτητο κυρίαρχο στην περιοχή της ΝΑ Μεσογείου και Μέσης Ανατολής.
Η προμήθεια των F-35I Adir
Το F-35I συνδυάζει την επιθυμητή ικανότητα συλλογής και μετάδοσης πληροφοριών με τη φονικότητα και την επιβιωσημότητα, χάρη στα ενσωματωμένα στη σχεδίαση χαρακτηριστικά χαμηλής παρατηρησιμότητας (Stealth).
Η ικανότητα stealth εκτιμάται επίσης ότι θα προσφέρει «πρόσβαση» στην IAF σε περιοχές που σήμερα καλύπτονται από προηγμένα αντιαεροπορικά συστήματα όπως το S-300, με αποτέλεσμα η δράση μαχητικών 4ης γενιάς να καθίσταται πρακτικά απαγορευτική. Και αυτό διότι τα συστήματα αυτά διαθέτουν ως γνωστόν μεγάλο βεληνεκές και ικανότητα αποκάλυψης, παρέχουν πλήρη ικανότητα ταυτόχρονης εμπλοκής πολλαπλών στόχων ενώ επιπλέον είναι εξαιρετικά δύσκολο να εντοπιστούν και να προσβληθούν από μεγάλες αποστάσεις.
Η απόκτηση των πρώτων 2 μαχητικών F-35I Lightning II (Adir) που έχει παραγγείλει το Τελ Αβίβ, έγινε το Δεκέμβριο του 2016 σηματοδοτώντας την έναρξη εφοδιασμού της IAF με προηγμένα μαχητικά χαμηλής παρατηρησιμότητας (Stealth). Τα μαχητικά που κατασκευάζονται στη γραμμή παραγωγής της Lockheed Martin στο Τέξας, ξεκίνησαν το ταξίδι τους προς την Μέση Ανατολή στις 8 Δεκεμβρίου 2016 και προσγειώθηκαν στην αεροπορική βάση Nevatim στις 13 Δεκεμβρίου. Συνολικά 16 ώρες πτήσης διήρκεσε η μετάβασή τους από τις ΗΠΑ στο Ισραήλ. Για το σκοπό αυτό, τα δύο μαχητικά AS-1 (serial 901) και AS-2 (serial 902) χρειάστηκε να ανεφοδιαστούν από ιπτάμενα τάνκερ KC-135R της USAF πάνω από τον Ατλαντικό Ωκεανό, προτού φτάσουν στο Ισραήλ με ενδιάμεσους σταθμούς στις νήσους Αζόρες, την Ιταλία και από εκεί στο Ισραήλ με μια μικρή καθυστέρηση λόγω κακοκαιρίας.
Η μονάδα παραλαβής στην αεροπορική βάση Nevatim ήταν η ιστορική 140 Μοίρα ‘Golden Eagle’, που επιχειρούσε προηγουμένως με F-16A/B Netz και παλαιότερα με Α-4 Skyhawk ως Μοίρα Επιχειρησιακής Μετάπτωσης (Operational Training Unit).
Ακολούθως, την αμέσως επόμενη ημέρα τα Adir πέταξαν για πρώτη φορά με Ισραηλινούς χειριστές σε μια πτήση που έλαβε δημοσιότητα σηματοδοτώντας την νέα εποχή αεροπορικής κυριαρχίας της IAF με μαχητικά 5ης γενιάς. Άμεσα άρχισε επίσης η διαδικασία ενσωμάτωσης ισραηλινής κατασκευής συστημάτων που θα διαφοροποιήσουν σημαντικά τα Adir από τη βασική έκδοση του F-35A (που θα αποκτήσει η USAF και οι υπόλοιποι διεθνείς εταίροι του προγράμματος JSF).
Διευκρινίζεται ότι ο στόλος των ισραηλινών F-35I θα δεχτεί υποσυστήματα που προέρχονται από την Israel Aerospace Industries (παράγει τμήματα της πτέρυγας), την Elbit Systems-Cyclone (παράγει τμήματα για το συγκρότημα κεντρικής ατράκτου) και της Elbit Systems Ltd (παράγει την κάσκα HMD του F-35).
Το Ισραήλ έχει παραλάβει μέχρι σήμερα 14 Adir ενώ η συνολική παραγγελία ανέρχεται σε 50 F-35I ώστε να εξοπλιστούν πλήρως δύο Μοίρες.
F-15IA Israel Advanced – Το μακρύ χέρι
Φυσικά το F-35 από μόνο του δεν αρκεί για να καλύψει την αντιμετώπιση ολόκληρου του φάσματος απειλών. Σε ότι αφορά το Ιράν, η απαίτηση παραμένει για ικανότητα στρατηγικής κρούσης σε πολύ μεγάλες αποστάσεις, από ένα μαχητικό με ικανότητα μεταφοράς οπλικού φορτίου που ξεπερνάει κατά πολύ τους περιορισμούς που έχει το F-35I με τη μεταφορά 2 GBU-31 JDAM των 2.000 λιβρών και δύο βλημάτων ΑΙΜ-120C AMRAAM σε εσωτερικά διαμερίσματα οπλισμού. Συνολικά, τα F-15IA θα μπορούν να μεταφέρουν προηγμένα όπλα κρούσης και καύσιμο βάρους 13 τόννων, με αποτέλεσμα να καλύπτουν πλήρως τις επιχειρησιακές απαιτήσεις της Ισραηλινής Αεροπορίας.
Αυτός ήταν και ο λόγος που το Ισραήλ εκδήλωσε ενδιαφέρον για παράλληλη απόκτηση επιπλέον μαχητικών F-15, με αναβάθμιση μέρους του υφιστάμενου στόλου σε ένα επιπλέον εξοπλιστικό βήμα, που θα εδραιώσει τις προϋποθέσεις για πλήρη αεροπορική υπεροχή στη Μέση Ανατολή.
Τα μαχητικά αυτά, γνωστά ως F-15 Israel Advanced, βασίζονται στο πρότυπο F-15SA που αναπτύχθηκε για λογαριασμό της Σαουδικής Αραβίας και θεωρούνται σήμερα τα πλέον εξελιγμένα Eagle σε υπηρεσία. Η έκδοση αυτή του μαχητικού της Boeing που έχει προταθεί για την IAF, θα είναι εξοπλισμένη με το νέο ραντάρ APG-63(V)3 τύπου Active Electronically Scanned Array (AESA), επανασχεδιασμό πιλοτήριο με προηγμένη διαμόρφωση επίπεδης οθόνης, αισθητήρα έρευνας IRST καθώς και νέο σύστημα αυτοπροστασίας – ηλεκτρονικού πολέμου (EW) που θα βασίζεται σε εξοπλισμό που αναπτύχθηκε για το F-35I.
H παραγγελία 25 νέων F-15ΙΑ θα στοιχίσει 4 δισ $, ποσό που θα καλυφθεί από το πρόγραμμα αμυντικής βοήθειας που οι ΗΠΑ παρέχουν στο Ισραήλ. Ο αριθμός θα επαρκεί για τον πλήρη εφοδιασμό μιας Μοίρας, με πρώτες παραδόσεις εντός του 2023. Τα F-15ΙΑ θα ανήκουν στην κατηγορία μαχητικών 4,5 γενιάς, με αρκετές προηγμένες τεχνολογίες ενσωματωμένες στη βασική σχεδίαση.
Προηγμένες ικανότητες κρούσης
Έπειτα από όλα τα παραπάνω, προκύπτει ότι τα ισραηλινά μαχητικά νέας γενιάς θα είναι τα πλέον προηγμένα στην ευρύτερη περιοχή, επιτρέποντας στην IAF να εκτελεί επιχειρήσεις σε οποιοδήποτε γεωγραφικό σημείο προκύπτει, ανάλογα με τις εκάστοτε απαιτήσεις και απειλές.
Υπενθυμίζεται ότι το Ισραήλ είναι η πρώτη χώρα εκτός των ΗΠΑ που ξεκίνησε να αξιοποιεί μαχητικά F-35 από το έδαφός της, καθώς Ιαπωνία, Αυστραλία, Ιταλία, Μεγάλη Βρετανία, Δανία και Ολλανδία έχουν μεν λάβει τα πρώτα Lightning II, πλην όμως αυτά χρησιμοποιούνται για εκπαίδευση χειριστών στις ΗΠΑ.
Οι υποστηρικτές του F-35 αναφέρουν ότι δεν είναι μαχητικό με την παραδοσιακή έννοια του όρου αλλά περισσότερο ένα σύνολο αισθητήρων, που δύναται να εκτελέσει ποικιλία ρόλων που σήμερα είναι εφικτοί χάρη στη χρήση διαφορετικών τύπων αεροσκαφών.
Μεταξύ αυτών και η IAF φαίνεται ότι εμπιστεύεται την ικανότητα του Adir να συγχωνεύει δεδομένα από πολλαπλούς αισθητήρες και να τα συσχετίζει ώστε να συνθέτει την εικόνα τακτικής κατάστασης και να τη διανέμει σε ένα ευρύτατο δίκτυο, με αποδέκτες φίλιες μονάδες σε ξηρά, θάλασσα και αέρα.
Ζητούμενο είναι πολλαπλοί αποδέκτες να χρησιμοποιούν αυτά τα δεδομένα για να λαμβάνουν αποφάσεις σε πραγματικό χρόνο στο πεδίο της μάχης, καθιστώντας το F-35I έναν πολλαπλασιαστή ισχύος πρωτόγνωρο για τα μέχρι σήμερα δεδομένα.
Ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί σε ό,τι αφορά τη συνεργασία μαχητικών 5ης γενιάς όπως το Adir με μαχητικά 4ης γενιάς όπως τα F-15C/D Baz, τα F-15I Raam, τα F-16C/D Block 40 Barak και τα F-16I Sufa, παρέχοντας σημαντικά πλεονεκτήματα και επεκτείνοντας την -ήδη- εξαιρετική επιχειρησιακή ικανότητα που διαθέτουν οι αεροπορικές δυνάμεις του Ισραήλ.
Οι Ισραηλινοί φαίνεται ότι κατανοούν πλήρως αυτή την ικανότητα, επιλέγοντας το F-35I ως ένα μαχητικό που θα καλύπτει αυτές τις απαιτήσεις, πετυχαίνοντας ταυτόχρονα μεγαλύτερη αποδοτικότητα. Και αυτό διότι όλα τα παραπάνω θα απαιτούσαν τη χρήση μεγαλύτερου αριθμού αεροσκαφών, διαφορετικών τύπων.
