Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Κατά την επίσκεψη του προέδρου της Ουκρανίας Βολοντιμίρ Ζελένσκι στην Αθήνα και την συνάντησή του με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στις 16 Νοεμβρίου, πέραν της συμφωνίας για την ενεργειακή συνεργασία των δύο χωρών, εξελίχθηκε και η διμερής αμυντική συνεργασία. Πιο συγκεκριμένα, ανακοινώθηκε ότι συζητήθηκε η συνεργασία «ιδιαίτερα στον τομέα των αυτόνομων συστημάτων, και η διερεύνηση πιθανοτήτων συνεργασίας, στον τομέα των θαλασσίων drones, που είναι ιδιαίτερα σημαντικά για την Ελλάδα και στα οποία η Ουκρανία έχει μεγάλη τεχνογνωσία».
Στο κοινό ανακοινωθέν μετά την συνάντηση εξάλλου, αναφερόταν επί του θέματος: «Τα μέρη συμφώνησαν στην εμβάθυνση της αμυντικής συνεργασίας με επίκεντρο την ενίσχυση της ασφάλειας στον θαλάσσιο τομέα, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας στην ανάπτυξη και χρήση θαλάσσιων μη επανδρωμένων αεροχημάτων (UAVs), στη διεξαγωγή κοινών ασκήσεων και εκπαιδεύσεων σχετικών με μη επανδρωμένα συστήματα θαλάσσης, καθώς και στην ενισχυμένη ανταλλαγή πληροφοριών για θαλάσσιες απειλές».
Το θέμα είχε θέσει ο Έλληνας πρωθυπουργός κατά την επίσκεψή του στο Κίεβο τον Μάρτιο του 2024 αλλά τότε, η πηγή ενημερώσεως είχε δεσμεύσει τον ΔΟΥΡΕΙΟ ΙΠΠΟ να μην δημοσιοποιήσει το θέμα. Το ελληνικό ενδιαφέρον είχε ως επίκεντρο τότε τις εκδόσεις του επιχειρησιακώς αποδεδειγμένης αποτελεσματικότητος USV τύπου Magura, που ευθύνεται για επιτυχείς επιθέσεις εναντίον του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας.
Λεπτομέρειες για την συμφωνία αποκάλυψε η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (Βασίλης Νέδος) στις 18 Νοεμβρίου, που έκτοτε έχουν αναπαραχθεί από ελληνικά και ξένα μέσα.
Το προς διερεύνηση θέμα, είναι η συμπαραγωγή ανεπάνδρωτων σκαφών επιφανείας (USV) ουκρανικής σχεδιάσεως, τα οποία θα φέρουν ηλεκτροπτικά συστήματα και άλλους αισθητήρες ελληνικών εταιρειών αλλά και, όπως αναφέρεται, πιθανώς πολεμική κεφαλή. Ενώ στα πρώτα ειδικεύονται ιδιωτικές εταιρείες αλλά και η ΕΑΒ, το τελευταίο παραπέμπει σε συνεργασία με την ΕΑΣ ΑΒΕΕ.
Όπως αναφέρεται, τα παραγόμενα στην Ελλάδα USV θα προμηθεύονται οι ένοπλες δυνάμεις της Ελλάδος αλλά και της Ουκρανίας. Για τον λόγο αυτό, εξετάζεται η συμπερίληψη σχετικού προγράμματος στην πρωτοβουλία Δράση Ασφαλείας Για την Ευρώπη (SAFE) της ΕΕ. Στον εξοπλιστικό σχεδιασμό των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ έχει αποκαλύψει ότι σε βάθος 20ετίας έχει γίνει πρόβλεψη πιστώσεων συνολικού ύψους 800 εκατ. € για προμήθεια πάσης φύσεως ανεπάνδρωτων συστημάτων, από πολύ μικρούς και μικρούς δρόνους, μέχρι μεγαλύτερες εναέριες (UAV), χερσαίες (UGV) και θαλάσσιες πλατφόρμες (USV) – επιφανείας και υποβρύχιες. Συγκεκριμένα, ο Μακροπρόθεσμος Προγραμματισμός Αμυντικών Εξοπλισμών (ΜΠΑΕ) 2025-2036 προβλέπει για την συγκεκριμένη ευρεία κατηγορία πιστώσεις 200 εκατ. € και επιπλέον 600 εκατ. € από το 2036 και μετά.
Ως συνέχεια της προτεινόμενης συνεργασίας, προβάλει ευλόγως η επέκτασή της και στον τομέα των υποβρυχίων ανεπάνδρωτων συστημάτων (UUV).
Υπενθυμίζεται ότι βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη προσπάθειες αναπτύξεως USV από ελληνικές εταιρείες. Από τις 28 Φεβρουαρίου, το Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ) έχει προσκαλέσει ενδιαφερόμενους για έργο που τιτλοφορείται “Ανάπτυξη Αυτόνομων Συστημάτων – Μη Επανδρωμένα Θαλάσσια Σκάφη Επιφανείας” συνολικού προϋπολογισμού 12 εκατ. € απαλλασσόμενου ΦΠΑ. Αντικείμενο είναι η ανάπτυξη δύο USV, ένα μήκους 10 κι ένα 18 μέτρων, με δυνατότητα υλοποιήσεως πολλαπλών διαμορφώσεων.
Παρατηρήσεις για τα Προαιρετικώς Επανδρωμένα (Οptionally Μanned) USV που προκήρυξε το ΕΛΚΑΚ
