Χιλιάδες οχήματα για την Ουκρανία αλλά έχουν… “καινοτομία” για να ενδιαφέρουν τους Έλληνες αρμοδίους;

Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Τις ημέρες αυτές, τουρκικά μέσα διαφημίζουν την πώληση άνω των 700 τεθωρακισμένων οχημάτων ανθεκτικών σε νάρκες Kirpi I/II της BMC στην Ουκρανία. Έχοντας εντοπιστεί σε οπτικό υλικό κατεστραμμένα ή με ζημιές και λάφυρα των Ρώσων περισσότερα από 60 οχήματα του τύπου, η παρουσία τους δεν αποτελεί μυστικό. Είναι ενδιαφέρον όμως το πόσο μεγάλες ποσότητες έχουν πωληθεί στην Ουκρανία, υπενθυμίζοντας κάποια βασικά πράγματα: πρώτον, ότι οι μεταφορές, οι ελιγμοί και ο εφοδιασμός δυνάμεων στηρίζονται σε παραδοσιακά μέσα τα οποία είναι απαραίτητα σε μεγάλους αριθμούς και δεύτερον ότι μπορεί σήμερα τα βλέμματα να συγκεντρώνουν τα μη επανδρωμένα συστήματα και τα έξυπνα όπλα αλλά οι μεγάλοι κύκλοι εργασιών και οι υψηλοί τζίροι μιας αμυντικής βιομηχανίας προέρχονται από παραδοσιακά συμβατικά μέσα, όπως τα οχήματα κάθε είδους.
Στην Ελλάδα επιδιώκεται η επανεκκίνηση της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας και διατυμπανίζεται η έμφαση που αποδίδεται στην “καινοτομία” και τις ανάλογες λύσεις που μπορούν να προσφέρουν εγχώριες εταιρείες. Αλλά την ίδια στιγμή, ενώ διαπιστωμένα υφίστανται ελληνικά προϊόντα κατηγορίας drone ή UAV, έχουμε το παράδοξο πρώτον, να μην έχουν συγκινήσει ακόμη ιδιαιτέρως τους αρμοδίους και δεύτερον, να μην έχει “σκεφθεί” καν η κυβέρνηση, να παραγγείλει ορισμένα και να τα προσφέρει ως δωρεάν βοήθεια στην Ουκρανία, ώστε να τα διαφημίσει και να ενισχύσει την εμπορικότητά τους.
Θα έλεγε κανείς ότι η κυβερνητικοί είναι πολύ προσεκτικοί ώστε να μην δώσουν δικαίωμα να φανεί ότι ευνοούν κάποια ιδιωτική εταιρεία. Έτσι, είδαμε τον ΥΕΘΑ Ν. Δένδια να επισκέπτεται μια ξένη ιδιωτική εταιρεία μη επανδρωμένων συστημάτων αλλά να μην έχει κάνει κάτι ανάλογο, σε καμμία ελληνική. Προφανώς πάντως, αργά ή γρήγορα το Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ) θα εκδηλωθεί και ως προς αυτή την κατεύθυνση.
Για να επιστρέψουμε όμως στο θέμα των τεθωρακισμένων οχημάτων, εκτός του τουρκικού παραδείγματος, υπάρχει και αυτό της καναδικής εταιρείας Roshel η οποία τον Δεκέμβριο του 2023 ξεπέρασε τα 1.000 τεθωρακισμένα οχήματα τύπου Senator, με τα οποία έχει προμηθεύσει την Ουκρανία. Ο αριθμός σήμερα έχει ξεπεράσει τα 1.400 και συνεχίζει να αυξάνεται. Αν τέτοια οχήματα πωλούνται σαν “ζεστά ψωμάκια” στην Ουκρανία, ερώτημα με τους Έλληνες αρμοδίους είναι πως τα αντιμετωπίζουν αυτά; Θεωρούν ότι τα οχήματα είναι “καινοτομία”, ώστε να αποφασίσουν ότι έχουν θέση στην “επανεκκίνηση” της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας;
Μηδενική ελληνική αμυντική βιομηχανία εν όψει κοσμογονικών εξελίξεων στην ΕΕ
Προ ετών, η νυν κυβέρνηση έστησε δύο προγράμματα που τα βάπτισε “εθνικά”, με σκοπό να εξυπηρετηθούν συγκεκριμένα επιχειρηματικά συμφέροντα. Το ένα, αφορούσε όχημα. Θυμόμαστε ένα σωρό κατευθυνόμενα δημοσιεύματα στα διάφορα σχετικά και λιγότερο σχετικά μέσα, που αναμασούσαν επί διετία το “ποίημα” για το ισραηλινό… “εθνικό” όχημα. Την πιάτσα χάλασε αιφνιδίως ελληνική εταιρεία που εκείνη την περίοδο, συμπτωματικώς και καθαρώς από δική της πρωτοβουλία, είχε σχεδιάσει και παρουσίασε το τεθωρακισμένο όχημα ΟΠΛΙΤΗΣ (4×4). Εμφανίστηκε δημοσίως στην έκθεση DEFEA 2021 και έκτοτε οι κυβερνητικοί δεν επέδειξαν το παραμικρό ενδιαφέρον, ούτε τους… πέρασε από το μυαλό ότι η εξέλιξη μπορούσε να συνδυαστεί με την επιδιωκόμενη ιδιωτικοποίηση της ΕΛΒΟ. Προφανώς δεν διέκριναν να έχει κάποια αξία το όχημα, κάποια θέση στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις ενώ για την ιδιωτικοποίηση βρέθηκε πιο πειστικός επενδυτής.
Τα όσα ακολούθησαν, είναι γνωστά. Μπήκε φρένο στην σχεδίαση και ανάπτυξη άλλων ελληνικών οχημάτων ενώ η κυβέρνηση συνεχίζει να “μαγειρεύει” ακόμη την κατάσταση με την πρώην κρατική εταιρεία οχημάτων.
Σήμερα λοιπόν, είμαστε στην εξής κατάσταση: καθώς προωθούνται διαρκώς προγράμματα προμήθειας όπλων υποστηρίξεως αυτοκινούμενης μορφής, αντί να προτιμηθεί ως πλατφόρμα ένα εγχώριο όχημα ή να ζητηθεί η ανάπτυξη βάσει συγκεκριμένων προδιαγραφών, αγοράζονται έτοιμα “από το ράφι”. Αυτό έγινε στην περίπτωση των SPIKE NMT κι ετοιμάζεται να γίνει με τους υπό προμήθεια Πολλαπλούς Εκτοξευτές Πυραύλων και τα αντιαεροπορικά συστήματα διαφόρων κατηγοριών. Δεν θα έκανε καμμία έκπληξη αν δούμε σε λίγο και για τα μη επανδρωμένα συστήματα που θα αναπτύξουν ελληνικές εταιρείες, να παραγγέλνουν οι αρμόδιοι για την μεταφορά τους όποιο ξένο όχημα βρουν “από το ράφι”…
Όπως λένε συχνά οι αρμόδιοι, ένα drone, ένα UAV, κοστίζει λίγες ή μερικές χιλιάδες ευρώ. Σίγουρα. Αλλά εξίσου σίγουρα, δεν μπορούν αυτά να μεταφέρουν με ασφάλεια στρατεύματα, να συγκεντρώσουν δυνάμεις, εφόδια, πυρομαχικά κ.λπ. όπου πάσχουν σοβαρά οι Ένοπλες Δυνάμεις και ιδίως ο Ελληνικός Στρατός. Από οικονομικής καθαρά απόψεως πάντως, ο τζίρος από την πώληση τεθωρακισμένων οχημάτων κάθε τύπου, είναι πολύ υψηλότερος για την αμυντική βιομηχανία, δημιουργεί πολύ περισσότερες και μαζικά θέσεις εργασίας και γι’ αυτό συμβάλει συχνά πολύ πιο δυναμικά στην ανάπτυξη του κλάδου.
Υπόθεση εργασίας SPIKE NLOS: αν υπήρχε φορέας Αμυντικής Βιομηχανίας