Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Το πρόσφατο περιστατικό στην νησίδα Μικρή Ανθρωποφάς του συμπλέγματος Φούρνων, επανέφερε στο προσκήνιο τα σενάρια «τύπου Ιμίων» που από το 1996 υποτίθεται ότι βρίσκονται περίπου στον πυρήνα του ενδιαφέροντος της στρατιωτικής ηγεσίας, όσον αφορά μία μελλοντική πρόκληση και κρίση στο Αιγαίο. Και μπορεί το Αιγαίο να θεωρείται πρωτίστως ένα ιδιαίτερο θέατρο στο οποίο θα κυριαρχήσουν οι αεροναυτικές επιχειρήσεις, το βέβαιο όμως είναι ότι το ζητούμενο σε τελική ανάλυση είναι η διαφύλαξη ή κατάληψη νησιωτικών εδαφών. Αυτό σημαίνει ότι η αποστολή διατηρήσεως της ακεραιότητος των νησιωτικών εδαφών πέφτει βαριά στους ώμους του Ελληνικού Στρατού.
Το συμβάν στην Μικρή Ανθρωποφάς και τα ενδεχόμενα αναλήψεως δράσεως Ειδικών Δυνάμεων από πλευράς εχθρού, υπογραμμίζουν για άλλη μια φορά την ιδιαιτερότητα του αρχιπελαγικού περιβάλλοντος ως θέατρο επιχειρήσεων και τις προκλήσεις που θέτει κυρίως για τον αμυνόμενο. Διάσπαρτες εκατοντάδες μικρονήσοι και νησίδες που καλύπτουν μεγάλη περιοχή, διευκολύνουν πολλαπλές διεισδύσεις Ειδικών Δυνάμεων με εναέρια και αμφίβια μέσα. Η εξασφάλιση του στοιχείου του αιφνιδιασμού, διευκολύνεται. Με περιορισμένες σχετικώς χερσαίες δυνάμεις, λόγω μικρής στρατιωτικής θητείας και αδυναμίας συντηρήσεως του ημιεπαγγελματικού στοιχείου, ο αμυνόμενος οφείλει όχι μόνο να διατηρείται σε υψηλό επίπεδο ετοιμότητος αλλά και να έχει ικανότητα ταχείας και ευέλικτης ανταποκρίσεως. Το τελευταίο στοιχείο ενισχύεται όσο περισσότερα μέσα διαθέτουν οι νησιωτικές φρουρές, οργανικά είτε τιθέμενα Υπό Διοίκηση από τα προϊστάμενα κλιμάκια.
Τα μέσα που προσδίδουν ταχύτητα, υψηλή ευκινησία και τακτική ευελιξία στις αντεπιθετικές επιχειρήσεις των νησιωτικών φρουρών, είναι τα ελικόπτερα και τα ταχύπλοα μικρά σκάφη. Και η πρόσφατη αναθέρμανση της εντάσεως με την Τουρκία, έρχεται να υπογραμμίσει το πόσο σωστό ήταν το ενδιαφέρον που επέδειξε το ΓΕΣ επί των ημερών του Αντιστρατήγου Χρίστου Μανωλά για την προμήθεια των ελικοπτέρων OH-58D Kiowa Warrior από τα αμερικανικά αποθέματα. Μία προμήθεια στην οποία επέμεινε και οριστικοποίησε ο Α/ΓΕΣ Αντιστράτηγος Αλκιβιάδης Στεφανής προ μηνών. Το ΓΕΣ οραματίσθηκε την επιχειρησιακή αξιοποίηση των Kiowa Warrior ως ένα μέσο ενισχύσεως της ισχύος πυρός, της ταχύτητας ανταποκρίσεως και της τακτικής ευκινησίας των κατά βάση «καθηλωμένων» νησιωτικών φρουρών της ΑΣΔΕΝ. Τα OH-58D εξασφαλίζουν ένοπλη αναγνώριση και αντιμετώπιση απειλών σε αρχικό στάδιο, ένοπλη συνοδεία και υποστήριξη αεροκινήτων ή αμφιβίων επιχειρήσεων κ.λπ. Οι ικανότητες δε νυκτερινού αγώνος, χάρη στο σύγχρονο ηλεκτροπτικό σύνολο που φέρουν τα ελικόπτερα, είναι κρίσιμης σημασίας.
Από τον καιρό της ειρήνης, η προωθημένη παρουσία των OH-58D κατά την διάρκεια μετασταθμεύσεων σε απομακρυσμένα συμπλέγματα (Μεγίστη κ.λπ.) και η εκτέλεση αποστολών επιτηρήσεως, θα έχει ιδιαίτερη σημασία, χάρη στην ικανότητα μεταφοράς βασικού οπλισμού (πολυβόλα 0,50 ιντσών), στην ικανότητα επείγουσας αναπτύξεως προσωπικού σε νησίδες και μικρονήσους ή την έκτακτη συνδρομή σε επιχειρήσεις Έρευνας & Διασώσεως.
Η ελληνική πλευρά, ορθώς έχει αναθέσει σε πρώτη φάση την διαχείριση των περιστατικών εντάσεως με την Τουρκία, στο Λιμενικό Σώμα – Ελληνικη Ακτοφυλακή, προκειμένου να αποφεύγεται κατά το δυνατόν η κλιμάκωση. Όμως το ΛΣ-ΕΛΑΚΤ, όπως έχει διαπιστωθεί κατ’ επανάληψη, διακρίνεται από εγγενείς αδυναμίες που δεν επιτρέπουν πάντα αξιόπιστη ανταπόκριση, κάτι που φάνηκε και στο πρόσφατο περιστατικό με την ενέργεια των νεαρών από τους Φούρνους. Με την ηγεσία να ενδιαφέρεται περισσότερο για διασυνδέσεις με τον εφοπλιστικό κόσμο αντί για τα επιχειρησιακά έργα, οι αδυναμίες του Σώματος είναι εμφανείς από την χρόνια καθήλωση των ελικοπτέρων, την γενικότερη μειωμένη αξιοποίηση των εναερίων μέσων που απουσιάζουν από τα ανατολικά σύνορα στο Αιγαίο, την χαμηλή διαθεσιμότητα πλωτών μέσων και την αποφυγή προμήθειας Περιπολικών Ανοικτής Θαλάσσης, δηλαδή μεγάλου εκτοπίσματος πλοίων, παρά το ότι το Αιγαίο είναι μία «άγρια» θάλασσα. Ως εκ τούτου, η ενισχυμένη παρουσία εναερίων μέσων των Ενόπλων Δυνάμεων, έχει βαρύνουσα σημασία στο Ανατολικό Αιγαίο. Σε αυτό ακριβώς θα συμβάλουν σύντομα τα OH-58D της Αεροπορίας Στρατού ενώ ευχής έργο θα ήταν να ακολουθήσει σύντομα και η αντικατάσταση των πλωτών μέσων των Αμφιβίων Καταδρομέων αλλά και των Τμημάτων Αμέσου Επεμβάσεως των νησιωτικών φρουρών ,με νέα σκάφη αυξημένων επιδόσεων και δυνατοτήτων.
